Page 18 - gaitanidis-hthos

Η μουσική των Ελλήνων του Πόντου, όπως παραπάνω αναφέρθηκε, χρησιμο-

ποιεί το διατονικό και το χρωματικό γένος. Είναι γνωστό ότι ο λόγος, μέσα από

την τέχνη της μελοποιίας, αποκτά μία νέα δυναμική γλωσσικού σημείου. Στο επί-

πεδο αυτό η ίδια η μουσική αναπτύσσει και προσδίδει μία νέα αισθητική αλλά και

μία νέα διάσταση στον λόγο και τα μηνύματά του· με αυτόν τον τρόπο ο λόγος,

νοηματικά, γίνεται πιο αποκαλυπτικός αλλά και πιο μυστηριακός.

Η μουσική (μέλος/λόγος) αποκτά το προνόμιο μιας ανώτερης σιωπηλής και μυ-

στηριακής γλώσσας. Στη διάσταση αυτή η μουσική με οποιοδήποτε παλμό· δηλα-

δή, με έντονη ή αργή (χορευτική - επιτραπέζια) ή ελεύθερου ρυθμού (κυρίως μοι-

ρολόγια) την κινητική διάθεση, με τις ποικίλες της αποχρώσεις, ως διαπλαστικός

παράγων, δεν αλλοιώνει ούτε τροποποιεί το είδος του λόγου και ειδικότερα το εί-

δος της ποίησης (π.χ. επική, λυρική, ελεγειακή, βουκολική, ρομαντική, συμβολική

κ.ά.) ή της στιχουργίας (αγάπης, ξενιτιάς, μοιρολόγια κ.ά.). Αντιθέτως, με το ήθος

της (ήθος που πηγάζει από τις ποιότητες του τροπικού συστήματος, τα γένη, τις

μεταβολές, τους ρυθμούς, τις ρυθμικές μεταπλάσεις, το εύρος της μελοποιίας, το

ρυθμικό παλμό κ.ά.) οδηγεί σε μία διασταλτική και πιο παραστατική εκφορά του

λόγου, συνεπώς αναπτύσσει μία νέα δυναμική προδιάθεσης τόσο στην ακροαματι-

κή και αφουγκραστική όσο και στην επικοινωνιακή διαδικασία.

Συμπερασματικά, η μελοποιία με όλες τις μορφολογικές και καλλιτεχνικές της εκ-

φάνσεις αναπτύσσει και προσδίδει στον λόγο ανάλογες ακουστικές αλλά και αι-

σθητικές εντυπώσεις· εντυπώσεις οι οποίες, όπως και σε άλλο σημείο αναφέρθηκε,

είναι απόρροια ορισμένων στοιχειωδών παραμέτρων. Με άλλα λόγια, η μελοποιία

και ειδικότερα το μέλος δεν μετατρέπει, από ένα σε άλλο ήθος, το περιεχόμενο και
τα μηνύματα της ποίησης και του στίχου.

Στη μουσική των Ελλήνων του Πόντου, όλοι οι μουσικοί τρόποι χρησιμοποιού-

νται ελεύθερα σε κάθε είδος ποιητικού λόγου (παραλογές, ακριτικά, ιστορικά κ.ά.)
ή στιχουργίας (αγάπης, μοιρολόγια, σκωπτικά κ.ά.). Η διαχρονική μουσική παρά-

δοση αντανακλά μία τέτοια κατάσταση. Στο πεδίο των εθιμοτυπικών μουσικών

17