Page 11 - mpotsari-vioithiki

έχουν δηλαδή θρησκευτικό περιεχόμενο, κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει την

σημασία που αποδίδεται στην καθαριότητα, η οποία αποτελεί τον θεμέλιο λίθο
της προληπτικής ιατρικής. Η αποχή εξάλλου από την κατανάλωση αίματος
8
συμπληρώνει την αρχαία εβραϊκή υγιεινή και με διαιτητικά μέσα με παράλληλα,

9
πάντοτε θρησκευτική αναγωγή . Σημαντικά στοιχεία υγιεινής εκτός από το
Λευιτικό συναντούμε και σε άλλα βιβλία. Είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα η
περίπτωση του 13, 4 των Κριτών όπου άγγελος Θεού κομίζει την απαγόρευση της

κατανάλωσης οίνου αλλά και κάθε τι ακαθάρτου στη στείρα γυναίκα του

Μανωέ. Εκτός από τη θρησκευτική διάσταση της εντολής μπορεί εύκολα κανείς

να διακρίνει τις υγιεινολογικές της προεκτάσεις, όπου σκοπός είναι να
προστατευθεί η έγκυος και το έμβρυο, το οποίο είναι εκλεκτός του Θεού, από

10
πιθανή ασθένεια . Μπορεί να ειπωθεί ως συμπέρασμα ότι οι θρησκευτικές
αναγωγές και θεμελιώσεις δεν αίρουν τον υγειονολογικό χαρακτήρα των

καθαρτικών παλαιοδιαθηκικών απαγορεύσεων.

Βέβαια η έννοια του καθαρού σε πολλές περιπτώσεις ταυτίζεται με αυτήν του

ιερού και του αγίου λαμβάνοντας και ηθικό περιεχόμενο, ιδιαίτερα όταν
πρόκειται για πρόσωπο ανθρώπου και όχι για κάποιο αντικείμενο ή ζώο. Η

ακαθαρσία είναι μία ψυχοσωματική κατάσταση που αποξενώνει τον άνθρωπο

με τον Θεό και την οποία καλείται να ξεπεράσει, να θεραπεύσει, αλλά κυρίως να

11
προλάβει μέσω των καθαρμών . Οι τελευταίοι πραγματοποιούνται τόσο με
λουτρά όσο και με την προσευχή ή τις θυσίες, έχουν δηλαδή τον διττό,
υγιεινολογικό και θρησκευτικό χαρακτήρα .
12

Εκτός από τους Εβραίους και οι Ινδοί διατηρούσαν κανόνες υγιεινής,

βασιζόμενους σε αυτούς των Εβραίων, οι οποίοι εφαρμόζονταν τόσο από τους

ιερείς όσο και από τις λαϊκές τάξεις. Ακολούθως και στα ιερά βιβλία των Περσών

8 Λευϊτ. 17,10.
9 Λευϊτ. 17,11.
10 Βλ. Klaus Koch, Eckart Otto, ό.π.
11 Ό.π., σελ. 424.
12 “Reinigung”, ό.π., σελ. 424.
10