Άγιος Αμμωνάς.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αββά Αμμωνά επιστολή Β’, 

Για την καλλιέργεια της χάριτος

Αγαπητοί εν Κυρίω, χαίρετε.

Αν κανείς αγαπήσει τον Θεό «μ’ όλη του την καρδιά και μ’ όλη του την ψυχή» (πρβλ. Δευτ. 6:5), κάνοντας ότι μπορεί για να ζήσει με φόβο Θεού, αυτός ο φόβος θα του προκαλέσει κλάμα, το κλάμα χαρά και η χαρά δύναμη, με τη βοήθεια της οποίας η ψυχή θα καρποφορήσει σε όλα. Και όταν ο Θεός δει τον καρπό της ωραίο, θα τον δεχθεί σαν ευωδία και θα χαρεί μαζί με τους αγγέλους του για όλα (τα καλά της έργα).

Θα της δώσει ακόμα φύλακα, που θα την προστατεύει σε κάθε της βήμα, για να την οδηγήσει στον τόπο της αναπαύσεως, ώστε να μην την υποδουλώσει ο σατανάς. Γιατί όσο βλέπει ο διάβολος τον φύλακα, δηλαδή τη θεϊκή δύναμη, να κυκλώνει την ψυχή, απομακρύνεται. Φοβάται, βλέπετε, να πλησιάσει τον άνθρωπο και δειλιάζει μπροστά στη δύναμη που τον σκεπάζει.

Αγαπητοί εν Κυρίω εσείς, που τόσο σας αγαπά η ψυχή μου, γνωρίζω πως είστε φίλοι του Θεού. Αποκτήστε, λοιπόν, αυτή τη δύναμη, για να σας φοβάται ο σατανάς, για να επιτελείτε με σοφία όλα τα έργα σας, αλλά και για να αυξήσει την καρποφορία σας η γλυκύτητα της θείας χάριτος, όσο αυτή θα πληθαίνει μέσα σας.

«Πιο γλυκιά από το μέλι και την κηρήθρα» (πρβλ. Ψαλμ. 18:11) είναι αυτή η πνευματική γλυκύτητα της χάριτος. Ωστόσο, οι περισσότεροι από τους μοναχούς και τις μοναχές, εκτός από μερικούς σε διάφορα μέρη, δεν γεύθηκαν τη μεγάλη αυτή γλυκύτητα, επειδή δεν απέκτησαν τη θεϊκή δύναμη. Δεν καλλιέργησαν κατάλληλα την ψυχή τους για να τη δεχθούν, και γι’ αυτό δεν τους την έδωσε ο Κύριος. «Δεν κάνει διακρίσεις ο Θεός» (Πραξ. 10:34). Σε κάθε εποχή δίνει τη θεϊκή δύναμη σ ̓ όσους εργάζονται για να την αποκτήσουν.

Γνωρίζω, λοιπόν, αγαπητοί, ότι σας αγαπά ο Θεός και ότι αγαπάτε κι εσείς τον Θεό μ’ όλη σας τη καρδιά, αφότου αρχίσατε αυτόν τον αγώνα. Γι’ αυτό σας αγάπησα κι εγώ μ’ όλη μου την καρδιά, βλέποντας την καλή σας προαίρεση. Αποκτήστε, λοιπόν, τη θεϊκή τούτη δύναμη, για να περάσετε όλα σας τα χρόνια με πνευματική ελευθερία και να εργάζεστε εύκολα τις εντολές του Θεού.

Αυτή η δύναμη, που δίνεται στον άνθρωπο εδώ, στη γη, θα τον συνοδεύει και εκεί, στην ανάπαυση του ουρανού, ώσπου να περάσει όλες «τις εξουσίες του αέρα» (πρβλ. Εφεσ. 2:2). Γιατί υπάρχουν δαιμονικές δυνάμεις στον αέρα, που εμποδίζουν τους ανθρώπους και δεν τους αφήνουν να φτάσουν στον Θεό.

Ας παρακαλέσουμε, λοιπόν, τώρα τον Θεό με επιμονή, να μη μας εμποδίσουν να φτάσουμε κοντά του. Όσο οι δίκαιοι έχουν τη θεϊκή δύναμη, κανείς δεν μπορεί να τους εμποδίσει την άνοδο.

Η ψυχική καλλιέργεια του ανθρώπου, ώσπου να κατοικήσει μέσα του η θεϊκή δύναμη, είναι τούτη: Να καταφρονήσει κάθε εξευτελισμό και κάθε τιμή των ανθρώπων, να μισήσει όλες τις εγκόσμιες ασχολίες που θεωρούνται έντιμες, να μισήσει κάθε σωματική ανάπαυση, να καθαρίσει την καρδιά του από κάθε ρυπαρό λογισμό ή μάταιο φρόνημα του κόσμου αυτού και να προσεύχεται νύχτα-μέρα με νηστείες και δάκρυα.

Έτσι, ο καλός Θεός δεν θ’ αργήσει να σας δώσει τη δύναμή του. Και όταν σας τη δώσει, θα περνάτε πια τα χρόνια σας με ανάπαυση και άνεση. Μεγάλη παρρησία θα βρείτε τότε ενώπιον του Θεού, ο οποίος θα ικανοποιήσει όλα σας τα αιτήματα, όπως έχει γραφεί (πρβλ. Ψαλμ. 36:4).

Κι αν, μετά την απόκτηση της, απομακρυνθεί και σας εγκαταλείψει η θεϊκή θέρμη, ζητήστε την πάλι, και θα επιστρέψει. Γιατί η θέρμη αυτή μοιάζει με φωτιά, που μεταβάλλει το ψυχρό σε θερμό.

Αν, λοιπόν, κάποια στιγμή νιώσετε βαριά την καρδιά σας, φέρτε την ψυχή σας μπροστά σας και εξετάστε την νοερά με ευσεβή λογισμό. Έτσι, θα αναγκαστεί να θερμανθεί πάλι και να πυρωθεί από τη φλόγα (της αγάπης) του Θεού.

Και ο προφήτης Δαβίδ, άλλωστε, όταν ένιωσε την καρδιά του βαριά, είπε: «Κι έκανα την ψυχή μου να ξεχυθεί μπροστά μου» (Ψαλμ. 41:5). «Θυμήθηκα τις παλιές μέρες, αναλογίστηκα όλα τα έργα σου» (Ψαλμ. 142:5) κ.λπ. Με τον τρόπο αυτό κατόρθωσε να ξαναθερμάνει την καρδιά του και να δεχθεί τη γλυκύτητα του παναγίου Πνεύματος.

Απόσπασμα από το βιβλίο, «Αββάς Αμμωνάς, Διηγήσεις, επιστολές, διδασκαλίες» έκδοση Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής.