Υπεύθυνη για τους καύσωνες η κλιματική αλλαγή σύμφωνα με έρευνα της NASA

Οι χερσαίες περιοχές της Γης είναι πολύ πιο πιθανό να παρουσιάσουν σήμερα ένα ακραίο κύμα καύσωνα το καλοκαίρι από ό,τι πριν από μισό αιώνα, σύμφωνα με μια νέα στατιστική ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες της NASA. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στα Proceedings of the National Academy of Sciences (Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ) ενοχοποιεί κατ’ αυτόν τον τρόπο την κλιματική αλλαγή.

Η παραπάνω καμπύλη δείχνει την αυξανόμενη συχνότητα των ακραία υψηλών θερμοκρασιών στο βόρειο ημισφαίριο της Γης (στον κατακόρυφο άξονα έχουμε το πλήθος των εμφανίσεων μιας θερμοκρασίας και στον οριζόντιο τις θερμοκρασίες). Η μέση θερμοκρασία της περιόδου 1951-1981 βρίσκεται στην κορυφή της πράσινης καμπύλης, ενώ οι υψηλότερες από το φυσιολογικό θερμοκρασίες (κόκκινο) απεικονίζονται στα δεξιά και οι χαμηλότερες (μπλε) στα αριστερά. Όσο πιο ακραία είναι μια θερμοκρασία τόσο λιγότερο αυτή εμφανίζεται. Από το 1981 και μετά η καμπύλη μετατοπίζεται εμφανώς προς τα δεξιά ενώ επίσης γίνεται και πλατύτερη, «ανοίγει», γεγονός που οφείλεται στους συχνούς καύσωνες. Πηγή: NASA/Goddard Space Flight Center Scientific Visualization Studio

Ο James Hansen (Τζέιμς Χάνσεν), διευθυντής του ινστιτούτου διαστημικών μελετών της NASA Γκοντάρ (Goddard Institute for Space Studie: GISS) στη Νέα Υόρκη, είχε ισχυριστεί για πρώτη φορά το 1988, ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα φτάσει σε ένα σημείο κατά τις επόμενες δεκαετίες, στο οποίο η σχέση της με ακραία φαινόμενα θα γίνει πιο εμφανής. Για να διακρίνουν την τάση αύξησης εμφάνισης ακραίων θερμοκρασιών από τη φυσική μεταβλητότητα του κλίματος, ο Χάνσεν και οι συνεργάτες του, Makiko Sato και Reto Ruedy, στράφηκαν προς τις στατιστικές. Σε αυτή τη μελέτη δεν επικεντρώθηκαν λοιπόν στις αιτίες της αλλαγής της θερμοκρασίας, αλλά ανέλυσαν στοιχεία για την επιφανειακή θερμοκρασία της Γης, προκειμένου να καθορίσουν την αυξανόμενη συχνότητα των καυσώνων τα τελευταία 30 χρόνια. Μια περίοδο κατά την οποία τα δεδομένα θερμοκρασίας δείχνουν μια γενική τάση αύξησης της θερμοκρασίας.

Στο ανατολικό βόρειο ημισφαίριο παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση των ζεστών και πολύ ζεστών καλοκαιριών κατά τα τελευταία 30 χρόνια σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς 1950-1980: το ποσοστό των χερσαίων περιοχών όπου είχαμε εξαιρετικά ζεστά καλοκαίρια ανέβηκε στο 12% από τα σχεδόν μηδενικά επίπεδα της 30ετίας αναφοράς. Επίσης, σύμφωνα με την έρευνα, κατά μέσο όρο το 75% του εδάφους σε όλη τη Γη γνώρισε «καυτά» καλοκαίρια κατά την τελευταία δεκαετία, σε σύγκριση με μόνο το 33% εκατό κατά την περίοδο 1951 – 1980.

«Τέτοιες ανωμαλίες εμφανίζονταν σπάνια στο κλίμα πριν από την αύξηση της θερμοκρασίας της Γης που σημειώθηκε τα τελευταία 30 χρόνια. Έτσι τα στατιστικά στοιχεία μας επιτρέπουν να πούμε με υψηλό βαθμό ασφαλείας ότι δεν θα είχαμε μια τέτοια ακραία κατάσταση αυτό το καλοκαίρι αν δεν υπήρχε η υπερθέρμανση του πλανήτη» δήλωσε ο Χάνσεν.

Ως «Εξαιρετικά ζεστή» ορίζεται η μέση θερμοκρασία του καλοκαιριού που σημειώθηκε σε λιγότερο από το ένα τοις εκατό (1%) της έκτασης Γης μεταξύ 1951 και 1980. Αλλά από το 2006, περίπου το 10 τοις εκατό του εδάφους σε όλο το Βόρειο Ημισφαίριο έχει βιώσει αυτές τις θερμοκρασίες κάθε καλοκαίρι.

Το παραπάνω γράφημα δείχνει με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο την αύξηση των θερμών περιόδων: τα εξαιρετικά θερμά καλοκαίρια κάλυψαν πέρυσι το 12% της επιφάνειας της Γης, ενώ το 1951 το ποσοστό αυτό ήταν σχεδόν μηδενικό. Με πορτοκαλί χρώμα σημειώνονται τα θερμά, με κόκκινο τα πολύ θερμά και με σκούρο καφέ τα εξαιρετικά θερμά καλοκαίρια. Πηγή: NASA/Goddard Space Flight Center Scientific Visualization Studio

Περιγράφοντας «τις βαθιές, ανησυχητικές επιπτώσεις όχι μόνο για το μέλλον μας, αλλά και για το παρόν μας», ο Χάνσεν εξήγησε ότι αυτή η ανάλυση δεν βασίζεται σε προβλέψεις, «αλλά σε πραγματικές παρατηρήσεις μετεωρολογικών φαινομένων και θερμοκρασιών», δήλωσε δε ότι οι «μελανές» προβλέψεις για τις επιπτώσεις της συνεχούς αύξησης της θερμοκρασίας που παρουσιάστηκαν το 1988 ενώπιον της αμερικανικής Γερουσίας είναι ήδη ξεπερασμένες.

Ο Χάνσεν είπε σε συνέντευξή του ότι η πιθανότητα να βιώσουμε πολύ θερμά επεισόδια όπως η ξηρασία του 2011 στο Τέξας και το κύμα καύσωνα στη Ρωσία το 2010 είναι τώρα 1 στις 10, αλλά και επίσης ότι υπάρχει πιθανότητα για καύσωνες το καλοκαίρι σε όλο τον πλανήτη.

«Πιέζουμε το σύστημα κατά μια τάξη μεγέθους ταχύτερα από κάθε άλλη φυσική αλλαγή του κλίματος στο παρελθόν. Αν συνεχίσουμε τις δραστηριότητές μας όπως κάναμε μέχρι σήμερα, θα οδηγήσουμε στην εξαφάνιση το 20 έως 50 τοις εκατό των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη,» είπε σε συνέντευξή του ο Χάνσεν.

«Θα πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, και αυτό δεν είναι τόσο δύσκολο όσο νομίζετε. Αν απλά εξαναγκάζαμε τα ορυκτά καύσιμα να πληρώσουν για τις πραγματικές επιπτώσεις τους στην κοινωνία, θα μπορούσαμε να αρχίσουμε να μετακινούμαστε προς διαφορετικές πηγές ενέργειας» συμπλήρωσε ο διακεκριμένος επιστήμονας.

Πηγή: NASA