Πνευματική ταλαιπωρία

Φαίνεται πως η ψυχική και σωματική ταλαιπωρία, όπου γης, είναι έκδηλη. Πολλές και ποικίλες οι ψυχικές ασθένειες ή τα προβλήματα που δυσκολεύουν την εσωτερική χαρά. Όπως και οι σωματικές ασθένειες, μικρές ή μεγάλες, στερούν τον άνθρωπο από τη φυσιολογική του ζωή, την εργασία, την κοινωνικότητα, την «απόλαυση», τέλος πάντων, της ζωής όπως τη θέλει. Όλες αυτές οι ταλαιπωρίες συμβαίνουν και είναι αναμενόμενες.

Υπάρχουν και κάποιου άλλου είδους ταλαιπωρίες που είναι άδικο να συμβαίνουν, είναι στο χέρι μας να τις παρακάμψουμε και γι’ αυτό ο Χριστός μάς προτρέπει να το κάνουμε. Θα τις ονόμαζα «πνευματικές ταλαιπωρίες».

Είναι οι διδασκαλίες εκείνες που θεωρούνται ότι είναι απόψεις της Εκκλησίας κι ότι αυτές διδάσκει, ενώ γίνονται αιτία να πνίγεται το πρόσωπο με ό,τι σημαίνει αυτό. Ο τονισμός π. χ. των τυπικών θρησκευτικών καθηκόντων, ως η ουσία της πνευματικής ζωής, παραπέμπει στον Ιουδαϊσμό των Φαρισαίων και των Γραμματέων, με τον οποίο ο Χριστός συγκρούστηκε.

Η έμφαση των σαρκικών αμαρτημάτων ως τα υπ’ αριθμόν ένα αμαρτήματα, παραθεωρώντας προκλητικά τη συγχωρητικότητα, την ταπείνωση, την ελεημοσύνη της καρδιάς, θυμίζει την αίρεση των «Καθαρών» που η Εκκλησία καταδίκασε εδώ και αιώνες.

Η εμμονή σε μια νηστεία των φαγητών, χωρίς να συνοδεύεται από πνευματική εργασία όπως την προσευχή, τη μελέτη και τη μετάνοια, οδηγεί σε ένα είδος δίαιτας χωρίς ουσιαστικό πνευματικό αποτέλεσμα.

Έτσι, όλα τα πιο πάνω και άλλα, ταλαιπωρούν τον άνθρωπο και παραπαίει στα φαινόμενα και στην εξωτερική συμπεριφορά που ενθαρρύνει την αυτάρκεια και διώχνει την ταπείνωση, την αποδοχή και αγάπη των άλλων, και άρα την πληρότητα, τη χαρά και την παρουσία του αγίου Πνεύματος, που είναι, κατά τον άγιο Σεραφείμ του Σαρώφ, ο σκοπός της πνευματικής ζωής.

Διαβάζοντας κανείς το Ευαγγέλιο, με προσοχή και ενδιαφέρον να εισέλθει στα βαθύτερα νοήματά του, αλλά και βοηθούμενος από κατάλληλα επεξηγηματικά συγγράμματα, διαπιστώνει πως, σε κάποια σημεία, το πνεύμα του Χριστού διαφέρει ριζικά από το πνεύμα κάποιων σύγχρονων διδασκάλων, κληρικών ή λαϊκών.

Η ανάπαυση για την οποία κάνουν λόγο οι Πατέρες μας είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για να μπορεί ο άνθρωπος να θέλει να αγωνιστεί και να κοπιάσει. Μια ανάπαυση που δίδεται ως καρπός του αγίου Πνεύματος και γι’ αυτό διαφοροποιείται από την εσωτερική ψυχική ικανοποίηση. Η ανάπαυση του αγίου Πνεύματος συνοδεύεται από το αγκάλιασμα της καρδιάς προς κάθε άνθρωπο και όχι την εγωιστική απόλαυση των κατορθωμάτων μας.

Χρειάζεται πνευματική αναζήτηση, τόλμη και επανάσταση για να φύγει η πνευματική ταλαιπωρία που η λανθασμένη, δηλαδή η μη Ορθόδοξη κατήχηση, φέρνει στη ζωή μας. Με τη βοήθεια, βέβαια, των πνευματικών Πατέρων και Μητέρων που ζουν Η, και γνωρίζουν εμπειρικά το ήθος της του Χριστού Εκκλησίας.