Page 25 - koios-laografia

και γνωστών του τεθνεώτος. Λαμβάνουν χώρα και έχουν την σημασία
όσων περιγράφηκαν για το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο.

Μετά τα έξι χρόνια, υπάρχει έθιμο στο χωριό, που σιγά-σιγά τείνει να
εκφυλισθεί, να ξεθάφτουν τους νεκρούς. Είναι μια επώδυνη διαδικασία
για τους συγγενείς, που ξαναζούν έντονα την απώλεια του αγαπημένου
τους προσώπου, αλλά το έθιμο είναι έθιμο. Ανασύρουν τα οστά των
νεκρών, τα καθαρίζουν από το χώμα με νερό και στην συνέχεια τα
πλύνουν με κρασί. Τα κόκαλα αυτά τα τοποθετούν με προσοχή και με

τάξη σε μια λευκή καθαρή πάνινη σακούλα και πάνω-πάνω
τοποθετούσαν το κρανίο. Στην σακούλα αυτή με τα κόκαλα έδιναν
ανθρώπινη μορφή ντύνοντάς την κατάλληλα με ρούχα. Στις γυναίκες
φορούσαν φουστάνι, τσεμπέρι, ποδιά, κάλτσες, παπούτσια και εξωτερικά
έπαιρνε μορφή γυναίκας. Το τσεμπέρι κάλυπτε από πάνω το κρανίο όπως

γίνεται στην πραγματικότητα. Το πρόσωπο μπροστά ήταν το λευκό
ύφασμα της σακούλας. Στους άντρες φορούσαν γιλέκο, σακάκι,
παντελόνι κάλτσες, παπούτσια και στο κρανίο, πάνω από το ύφασμα της
σακούλας του φορούσαν τραγιάσκα ή κάποιο είδος καπέλου που φορούσε
όταν ήταν ζωντανός. Εννοείται ότι το πανταλόνι, οι κάλτσες και τα
παπούτσια ήταν κενά. Αυτές τις μορφές της τοποθετούσαν μπροστά στο

τέμπλο της εκκλησίας. Αριστερά όπως βλέπουμε την Ωραία Πύλη
τοποθετούσαν τις γυναίκες και δεξιά τους άντρες. Μπροστά τους έβαζαν
τα κόλλυβα και τα κεριά και γινόταν το μνημόσυνο. Όταν τελείωνε όλη η
διαδικασία του μνημόσυνου, όπως γίνονταν στα σαράντα και στο ετήσιο,
τα κόκαλα με την μορφή που τα είχαν δώσει τα ξαναέβαζαν στο μνήμα

και εκεί πλέον θα περιμένουν την Δευτέρα Παρουσία. Οι ζωντανοί
επίγονοι συχνά τους κάνουν Τρισάγιο, και καλά κάνουν, για την
ανάπαυσή τους. Δεν κατάφερα να πάρω πληροφορίες για την σημασία
της ένδυσης των νεκρών, με τον τρόπο που περιέγραψα. Πιστεύω ότι είναι
ένας τρόπος έκφρασης της κοινωνίας ζωντανών και νεκρών. Ένα είδος
επικοινωνίας. Θεωρούμε την παρουσία τους έτσι όπως τους γνωρίζαμε.

Δηλώνουμε την πίστη μας στην συνέχιση της ζωής μετά τον θάνατο, στην
συνύπαρξη των κοινωνιών εντεύθεν κι εκείθεν και μας παρηγορεί αυτό.

Ίσως πολλά και λεπτομερειακά γράφηκαν για τον θάνατο, μάλλον
καλύτερα, για την κοίμηση. Στενάχωρα πράγματα. Αλλά προπαντός

24