Αρχιμ. Βασίλειος: Μέσα στην ταραγμένη εποχή μας ο Νικόλαος Καβάσιλας μπορεί να γίνει δάσκαλος στη ζωή και τη θεολογία μας!

22 Ιουνίου 2024

Αρχιμ. Βασίλειος Προηγούμενος Ι.Μ. Ιβήρων.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αρχιμ. Βασίλειος: Νικόλαος Καβάσιλας, Υπόδειγμα Ορθοδόξου Θεολόγου 

 

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=401464

 

Δ’

Ενώ έζησε σε μια ταραγμένη εποχή και ενώ έλαβε ενεργώς μέρος στις πολιτικές, πολιτιστικές και εκκλησιαστικές υποθέσεις του καιρού του, διασώζει πάντοτε την ακύμαντη γαλήνη και ειρήνη της θείας Λειτουργίας.

Είναι σεμνός και πρωτότυπος, μεγάλος θεολόγος και κλασσικός συγγραφέας. Δεν αναφέρει συνήθως επί λέξει πατερικά χωρία. Σπάνια παραπέμπει ονομαστί σε παλαιότερους αγίους.

Τρέφεται όμως από την παράδοση. Γνωρίζει τους προγενέστερους πατέρες. Έχει αφομοιώσει τη θεολογία τους και μπορεί τώρα να τη μεταδίδει ζωντανά και πιστά εκφραζόμενος ελεύθερα και προσωπικά.

Ο σεβασμός προς την ορθόδοξη παράδοση οδηγεί στην προσωπική ωριμότητα. Και μόνο ένα πρόσωπο ελεύθερα κινούμενο μπορεί να προσοικειωθεί τη χάρη του Μυστηρίου και να μιλήσει εύστοχα γι’ αυτό.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ενώ ζει την περίοδο των μεγάλων ησυχαστικών ερίδων, τότε που καθορίζεται η μεγάλη ημέρα της Κυριακής του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και προστίθενται στο Συνοδικό της Ορθοδοξίας τα κεφάλαια κατά Βαρλαμιτών και τα υπέρ του κήρυκος της χάριτος· ενώ ζει στην περιοχή και την εποχή που σφράγισε μια για πάντα την καθολική ανά την οικουμένη ορθόδοξη Εκκλησία, ο Νικόλαος Καβάσιλας δεν είναι επηρεασμένος από την εξωτερική φρασεολογία της διατυπώσεως της ορθοδόξου εμπειρίας.

Ζει στο ίδιο κλίμα. Βρίσκεται στην ίδια θεοποιό χάρη.

Είναι κοινωνός του ίδιου μυστηρίου της θεώσεως.

Και μπορεί άνετα (νόμιμα για την Ορθοδοξία) να εκφραστεί ελεύθερα με το δικό του τρόπο.

Φανέρωση απτή, πως η θεία χάρις, το άκτιστο του Κυρίου φως, σαν σε άλλο παράδεισο, την Εκκλησία, δίδει τη δυνατότητα σε καθένα από τα μυρίπνοα άνθη του να αναπτύξουν με μύριους τρόπους το δικό τους σχήμα, μέγεθος, χρώμα και άρωμα, ώστε δι’ όλων να φανερώνεται η μία πολυποίκιλος σοφία και ο πλούτος της Εκκλησίας, που εν ταυτώ μας ελευθερώνει και μας ενοποιεί.

Μας συνάγει και μας παρέχει το χώρο και τη δυνατότητα της προσωπικής μας καταξιώσεως και αναπτύξεως.

E’

Μέσα στην ταραγμένη εποχή μας ο Νικόλαος Καβάσιλας μπορεί να γίνει δάσκαλος στη ζωή και τη θεολογία μας. Πλησιάζοντάς τον θα τον καταλάβουμε και θα τον αγαπήσουμε, γιατί καταλαβαίνει και αγαπά τον άνθρωπο.

Βλέπομε ότι πρέπει να σεβαστούμε αυτά που λέει. Έχουν σημασία αυτά που πρεσβεύει.

Μας διδάσκει με τον τρόπο που τα διατυπώνει. Αξίζει τον κόπο να περάσουμε το ταπεινό και ανηφορικό μονοπάτι που μας υποδεικνύει τη στιγμή που οδηγεί στων εφετών την ακρότητα.

Πως είναι θεολόγος και πνευματικός πατήρ!
Πως είναι ακριβολόγος και ποιητής!
Πως είναι πιστός στην παράδοση, σεμνός και αθόρυβος στη ζωή του!
Και ταυτόχρονα πρωτοποριακός θεολόγος, προσωπικός και ρηξικέλευθος!

Το παράδειγμα του ιερού τούτου πατρός μας δείχνει ότι η ανανέωση της θεολογίας και πνευματικής μας ζωής επιτυγχάνεται και ιερουργείται με το να υπακούουμε και να υποτασσόμαστε στην παράδοση της Εκκλησίας μας.

Και μας αποκαλύπτει ότι μπορούμε να είμαστε πάντοτε ζωντανοί και σύγχρονοι, να καταλαβαίνουμε και να αγαπούμε τους αδελφούς μας, να νοιώθουμε τα προβλήματα και τους πόνους κάθε εποχής όντας μέσα στη θεία Λειτουργία της ορθοδόξου Εκκλησίας, όπου τα φοβερά και φιλάνθρωπα τελεσιουργείται.

Από το περιοδικό «Σύναξη», αφιέρωμα στον άγιο Νικόλαο Καβάσιλα, τεύχος 6, Άνοιξη 1983.