Page 49 - mpotsari-vioithiki

ευκολότερα ένας καπετάνιος και να το σώσει σε μια θαλασσοταραχή, το

βαρυφορτωμένο ή εκείνο που έχει το κανονικό του φορτίο; Το βαρυφορτωμένο δεν
θα το βυθίσει μια μικρή τρικυμία; Έτσι και τα σώματα, όταν ταλαιπωρούνται με

την πολλή τροφή, εύκολα υποκύπτουν στις αρρώστιες. Ενώ όταν τρέφονται

61
ελαφρά, διατηρούν την καλή τους υγεία ».

Ο προληπτικός χαρακτήρας της νηστείας δεν εξαντλείται βέβαια στην

ευεργετική της δράση για τη σωματική υγεία. Επεκτείνεται στην πνευματική

υγεία η οποία για τους πατέρες έχει πρώτιστη σημασία, αφού ο νους του
62
ανθρώπου θεωρείται ως ο «πρωτοπαθής » ο οποίος συμπαρέσυρε στη φθορά και
την ασθένεια το σώμα. Ως εκ τούτου χρήζει πρώτα αυτός θεραπείας από τις

ασθένειές του, τα πάθη, την αμαρτία και τους λογισμούς, η οποίες επεκτείνονται

και στο σώμα. Στη συνάφεια αυτή προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση η άποψη των
πατέρων, την οποία αναλύει ο J.C. Larchet, ότι η λαιμαργία και η γαστριμαργία,

πάθη που καταπολεμά η αρετή της νηστείας, δεν είναι τόσο πάθη του σώματος

αλλά του νου .
63

Σε κάθε περίπτωση η νηστεία προβάλλεται ως το απαραίτητο εναρκτήριο

στοιχείο κάθε πνευματικού έργου. Ο Μ. Βασίλειος λέει ότι ακόμη και ο Χριστός,
οχύρωσε και εξόπλισε την απαθή σάρκα του με νηστεία πριν ξεκινήσει το

σωτηριώδες έργο του στη γη και μετά δέχθηκε τους πειρασμούς του διαβόλου,

64
δείχνοντας το δρόμο . Η νηστεία αποτελεί πρόληψη και για την δαιμονική
ενέργεια σύμφωνα με το Κυριακό λόγιο του Μάρκ. 9, 29. Ο κατεξοχήν

προληπτικός χαρακτήρας της νηστείας φαίνεται από το ότι ο μεγάλος αυτός
πατέρας της Εκκλησίας δεν την θεωρεί στατικά, αλλά δυναμικά. Δεν

61 Μεγ. Βασιλείου, Περί Νηστείας, λόγος Α', 9, PG 31, 180Α κ.ε.
62 Βλ. Γρηγορίου Παλαμά, Προς Ξένην 41, εκδ. Π. Χρήστου, Γρηγορίου του Παλαμά,
Συγγράμματα, τομ. 5, Θεσσαλονίκη, 1992, σελ. 214.
63 Jean Claude Larchet, Η θεραπευτική των πνευματικών νοσημάτων, τομ. Α', Αποστολική
Διακονία, μτφρ. Χρ. Κούλας, Αθήνα, 2008, σελ. 244
64 Μεγ. Βασιλείου, ό.π., 177C: «Κεφάλαιον δε επί τοις ειρημένοις, ο Κύριος ημών νηστεία
την σάρκα, ήν υπέρ ημών ανέλαβεν, οχυρώσας, ούτως εν αυτή του διαβόλου τας προσβολάς
υπεδέξατο, ημάς τε παιδευων νηστείαις αλείφειν και παιδοτριβείν εαυτούς...»

48