Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός, Τα οκτώ είδη του βαπτίσματος

Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός. Τοιχογραφία στην τράπεζα της Ι.Μ. Παντοκράτορος Αγίου Όρους.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού
Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως
Απόδοση στην νέα ελληνική
Αρχιμανδρίτης Δωρόθεος Πάπαρης (νυν Μητροπολίτης Δράμας)

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=401709

Για την πίστη και το βάπτισμα (β’ μέρος)

Η άφεση των αμαρτιών, βέβαια, δίνεται όμοια σε όλους με το βάπτισμα, ενώ η χάρη του Πνεύματος δίνεται ανάλογα με την πίστη και τον αγώνα της καθάρσεως που προηγείται.

Τώρα, όμως, με το βάπτισμα παίρνουμε την πρώτη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, και η αναγέννηση με το βάπτισμα γίνεται για μας η αρχή νέας ζωής και σφραγίδα ασφάλεια και φωτισμός.

Πρέπει μάλιστα με όλη τη δύναμή μας να διατηρούμε σίγουρα τον εαυτό μας καθαρό από βρωμερές πράξεις, ώστε να μη επιστρέψουμε πάλι σαν το σκυλί στα «ξεράσματά» του και κάνουμε ξανά τον εαυτό μας δούλο της αμαρτίας.

«Διότι, η πίστη χωρίς τα έργα είναι νεκρή», όπως και τα έργα χωρίς την πίστη, επειδή η αληθινή πίστη αποδεικνύεται με τα έργα.

Βαπτιζόμαστε στο όνομα της Αγίας Τριάδος, διότι τα ίδια τα βαπτιζόμενα χρειάζονται την Αγία Τριάδα για την ύπαρξη και διατήρησή τους· διότι δεν δυνατόν να μην [βρίσκονται] παρούσες συγχρόνως οι τρεις υποστάσεις, επειδή η Αγία Τριάδα είναι αχώριστη.

Πρώτο βάπτισμα είναι ο κατακλυσμός, για να κοπεί η αμαρτία.

Δεύτερο βάπτισμα διαμέσου της θαλάσσης και της νεφέλης· διότι η νεφέλη συμβολίζει το Πνεύμα, ενώ η θάλασσα το νερό.

Τρίτο βάπτισμα είναι το νομικό· διότι κάθε ακάθαρτος λουζόταν με το νερό, έπλενε τα ρούχα του και έπειτα εισερχόταν στο στρατόπεδο.

Τέταρτο βάπτισμα ήταν του Ιωάννου, που ήταν εισαγωγικό και οδηγούσε τους βαπτισμένους σε μετάνοια, για να πιστέψουν στο Χριστό· «Εγώ, λέει, σας βαπτίζω με το νερό· αυτός όμως που έρχεται πίσω μου αυτός θα σας βαπτίσει με το Άγιο Πνεύμα και φωτιά». Καθαρίζει, λοιπόν, πρώτα ο Ιωάννης με το νερό για να δεχθούν το Πνεύμα.

Πέμπτο βάπτισμα είναι του Κυρίου, το οποίο αυτός βαπτίσθηκε.

Και βαπτίζεται όχι διότι χρειαζόταν κάθαρση, αλλά για να οικειοποιηθεί τη δική μου κάθαρση και να συντρίψει τα κεφάλια των δαιμόνων μέσα στο νερό, να ξεπλύνει την αμαρτία και να βουλιάξει όλο τον παλαιό Αδάμ μέσα στο νερό, ν’ αγιάσει τον βαπτιστή, να συμπληρώσει το νόμο, ν’ αποκαλύψει το μυστήριο της Τριάδος, να γίνει σε μας τύπος και υπογραμμός για το βάπτισμα.

Βαπτιζόμαστε το τέλειο βάπτισμα του Κυρίου, αυτό που γίνεται με το νερό και το Πνεύμα.

Λέγεται επίσης ότι ο Χριστός βαπτίζει με φωτιά· διότι με μορφή πυρίνων γλωσσών έχυσε πάνω στους αγίους Αποστόλους τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, όπως λέει ο ίδιος ο Κύριος: «Διότι ο Ιωάννης μας βάπτισε με νερό, ενώ εσείς θα βαπτισθείτε με το Άγιο Πνεύμα και τη φωτιά μετά από λίγες ημέρες»· ή (μας βαπτίζει) με το βάπτισμα της τιμωρίας της φωτιάς της μελλούσης κολάσεως.

Έκτο βάπτισμα είναι της μετάνοιας και των δακρύων, που είναι πολύ κουραστικό.

Έβδομο βάπτισμα είναι του αίματος και του μαρτυρίου, το οποίο και ο ίδιος ο Χριστός βαπτίσθηκε για χάρη μας, που είναι πολύ σεβαστό και μακάριο, διότι δεν μολύνεται με άλλη ακαθαρσία.

Όγδοο και τελευταίο βάπτισμα, όχι σωτήριο, που καταστρέφει όμως την κακία και τιμωρεί αιώνια, καθώς δεν εξουσιάζει πλέον η κακία και η αμαρτία.

Το Πνεύμα το Άγιο κατέβηκε πάνω στον Κύριο σαν περιστέρι με σώμα κάνοντας την πρώτη αρχή του δικού μας βαπτίσματος και τιμώντας το σώμα· διότι και αυτό, δηλαδή το σώμα, γίνεται με τη θέωση Θεός.

(Εμφανίζεται σαν περιστέρι) επειδή από την αρχή αυτό είχε τη συνήθεια να φέρει την χαρμόσυνη είδηση του τέλους του κατακλυσμού.

Στους αγίους Αποστόλους πάλι κατέβηκε σαν φωτιά· διότι (η φωτιά) δηλώνει το Θεό, «καθώς ο Θεός είναι φωτιά που όλα τα κατακαίει».

Το λάδι στο βάπτισμα χρησιμοποιείται διότι δείχνει τη χρίση μας καθιστώντας μας χρισμένους· μας υπόσχεται την ευσπλαγχνία του Θεού μέσω του Αγίου Πνεύματος, επειδή και το περιστέρι έφερε κλαδί ελιάς σε όσους σώθηκαν από τον κατακλυσμό.

Ο Ιωάννης βαπτίσθηκε ακουμπώντας το χέρι του στο ιερό κεφάλι του Κυρίου· βαπτίσθηκε επίσης και με το αίμα του.

Δεν πρέπει ν’ αναβάλλεται το βάπτισμα, όταν έχει διαπιστωθεί η έμπρακτη πίστη αυτών που προσέρχονται. Αυτός που προσέρχεται με δόλο στο βάπτισμα περισσότερο θα καταδικασθεί παρά θα ωφεληθεί.

Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, «Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως», απόδοση στην νέα ελληνική, Αρχιμανδρίτης Δωρόθεος Πάπαρης. Από: http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/paterikon/iwannhs_damaskhnos_ekdosis_akribhs.htm