Page 48 - mpotsari-vioithiki

Κατ’ αρχήν πρέπει να επισημάνουμε την πάγια θεολογική θέση ότι η πατερική

σκέψη βλέπει τον άνθρωπο ως ψυχοσωματική οντότητα. Παρά τις επιρροές που
δέχθηκε στη διαλεκτική της με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία ποτέ δεν

ασπάστηκε ως αντίληψη τον πλατωνικό δυαλισμό που εξυψώνει την ψυχή και

υποτιμά το σώμα. Έτσι μπορούμε να διακρίνουμε ότι οι αναφορές των Πατέρων

στη θεραπεία της ασθένειας, την οποία κληρονομεί το ανθρώπινο γένος μετά
την πτώση αφορούν τον όλον άνθρωπο, το σώμα και την ψυχή του.

Ο ιατρός και μέγας πατέρας της Εκκλησίας Βασίλειος Καισαρείας στις περί
Νηστείας ομιλίες του ενώ εξ αρχής προσδίδει στη νηστεία πνευματικό

περιεχόμενο, θεωρώντας την θεόσδοτη και θεοδίδακτη, προβάλλει εναργώς τα

οφέλη της για την ανθρώπινη υγεία. Τη θεωρεί μητέρα υγείας για τους

αρρώστους και εξασφάλιση ευεξίας για τους υγιείς. Με το τελευταίο αναδεικνύει
τον προληπτικό της χαρακτήρα. Ανατρέχοντας στη γνώμη των ιατρών λέει ότι

τίποτε δεν είναι τόσο αμφίβολο και αβέβαιο όσο η υγεία, την οποία κάθε συνετός

άνθρωπος προσπαθεί να τη διατηρήσει απαλλάσσοντας τον εαυτό του από το

60
βλαπτικό φορτίο της παχυσαρκίας . Απορρίπτει κάθε ισχυρισμό για άρνηση της
νηστείας με το πρόσχημα της αρρώστιας και της σωματικής αδυναμίας. Την

πολυφαγία και όχι τη νηστεία θεωρεί ως καταστροφική για το σώμα. Οι γιατροί

δεν προτείνουν άσκοπα στους ασθενείς λιτή δίαιτα και νηστεία παρά ποικιλία

και ποσότητα τροφών. Δίνει μάλιστα ο ίδιος συναφή παραδείγματα λέγοντας:

«τί είναι ευκολότερο για το σώμα, να περάσει τη νύχτα μ’ ένα ελαφρό δείπνο ή να
πέσει στο κρεβάτι βαρύ από την πολυφαγία; Μπορεί ν’ αναπαυθεί έτσι ή θα

στριφογυρίζει παραφορτωμένο και ταλαίπωρο; Ποιο πλοίο μπορεί να κυβερνήσει

60 «Οι άρρωστοι δεχθείτε τη μητέρα της υγείας. Οι υγιείς την εξασφάλιση της ευεξίας.
Ρωτήστε τους γιατρούς, και θα σας πουν πως τίποτα δεν είναι τόσο αμφίβολο κι αβέβαιο
όσο η υγεία. Γι’ αυτό οι συνετοί με τη νηστεία προσπαθούν να διατηρήσουν την υγεία
τους και να γλυτώσουν από το συντριπτικό φορτίο της παχυσαρκίας». Μην ισχυρίζεσαι
πως δεν μπορείς να νηστέψεις, φέρνοντας σαν πρόφαση αρρώστια ή σωματική
αδυναμία, αφού, από την άλλη μεριά, σ’ όλη σου τη ζωή ταλαιπωρείς το σώμα σου με την
πολυφαγία. Γνωρίζω πολύ καλά πως οι γιατροί επιβάλλουν στους αρρώστους μάλλον
λιτή δίαιτα και νηστεία παρά ποικιλία και αφθονία φαγητών.

47