Page 17 - papadopoulou-ithiki
P. 17
Όταν στο θρόνο της Κων/πόλεως ανερχόταν ο Φώτιος, στον παπικό
θρόνο ανέβαινε παράλληλα ο πάπας Νικόλαος Α΄ (858-867). Όταν, ο
Φώτιος έστειλε μια επιστολή στον Πάπα για να του γνωστοποιήσει την
ανάρρησή του, ο Νικόλαος αποφάσισε πως πριν τον αναγνωρίσει θα ήθελε
να παρακολουθήσει καλύτερα τη διαμάχη μεταξύ του νέου Πατριάρχη και
48
του κύκλου του Ιγνατίου. Γι' αυτό, το 861 έστειλε αντιπροσώπους του
(λεγάτους), στην Κωνσταντινούπολη. Ο Φώτιος, που δεν ήθελε νέες
διαμάχες, υποδέχτηκε με σεβασμό τους παπικούς αντιπροσώπους
προσκαλώντας τους να προεδρεύσουν στη Σύνοδο που συνεκλήθη στην
Κωνσταντινούπολη για να ρυθμίσει το θέμα που ανέκυψε μεταξύ αυτού
και του Ιγνατίου. Οι λεγάτοι συμφώνησαν και μαζί με την υπόλοιπη
Σύνοδο αποφάσισαν πως ο Φώτιος ήταν ο νόμιμος Πατριάρχης. Όταν
όμως οι λεγάτοι επέστρεψαν στη Ρώμη, ο Νικόλαος διακήρυξε πως είχαν
υπερβεί την εξουσία που διέθεταν και αποκήρυξε την απόφασή τους. Ήταν
προφανές πως ο Νικόλαος υπολόγιζε ότι το καθεστώς του Ιγνατίου θα ήταν
ευνοϊκότερο και ασθενέστερο σε σχέση με αυτό του Φωτίου και θα
εξυπηρετούσε καλύτερα τα σχέδιά του. Έτσι, δύο χρόνια μετά συνήλθε μία
σύνοδος στη Ρώμη, η οποία αθώωσε τον Ιγνάτιο και καταδίκασε τον
Φώτιο. Το πλήγμα αυτό, μαζί με την όξυνση των διεκδικήσεων του Πάπα
στη Βουλγαρία, ανάγκασε το Φώτιο να ανταποδώσει. Δεν μπορούσε να
αμφισβητήσει την εκλογή του Νικολάου ως μη αρμόδιος, οπότε έπρεπε να
μετατοπίσει το όλο θέμα στο δογματικό τομέα, και κυρίως, στο ζήτημα του
49
Filioque. Έτσι, το 867 ο Φώτιος ανέλαβε δράση. Έγραψε μια Εγκύκλιο
Επιστολή στους άλλους Πατριάρχες της Ανατολής, καταγγέλλοντας το
Filioque και αυτούς που το χρησιμοποιούν. Μετά την αποστολή της
επιστολής, ο Φώτιος συνεκάλεσε Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη (879-
880), η οποία αφόρισε τον Πάπα Νικόλαο, χαρακτηρίζοντάς τον ως
αιρετικό.
Η άνοδος του Βασιλείου Α΄ στο θρόνο το 867 έφερε σοβαρές
μεταβολές στο πολιτικό αλλά και στο εκκλησιαστικό σκηνικό.
Δολοφόνησε το Βάρδα και τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄, για να πετύχει το
50
στόχο του. Θέλοντας να εξευμενίσει τον πάπα και να αποκτήσει
στήριγμα στους οπαδούς του Ιγνατίου που είχαν ερείσματα στην Ανατολή,
48 Βλ. Κάλλιστος Ware (επίσκ. Διοκλείας), Η Ορθόδοξη Εκκλησία (μτφρ. Ροηλίδης Ι.), Ακρίτας, Αθήνα
4
2007 , σελ. 92-98.
49 Βλ. Νικόλαος Β. Τωμαδάκης, Φώτιος ο Α΄, ό. π., στ. 24.
50 Βλ. Βασίλειος Α’ ο Μακεδών, e-δομή (ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ), ό .π.
17