Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης, Για την γέννηση του αγ. Ιωάννου του Προδρόμου και για τις άγιες εικόνες

Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης
Στη Γέννηση του Αγίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=401696

γ’. Τιμούμε βέβαια και τη γενέθλια ημέρα του προπάτορα Ισαάκ, τον οποίο συνέλαβε και γέννησε στα γηρατειά της η Σάρρα και για τον οποίο είπε: «Ποιος θα φέρει το χαρούμενο μαντάτο στον Αβραάμ και θα του μηνύσει ότι η Σάρρα θηλάζει βρέφος;» (Γεν. 21, 7), γεγονός που πανηγύρισε ο Αβραάμ με μεγάλο συμπόσιο την ημέρα της απογαλακτίσεώς του.

Επίσης τιμούμε και τη γενέθλια ημέρα του Σαμψών που και αυτός χαρίστηκε στο Μανωέ από στείρα μάνα, σύμφωνα με το ξεχωριστό θέλημα και την ξεχωριστή χάρη του Θεού (Ιουδ. 13,14). Αυτός, καθώς λέει η Αγία Γραφή, δεν θα ‘πινε κρασί και οινοπνευματώδη ποτά και δεν θα ‘τρωγε τίποτα ακάθαρτο. Θα αναδειχνόταν ακόμα αρχηγός του Ισραηλιτικού λαού για να τον σώσει από τους αλλοφύλους εχθρούς του.

Τέλος, προσπερνώντας και άλλων αγίων σχετικές περιπτώσεις, θα αναφέρω τον προφήτη Σαμουήλ, τον οποίο γέννησε η πολυδοξασμένη Άννα με τον Ελκανά και τον αφιέρωσε από βρέφος στον Θεό.

Αλλά όλοι αυτοί δεν φτάνουν, αγαπητοί μου, το μεγαλείο του Ιωάννη. Γιατί άλλοι απ’ αυτούς έζησαν πριν από την παράδοση του γραπτού Νόμου και άλλοι μετά απ’ αυτή.

Ο Ιωάννης όμως, ο γιος του ιερέα Ζαχαρία και της αξιοθαύμαστης Ελισάβετ, το άνθος που στόλισε την είσοδο του Χριστού στον κόσμο, φύτρωσε και άνθισε στο μεσοδιάστημα του Νόμου και της Χάρης.

Ανέτειλε το νοητό αστέρι, προαναγγέλλοντας την ανατολή του Ηλίου της δικαιοσύνης.

Προέτρεξε ο στρατιώτης, κηρύττοντας τον ερχομό του βασιλιά ολόκληρης της κτίσης.

Ήρθε ο οδηγός της Νύμφης του Χριστού Εκκλησίας, διαλαλώντας την επικείμενη παρουσία του Νυμφίου Χριστού.

Και οι μεν άλλοι προφήτες προφήτεψαν ή θαυματούργησαν αρκετά χρόνια μετά τη γέννησή τους, ο Τίμιος Πρόδρομος όμως πληρώθηκε από το Άγιο Πνεύμα και αναδείχτηκε θαυματουργός ενόσω ακόμα βρισκόταν στην κοιλιά της μάνας του.

δ’. Θα κάνω λοιπόν μια παρομοίωση για να δείξω τη μεγαλοπρέπεια της μορφής του Τιμίου Προδρόμου. Όπως ένας βασιλιάς, που βγαίνει με πομπή και βασιλική μεγαλοπρέπεια από τα ανάκτορά του, έχει ραβδούχους και άλλους που προπορεύονται με σκήπτρα, μετά υπάτους, υπάρχους και ταξιάρχους -τελευταία δε έρχεται ένας αξιωματικός με πολύ μεγάλο βαθμό και μετά απ’ αυτόν αμέσως εμφανίζεται ο βασιλιάς, αστράφτοντας μέσα στο χρυσάφι και τους πολύτιμους λίθους- το ίδιο φανταστείτε ότι συνέβη και με τον αληθινό και μόνο βασιλιά ολόκληρης της κτίσης, τον Χριστό και Θεό μας.

Όταν επρόκειτο να έρθει ο Χριστός στον κόσμο σαν άνθρωπος, προπορεύτηκαν οι πατριάρχες, όπως ο Αβραάμ, ο Ισαάκ και ο Ιακώβ. Έπειτα ο Μωυσής, που αξιώθηκε να φανερώσει το νόμο του Θεού στους άνθρωπους, ο Ααρών και ο Σαμουήλ και όλος ο χορός των αγίων προφητών.

Τελευταίος δε από όλους εμφανίστηκε ο Ιωάννης και αμέσως μετά ο Δεσπότης μας Χριστός, για τον Οποίο ο Ιωάννης είπε: «Αυτός που έρχεται μετά από μένα, είναι ανώτερός μου, γιατί υπήρξε πριν από μένα» (Ιωάν. 1, 15).

Έτσι αποδείχτηκε ο Τίμιος Πρόδρομος αν και τελευταίος στην παράταξη, πρώτος στην αξία και από αυτούς ακόμα τους Προφήτες και τους Αποστόλους και από όλους τους άλλους αγίους σπουδαιότερος, σύμφωνα με όσα κήρυξε ο αληθινός Λόγος του Θεού, ο Χριστός.

Και είναι πιότερο τιμημένος, γιατί ήταν τελευταίος από τους προφήτες και πρώτος από τους αγίους της εποχής της Καινής Διαθήκης. Αναπτύσσοντας λοιπόν την ιστορία, όπως αναφέρεται στο ιερό Ευαγγέλιο, ας ακούσουμε τι ήταν εκείνα που ο Γαβριήλ είπε στο Ζαχαρία.

Ε’. «Φανερώθηκε σ’ αυτόν», λέει, «άγγελος Κυρίου και παραστάθηκε δεξιά από την Τράπεζα που έκαιγαν το θυμίαμα. Και μόλις τον είδε ο Ζαχαρίας ταράχτηκε και φοβήθηκε πολύ» (Λουκ. 1, 11-12). Γιατί ήταν πολύ σεβάσμια και ιερή η οπτασία και φοβερός ο τόπος που συνέβη το γεγονός.

Γιατί λέει η Αγία Γραφή: «Πόσο φοβερός είναι αυτός ο τόπος! Αυτός δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η ίδια η κατοικία του Θεού» (Γεν. 28, 17). Και δεν είναι περίεργο το ότι ο ιερέας, αν και ήταν δίκαιος, ταράχτηκε και κυριεύτηκε από φόβο, αφού το ίδιο συνέβη και με τον Δανιήλ τον «άνθρωπο των επιθυμιών» (Δαν. 10, 8), που βλέποντας τον άγγελο θαμπώθηκε και έμεινε άφωνος και έπεσε με το πρόσωπο στη γη, από του άγγελου την υπέρμετρη και ασύγκριτη λαμπρότητα.

«Φάνηκε» λέει, «σ’ αυτόν άγγελος Κυρίου».

Τι έχουν να μας πούν γι’ αυτό οι μισοχριστιανοί που δεν ιστορούν εικόνες των αγίων αγγέλων;

Αν ποτέ έχει φανερωθεί άγγελος σε άνθρωπο, τότε έχει και ζωγραφιστεί όπως ακριβώς και φανερώθηκε και όχι με μορφή διαφορετική.

Και φανερώθηκε με την ίδια ακριβώς μορφή που παρουσιάστηκαν παλιά στο Μωυσή, στο όρος Σινά, τα Χερουβείμ που περιστοιχίζουν το ιλαστήριο της κιβωτού της Διαθήκης. Εάν λοιπόν αυτό που ούτε σώμα ούτε υλική μορφή έχει, δύναται να περιγραφεί -σύμφωνα με την μορφή που φανερώθηκε- πώς δεν θα μπορούσαμε να ιστορήσουμε εικόνα για κάτι που και σώμα έχει και υλική μορφή και προσλαμβάνει διάφορα χρώματα και ψηλαφιέται σαν τρισδιάστατο αντικείμενο, όπως είναι και η μορφή του Σωτήρα μας, ώστε μ’ αυτόν τον τρόπο να κάνουμε ολοφάνερη τη σάρκωσή του, γεγονός που πρέπει να μένει έξω από κάθε φαντασία;

Ας μη νομίσουν λοιπόν οι άφρονες ότι, ζωγραφίζοντας τη μορφή του Χριστού, απεικονίζουμε ταυτόχρονα και τη θεότητά Του, η οποία δεν μπορεί να εκφραστεί, ούτε να κατανοηθεί ή να περικλειστεί, ούτε να πάρει σχήμα, ούτε θέση, ούτε έκταση, ούτε μέγεθος, ούτε κανένα άλλο γνώρισμα, απ’ όσα είναι δυνατόν να περιγραφούν. Γιατί η ουσία του Θεού είναι άπειρη και ακατάληπτη.

Γι’ αυτό και όταν ιστορούμε την εικόνα του Ιησού Χριστού, με το να περιγράφουμε τη μορφή Του δεν περιγράφουμε συγχρόνως και την ψυχή Του που είναι άυλη και άμορφη -αυτό είναι αδύνατον- αλλά αποδίδουμε χωριστά και ξεκάθαρα στο άυλο και στο υλικό αυτό που του ταιριάζει.

Δηλαδή την ουσία του Θεού που δεν περιγράφεται, δεν την απεικονίζουμε. Εικονίζουμε όμως το σώμα του Χριστού, που δύναται να περιγραφεί, σύμφωνα με όσα στοιχεία μας δίνει το ιερό Ευαγγέλιο.

Συνεχίζεται

Απόσπασμα από το βιβλίο «Θεϊκό Λυχνάρι, ο Τίμιος Πρόδρομος, Πέντε εγκωμιαστικοί λόγοι στον Τίμιο Πρόδρομο», των εκδόσεων Ετοιμασία, της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Καρέα.