Page 1 - karabelia-euagrios-ΟΚ
P. 1

Μαρία Καράμπελια, Δρ. Θεολογίας ΕΔΙΠ ΑΕΑΘ



                               Ευάγριος ο Ποντικός, ένα πρόσωπο αμφιλεγόμενο

                            στην επιστημονική κοινότητα του χθες και του σήμερα



                          Ο  Ευάγριος  ο  Ποντικός  είναι  ένα  από  τα  πρόσωπα  που  καταδικάστηκε  ως
                   αιρετικό από την Ε΄ Οικουμενική Σύνοδο του 553, δύο αιώνες μετά τον θάνατό του.
                   Έκτοτε  το  όνομά  του  εν  πολλοίς  αποσιωπήθηκε,  ενώ  η  πρακτική  του  διδασκαλία
                                                                                    1
                   υιοθετήθηκε  ως  ορθόδοξη  και  διαδόθηκε  σε  Ανατολή  και  Δύση .  Προσωπικότητα
                   πολυδιάστατη και ενδιαφέρουσα, εισηγητής του φιλολογικού είδους των Κεφαλαίων
                                    2
                                                                                                     3
                   σε  Εκατοντάδες ,  διαμορφωτής  του  λεξιλογίου  της  ασκητικής  θεολογίας ,
                                                    4
                   προάγγελος της νοεράς προσευχής , αλλά ταυτόχρονα εμπλεκόμενος στην αίρεση του
                               5
                   ωριγενισμού ,  προσέλκυσε  το  ενδιαφέρον  των  θεολόγων  ερευνητών  όχι  μόνο  του
                   παρελθόντος αλλά και του παρόντος.







                   1  Βλ. Ἰ. Μωϋσέσκου, Εὐάγριος ο Ποντικός Βίος - Συγγράμματα - Διδασκαλία, Ἀθῆναι 1937, σσ. 151-
                   152.  ΕιδικότεραγιατηνεπιρροήτουΕυαγρίουστονΜάξιμοτονΟμολογητή, M. Viller, «Aux sources de la
                   spiritualité de Saint Maxime, Les œuvres d’Évagre le Pontique», RAM. XI, 1930, σσ. 156-184, 239-268
                   και  331-336,  και  J.  Pegon,  «Centuries  sur  la  Chatité»,  SC  9,  Paris,  1945,  εισαγωγήκαισημειώσεις·
                   στονΔιάδοχοΦωτικής, E. des Places (εκδ.), SC 5, Paris, 1955, εισαγωγή, ειδικάσ. 11· στονΠαλλάδιο,
                   R. Draguet, Η «ΛαυσιακήΙστορία”, une œuvre écrite dans l’esprit d’ Évagre», RHE 41, 1946, σσ. 321-
                   364 και 42, 1947, σσ. 5-49· στονΚασσιανό, S. Marsili, Giovani Cassiano ed Evagrio Pontico, Dottrina
                   sulla   carità    e    contemplazione,   Rome,     1936.    Μάλιστα     ο    Marsili
                   απέδειξεπρώταμιασειράφιλολογικώνδανείωντουΚασσιανούαπότονΕυάγριο,
                   στηριγμένωνσεπολλέςαντιπαραβολέςτωνκειμένων        (σ.         87           καιεξής),
                   έπειταένανσυγκεκριμένοαριθμόδογματικώνεξαρτήσεωνιδιαίτεραξεκάθαρων   (σ.   103   κ.εξ.),
                   πουαφορούνστιςδιαιρέσειςτηςπνευματικήςζωής,  τουςβαθμούςτηςθεωρίας  καιτην  πράξητηςπροσευχής.
                   ΤοθέμαμελέτησεεπίσηςοChadwick, John Cassian, a study in primitive monasticism, Cambridge, 1950,
                   σσ. 139-148.
                   2  Βλ. I. Hausherr,  «Centuries», DS 2, 1938, στήλες 416-418, που αναγνωρίζει  τον Ευάγριο ως  «τον
                   πρώτο  συγγραφέα  Εκατοντάδων».  Πρβλ.  Διάδοχος,Ἑκατὸ  Γνωστικὰ  Κεφάλαια,  SC  5,  εκδ.
                   EdouarddesPlaces, Paris 1955· Μάξιμος, Κεφάλαια περὶ Ἀγάπης, PG 90, 960A-1080D, Κεφάλαια περὶ
                                                                       -
                   θεολογίας καὶ τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ, PG 90,  1084Α 1173Α, Κεφάλαια, διάφορα Θεολογικὰ
                   τε καὶ περὶ ἀρετῆς καὶ κακίας, PG 90, 1177-1392· Θαλάσσιος, Περὶ ἀγάπης καὶ ἐγκρατείας, καὶ τῆς κατὰ
                   νοῦν  πολιτείας,  πρὸς  Παῦλον  πρεσβύτερον,  PG  91,  1428A-1469C·  Ησύχιος,  Πρὸς  Θεόδουλον  λόγος
                   ψυχοφελὴς περὶ νήψεως καὶ ἀρετῆς κεφαλαιώδης, τὰ λεγόμενα ἀντιῤῥητικὰ καὶ εὐκτικὰ ἑκατοντάδες δύο,
                   PG 93, 1480D-1144D·Συμεών του Νέου Θεολόγου, Γνωστικά, Πρακτικά και Θεολογικά Κεφάλαια, SC
                   51, εκδ. Darrouges, Paris, 1957.
                                                                             th
                   3 Βλ. K. Korrigan, Evagrius and Gregory, Mind, Soul and Body in the 4  Century, Burlington 2009, σ.
                   50.
                   4 Βλ.  G.  Tsakiridis,  Evagrius  Ponticus  and  Cognitive  Science,  A  Look  at  Moral  Evil  and  Thougths,
                   Eugene 2010, σ. 107.
                   5 Βλ.  A.  Guillaumont,  Les  “Képhalaia  Gnostica” d’Évagre  le  Pontique  et  l’histoire  de l’origénisme
                   chez le Grecs et chez le Syriens, Paris 1962, σ. 43.

                                                            1
   1   2   3   4   5   6