π. Μάρκου-Αντωνίου Κόστα Ντέ Μποργκάρ, «Πειρασμός και τραύμα»

Οι εκδόσεις «Εν Πλω» κυκλοφόρησαν πρόσφατα το βιβλίο του π. Μάρκου-Αντώνιου Κόστα Ντέ Μποργκάρ «ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑ. MIA ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ». Πρόκειται για μια απόπειρα προσέγγισης σε ένα ζήτημα που τακτικά επανέρχεται στο δημόσιο διάλογο και απαιτεί αν μη τι άλλο μια υπεύθυνη τοποθέτηση από την πλευρά των ταγών της Εκκλησίας και των θεολόγων.

Στο βιβλίο, λοιπόν, αναζητείται ο προσδιορισμός της θεολογικής έννοιας και του οντολογικού χαρακτήρα της δυαδικότητας των φύλων, το ζήτημα των σχέσεων της ομοφυλοφιλίας με την πίστη, η βιβλική διάσταση του θέματος, καθώς και το πρόβλημα των σχέσεων της ομοφυλοφιλίας με την ανθρώπινη φύση. Τα πεδία αυτά φωτίζονται με τις απαραίτητες θεολογικές προϋποθέσεις της συζήτησης που προκύπτει, αγιοπνευματικού, ποιμαντικού, εκκλησιολογικού, ασκητικού και αγιαστικού χαρακτήρα. Υπενθυμίζεται ακόμη η σημασία του ανθρώπινου προσώπου και οι βασικές συντεταγμένες των σχέσεων της Εκκλησίας με τον κόσμο.

Ο συγγραφέας, π. Μάρκος-Αντώνιος Κόστα Ντε Μποργκάρ, κατάγεται από γαλλική αριστοκρατική οικογένεια με ιταλικές ρίζες. Γεννήθηκε το 1947 από ρωμαιοκαθολικούς γονείς, αλλά το 1972, μέσα από ένα ταξίδι του στη Ρουμανία, γνώρισε την Ορθοδοξία, στην οποία και μεταστράφηκε μαζί με τη σύζυγό του ένα χρόνο μετά. Το 1977 έγινε ορθόδοξος ιερέας της Ρουμανικής Εκκλησίας.

Έχει κάνει κλασικές σπουδές και είναι διδάκτωρ βυζαντινής ιστορίας  (1983). Ξεκίνησε επίσης διδακτορικές σπουδές στή δογματική θεολογία, πλάι στον π. Δημήτριο Στανιλοάε, στον οποίο και μαθήτευσε επί δεκαετία (1980-1990). Το διδακτορικό δίπλωμα του απονεμήθηκε τελικά από τη θεολογική σχολή του Αγίου Σεργίου το 2010. Υπηρέτησε στη μέση εκπαίδευση της Γαλλίας μέχρι το 2007.

Σήμερα είναι εφημέριος της ορθόδοξης ενορίας του Saint-Germain-et-saint-Cloud (Louveciennes) της Ορθόδοξης Ρουμανικής Μητρόπολης στη Γαλλία, καθώς και υπεύθυνος της διεύθυνσης Πατρολογικών Σπουδών «Άγιος Μάξιμος Ομολογητής», του Ορθόδοξου Κέντρου Σπουδών καί Έρευνας «π. Δημήτριος Στανιλοάε».

Ο ομοφυλόφιλος δεν διαφέρει σε τίποτε από τους άλλους ανθρώπους: και για τους μεν και για τους δε, ο πνευματικός αγώνας συνίσταται στο να γίνουν καθ’ ολοκληρίαν άνθρωποι, αφομοιώνοντας τη ζωή του Χριστού, του αληθινού Θεού και αληθινού Ανθρώπου. Πάντως, η ιδιαιτερότητα της ομοφυλοφιλικής συνθήκης, η οποία είναι εξαιρετικά σύνθετη, απαιτεί εντελώς ιδιαίτερη προσοχή, κατανόηση, αδελφική αγάπη και συγκεκριμένη ποιμαντική, καθώς και μια εμπνευσμένη θεολογική σκέψη. Θέλει επίσης, από την πλευρά των ποιμαινόντων, το κουράγιο να κρατηθούν σε απόσταση από τον σύγχρονο ηθικό σχετικισμό, ο οποίος συνεπάγεται ένα γενικό εκχυδαϊσμό, μια εξίσωση των συμπεριφορών και των τρόπων ζωής. Ωστόσο, η εν Χριστώ ζωή είναι συγκεκριμένη, δεν έχει εναλλακτικές, φιλοδωρεί τον άνθρωπο με τρόπο μοναδικό, έναν τρόπο που υπερβαίνει τη ζωή αυτού του κόσμου.

Η χριστιανική στάση έναντι της ζωής και της συμπεριφοράς απορρέει από το άγιο Βάπτισμα και άρα ένας μη χριστιανός δεν τη θεωρεί αναμενόμενη ούτε μπορεί εύκολα να την κατανοήσει. Όπως και να ᾽χει πάντως, το Άγιο Πνεύμα καλεί τους βαπτισμένους να σταθούν συνεπείς προς το βάπτισμά τους, και τους αβάπτιστους να γνωρίσουν (σε χρόνο που το Πνεύμα θα καθορίσει) τη χαρά μιας ύπαρξης διαμορφωμένης από την πίστη. Αυτό είναι που παίζει καθοριστικό ρόλο στη συνείδηση ημών των βαπτισμένων, όσον αφορά τη δική μας ταυτότητα, κι αυτό είναι που υπαγορεύει τον σεβασμό μας απέναντι στους μη χριστιανούς. Η προβολή και η νομιμοποίηση της ομοφυλοφιλίας στη σύγχρονη κοινωνία, ιδιαίτερα μάλιστα μέσα από τον γάμο των ομοφυλοφίλων και το δικαίωμα στην υιοθεσία ή την ιατρικά υποβοηθούμενη τεκνογονία, εγείρει στην καρδιά των χριστιανών πολιτών ένα πραγματικό ζήτημα.

Το Άγιο Πνεύμα ζητά από μας να αναδείξουμε την ευαγγελική στάση απέναντι σ᾽ αυτή τη νέα κατάσταση − μια στάση που να εμπνέεται μάλλον από τον λόγο του Θεού και την εκκλησιαστική παράδοση, παρά από επιδερμικές αντιδράσεις ή από μια απλή κοινωνική ηθική.

Πρόκειται για ένα ζήτημα λεπτό, είναι ίσως ένα από τα σημαντικότερα τραύματα του κόσμου μας, ένα τραύμα που επιδρά στις σχέσεις ανδρών και γυναικών. Αγγίζουμε εδώ την ανοικτή πληγή της διχόνοιας μεταξύ Αδάμ και Εύας. Ο Χριστός όμως σαρκώθηκε για να συμφιλιώσει τον Αδάμ και την Εύα (πρβλ. Β΄ Επιστολή Ιωάννου) και να τους συμφιλιώσει αμφότερους με τον Πατέρα. Το μυστήριο της Εκκλησίας κομίζει μια νέα ζωή, που συμφιλιώνει τα αδέλφια μεταξύ τους και με τον Πατέρα τους, και εγκαινιάζει μια καινούργια υιοθεσία εν Αγίω Πνεύματι. Τα ζητήματα σεξουαλικής ηθικής δεν μπορούμε να τα προσεγγίσουμε παρά μόνο με μεγάλη λεπτότητα και ταπείνωση, ζητώντας εκ των προτέρων συγγνώμη από εκείνους που μπορεί να πληγώσουμε από αδεξιότητα ή ανικανότητα.