Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: Αυτός που γεννήθηκε με τρόπο απερίγραπτο απ’ τον Πατέρα, από παρθένα γεννιέται για χάρη μου πάλι!

Η Γέννησις του Χριστού.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου
Εις το γενέθλιον του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού

Τώρα που όλα γιορτάζουν, να γιορτάσω θέλω κι εγώ, να ευφρανθώ, να πανηγυρίσω θέλω. Κι ευφραίνομαι όχι κρούοντας την κιθάρα ή στριφογυρίζοντας το ραβδί των σατύρων, όχι χρησιμοποιώντας αυλούς, ή ανάπτοντας δάδες· ευφραίνομαι μεταχειριζόμενος στη θέση μουσικών οργάνων, τα σπάργανα του Χριστού. Αυτά ‘ναι η ελπίδα μου, αυτά ‘ναι η ζωή μου. Αυτά φέρνω μαζί μου, και με την ενίσχυση που παίρνω, τραγουδώ μαζί με τους αγγέλους. «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία».

Σήμερα, αυτός που γεννήθηκε με τρόπο απερίγραπτο απ’ τον Πατέρα, από παρθένα γεννιέται για χάρη μου πάλι. Τότε, προαιώνια, γεννήθηκε από τον Πατέρα με τρόπο ταιριαστό στη θεία φύση, τρόπο που μόνο ο γεννήτορας γνωρίζει· σήμερα με αταίριαστο στη θεία φύση ξαναγεννήθηκε τρόπο, που η χάρη, τώρα, του αγίου Πνεύματος καλά γνωρίζει.

Αληθινή κι η ουράνια γέννηση του, αληθινή κι η επίγεια· αληθινός Θεός απ’ το Θεό γεννήθηκε, κι αληθινός άνθρωπος ο ίδιος απ’ την παρθένα γεννήθηκε πάλι. Στον ουρανό μόνος Υιός του μόνου Θεού, Μονογενής· στη γη μόνος γυιός άγαμης παρθένας ο ίδιος, πάλι Μονογενής.

Γιατί καθώς είναι ασέβεια να υποθέσουμε την ύπαρξη μητέρας στην ουράνια γέννησή του, έτσι είναι βλαστήμια να υποθέσουμε την ύπαρξη πατέρα στην επίγειά του γέννηση. Ο Πατέρας τον γέννησε χωρίς απώλεια κάποιου μέρους της θεότητάς τους η παρθένα τον γέννησε χωρίς φθορά της παρθενίας της· ούτε ο Θεός έχασε τη θεϊκή του υπόσταση όταν τον γέννησε, όπως αρμόζει σε Θεό τον γέννησε· ούτε η παρθένα φθάρηκε όταν τον γέννησε, ήταν γεγονός πνευματικό ο τοκετός του.

Λοιπόν, ούτε η ουράνιά του γέννηση μπορεί να εξηγηθεί, ούτε η πρόσφατη εξέλιξή του επιδέχεται ερμηνείες. Εκείνο που ξέρω με σιγουριά σήμερα είναι ότι τον γέννησε η παρθένα· το ότι τον γέννησε, πριν αρχίσει να μετριέται ο χρόνος, ο Πατέρας, το πιστεύω· αναφορικά με τον τρόπο της γέννησης έμαθα να σιωπώ δε μου υπόδειξαν οι παλιοί να δοκιμάζω λογικές ερμηνείες γιατί όταν πρόκειται για το Θεό δεν πρέπει κανείς να ασχολείται με τα χαρακτηριστικά των γεγονότων, αλλά να πιστεύει στη δύναμη αυτού που τα πραγματοποιεί.

Αναμφίβολα είναι φυσικός νόμος να γεννά η γυναίκα μόνο όταν συνευρεθεί με άντρα· όταν όμως μια παρθένα που δε γνώρισε άντρα γεννήσει και μετά τον τοκετό παραμείνει πάλι παρθένα, αυτό ξεπερνά τους φυσικούς νόμους. Ό,τι εμπίπτει στους φυσικούς νόμους αξίζει να ερευνιέται, ό,τι όμως τους ξεπερνά πρέπει να περιβάλλεται με τιμητική σιωπή, όχι βέβαια επειδή του πρέπει απομόνωση, αλλ᾽ επειδή αξίζει να μένει μυστήριο και να τιμάται χωρίς πολυλογίες.

Συγχωρέστε με, σας παρακαλώ, που νιώθω αδύναμος να συνεχίσω το λόγο πέρα απ’ τον πρόλογο. Φοβούμαι να προχωρήσω στην έρευνα των πιο σημαντικών, δεν και έχω τον τρόπο, δεν ξέρω πού να στρέψω το διάκι του λόγου. Τι να πω; για ποιο να μιλήσω; Βλέπω τη μητέρα,

αντικρύζω το παιδί, όμως τον τρόπο της γέννησης δεν τον καταλαβαίνω.

Νικιέται ο φυσικός νόμος, νικιέται κι η τάξη του κόσμου, όπου η βούληση εκφράζεται του Θεού. Δε γεννήθηκε σύμφωνα με τους νόμους της φύσης. Θαυματούργησε πάνω από τα όρια της φύσης. Η φύση αδράνησε· ενήργησε η βούληση του Δεσπότη. Τι απερίγραπτο δώρο!

Ο Μονογενής που υπάρχει πριν αρχίσουν να μετριούνται οι αιώνες, αυτός που δεν εμπίπτει στις ανθρώπινες αισθήσεις, ο ασύνθετος, ο ασώματος, περιβλήθηκε το σώμα μου που υπόκειται στη φθορά, που συλλαμβάνεται από τις αισθήσεις. Γιατί; Για να μπορέσει να μας διδάξει καθώς θα τον βλέπουμε κι έτσι να μας οδηγήσει προς όσα η όρασή μας δεν μπορεί να συλλάβει.

Επειδή οι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στα μάτια τους παρά στ’ αυτιά τους κι έτσι αμφιβάλλουν για ό,τι δε βλέπουν, γιαυτό ακριβώς ο θεός ανέχτηκε να παρουσιαστεί με σώμα μπρος στα μάτια μας για να διαλύσει τις αμφιβολίες που είχαμε ακούγοντας μόνο τα λόγια του.

Από το βιβλίο, «Χριστούγεννα», των εκδόσεων Ακρίτας. Νεοελληνική απόδοση Κωστής Κυριακίδης.