Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς, Ο κόσμος ακόμα και παραμορφωμένος από την αμαρτία είναι ένας υπέροχος κόσμος, που αντανακλά τη Σοφία του Θεού!
14 Φεβρουαρίου 2025
Άγιος Ιωάννης (Μαξίμοβιτς) Αρχιεπίσκοπος Σαγκάης και Σαν Φρανσίσκο.
(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Η Σοφία ποιεί τον Οίκο Αυτής
«Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε· πάντα εν σοφία εποίησας», αναφωνεί ο αρχαίος ψαλμωδός.
Μα τι είναι αυτή η σοφία που δημιούργησε τα πάντα;
Σε έναν άλλο ψαλμό μάς λέει: «τω λόγω του Κυρίου οι ουρανοί εστερεώθησαν και τω πνεύματι του στόματος αυτού πάσα η δύναμις αυτών».
Και ο άγιος ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος μας ανακοινώνει: «Εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος […] πάντα δι’ αυτού εγένετο, και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ εν ο γέγονεν».
Η Σοφία του Θεού, η ο Λόγος του Θεού, μέσω του οποίου ο Θεός δημιούργησε τα πάντα, δεν είναι μια αφηρημένη έννοια της ιδιότητας του Θεού. Ο ευαγγελιστής μας λέει: «Και ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν, και εθεασάμεθα την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά πατρός, πλήρης χάριτος και αληθείας».
Δηλαδή ο Λόγος, μέσω του οποίου ο Θεός Πατήρ δημιουργεί τα πάντα, είναι ο Μονογενής Υιός του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος.
Αυτός αποκαλείται επίσης «Σοφία του Θεού», όπως γράφει ο απόστολος Παύλος σε επιστολή του: «[…] Ιουδαίοι σημείον αιτούσι […] ημείς δε κηρύσσομεν Χριστόν εσταυρωμένον […] Χριστόν Θεού δύναμιν και Θεού σοφίαν».
Ο Υιός του Θεού αποκαλείται Λόγος και Σοφία του Θεού επειδή ο Θεός δημιουργεί τα πάντα μέσω του Υιού Του. Με αυτόν τον τρόπο, μέσω του Υιού του Θεού, διά των έργων Του, φανερώνεται ο Θεός, για να γνωρισθεί η πολυποίκιλος σοφία του Θεού.
Η Σοφία του Θεού φανερώθηκε πρώτα απ’ όλα κατά τη δημιουργία του ορατού και του αόρατου κόσμου. Εμείς τώρα βλέπουμε τον κόσμο στην πτωτική του κατάσταση, επειδή ήδη έχει χάσει την πρωταρχική του ομορφιά. Ακόμα και παραμορφωμένος από την αμαρτία όμως, είναι ένας υπέροχος κόσμος, που αντανακλά τη Σοφία του Θεού.
Ας κοιτάξουμε τον ουρανό. Εκεί κινούνται κανονικά οι ουράνιοι φωστήρες, και τα πάντα κινούνται σύμφωνα με νόμους αιώνιους, τους οποίους έθεσε ο Δημιουργός της φύσης, όταν τους δημιούργησε. Τίποτα δεν ταράσσει τη ροή τους, τα πάντα εκτυλίσσονται αρμονικά, δίχως να ενοχλεί το ένα το άλλο.
Ας στρέψουμε το βλέμμα γύρω μας. Σε κάθε φυτό, σε κάθε ζώο, ακόμα και σε κάθε πέτρα, βλέπουμε τη σοφία Εκείνου που τα δημιούργησε!
Κάθε ζώο, ως το μικρότερο έντομο, έχει τα απαραίτητα όργανα για να επιβιώσει, να αμυνθεί, να εξελίξει τη ζωή του και να διαφυλάξει τη φύση του.
Κάθε έμψυχο και άψυχο σώμα στη φύση αποτελείται από μικρά σωματίδια που είναι ορθά διατεταγμένα και παρουσιάζουν τη θαυμάσια δημιουργία, το πολυτελές υφαντό του Μεγάλου Κατασκευαστή και Καλλιτέχνη.
Ας κοιτάξουμε εμάς τους ίδιους, τη θαυμαστή και σοφή αρμονία του ορατού και του αόρατου που είμαστε! Καθώς το σώμα μας ανήκει στον κόσμο των αντικειμένων, είμαστε το πιο εκλεπτυσμένο δημιούργημα, όπου κάθε κύτταρο έχει τον σκοπό του.
Όσο περισσότερο εμβαθύνει η επιστήμη στα μυστήρια της φύσης τόσο σαφέστερο γίνεται ότι η φύση είναι έργο μεγίστης Σοφίας και τόσο περισσότερο ανυψώνεται το βλέμμα του νου μας προς τη γνωριμία με τον Δημιουργό.
Η ίδια η δύναμή μας να μαθαίνουμε, να σκεφτόμαστε, να χρησιμοποιούμε τις ανακαλύψεις, να δημιουργούμε, να ενεργούμε έλλογα δείχνει ότι δεν δημιουργηθήκαμε τυχαία αλλά φέρουμε μέσα μας το αποτύπωμα του Σοφότερου Ποιητή.
Και ιδιαίτερα τη Σοφία του Θεού τη μαρτυρεί το θεόμορφο πνεύμα μας, που ανυψώνει τον άνθρωπο ψηλά πάνω από τη γη και τη θάλασσα της καθημερινότητας και μας δίνει τη δυνατότητα, ακόμα και σ’ αυτή τη ζωή, να συνδεθούμε με τις εκ των άνω δυνάμεις.
Αυτό το διαθέτουμε ακόμα και τώρα, στην πτωτική κατάσταση του ανθρώπου και της φύσης, η οποία είναι φθαρτή. Τι είδους ομορφιά και αγαθότητα θα ήταν εκείνη του κόσμου κατά τη δημιουργία του!
Συνεπαρμένος από την ομορφιά του, ο πρώτος ανάμεσα στους αγγέλους, ο Εωσφόρος, υπερηφανεύθηκε, επιθυμώντας να γίνει ίσος με τον Ύψιστο, και εξέπεσε. Εξόριστος από τον ουρανό, ζήλεψε το ανθρώπινο πλάσμα και το παραπλανά, ώστε να καταπατήσει την εντολή του Θεού.
Επειδή αμάρτησε, ο πρώτος Αδάμ, και μαζί του ολόκληρη η ανθρωπότητα, μένει χωρίς την πρωταρχική του δόξα και τιμή. Σκοτείνιασε ο νους του ανθρώπου, η θέλησή του αποδυναμώθηκε, τα αισθήματά του έγιναν ακάθαρτα. Ο άνθρωπος στερήθηκε τη χάρη της συναναστροφής με τον Θεό, την Πηγή της Ζωής, και κατέστη θνητός.
Με την πτώση της κορωνίδας της Δημιουργίας, του ανθρώπου, επήλθε αλλαγή σ’ ολόκληρο τον κόσμο, επειδή η αμαρτία άφησε στα πάντα τις συνέπειές της. Ολόκληρος ο κόσμος κατέστη φθαρτός και αμαρτωλός. Αρχίζοντας από τη φύση και τα ζώα, έπειτα κι ο άνθρωπος υπέστη βλάβη, εφόσον έπασχε λόγω της απομάκρυνσής του από τον Θεό.
Βέβαια, ο Πάνσοφος Θεός, πριν ακόμα δημιουργήσει τον κόσμο, όχι μόνο είδε το προπατορικό αμάρτημα του ανθρώπου που έπρεπε να δημιουργήσει, αλλά είχε αποφασίσει εκ των προτέρων πώς θα τον διορθώσει.
Πριν από τη Δημιουργία ήδη, η Παναγία Τριάς είχε καθορίσει ότι το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, ο Υιός του Θεού, θα γίνει άνθρωπος και θα σηκώσει τις αμαρτίες του κόσμου, λυτρώνοντάς τον από την παράβαση του Αδάμ.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Αγίου Αρχιεπισκόπου Ιωάννη Μαξίμοβιτς, «Για τη χριστιανική πίστη», των εκδόσεων Ακρίτας. Εισαγωγή π. Σεραφείμ Ρόουζ, μετάφραση Ηλίας Σαραγούδας, επιμέλεια μετάφρασης Σβετλάνα Πέτσιν.