Page 11 - kyriakidis-epidimies
P. 11
Τραπεζούντας που δημοσιεύει ο Daniel Panzac πληροφορούμαστε τις
προσπάθειες του οθωμανικού κράτους να λάβει προληπτικά και
κατασταλτικά μέτρα υγιεινής κατά των επιδημιών. Τα γράμματα έχουν
γραφτεί μεταξύ των ετών 1838 και 1849 και το περιεχόμενο τους μας
επιτρέπει να σχηματίσουμε μια εικόνα για τις προσπάθειες καταστολής
36
των επιδημιών .
Το γράμμα που στέλνει ο γάλλος πρόξενος στις 27 Σεπτεμβρίου
1838 ανακοίνωσε την άφιξη στην Τραπεζούντα από την
Κωνσταντινούπολη ενός τούρκου αξιωματούχου, του Σουλεϊμάν εφέντη,
τα καθήκοντα του οποίου ήταν η οργάνωση της καραντίνας στην πόλη. Ο
Σουλεϊμάν εφέντης έφερε μαζί του τον πρώσο γιατρό Weinkauff, στον
οποίο πρόσθεσε ως επίκουρο τον J. Roggerri, γιατρό του Οσμάν πασά από
την Τραπεζούντα. Παρόλα τα μέτρα που έλαβαν η πανώλη βασίλευε την
επόμενη άνοιξη σε όλη την περιοχή και υπήρχε φόβος εξάπλωσης της στην
πόλη. Σημειώνει πως τα μέτρα που έχουν ληφθεί στην Τραπεζούντα δεν
37
μπορούν να εγγυηθούν τίποτε . Τα μέτρα αυτά ήταν μια οκταήμερη
καραντίνα η διάρκεια της οποίας μπορεί να επιμηκυνόταν στις δεκαπέντε
μέρες για τα ατμόπλοια με προορισμό την Κωνσταντινούπολη. Δεν υπήρχε
όμως καραντίνα για τα ιστιοφόρα. Σε άλλο γράμμα με ημερομηνία 15
Ιουλίου του 1839 πληροφορούμαστε πως η συνέπεια της
αναποτελεσματικότητας των μέτρων ήταν να κληθεί ο Σουλεϊμάν εφέντης
στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος τελικά αντικαταστάθηκε από τον
Οσμάν αγά. Ο Οσμάν αγάς προσκάλεσε ένα γερμανό γιατρό και τα μέτρα
καθαρισμού που έλαβαν, αν και ατελή, γέμισαν με αισιοδοξία τον πρόξενο
για την καλυτέρευση της υγιεινής στην πόλη, την οποία δεν κατάφερε κατά
38
τα προηγούμενα χρόνια ο Σουλεϊμάν εφέντης .
Αλλά και η παραμονή του Οσμάν Αγά διήρκεσε μικρό χρονικό
διάστημα. Αντικαταστάθηκε στις 2 Απριλίου του 1840 από τον Μουσσά
μπέη τον οποίο συνόδευε ο γάλλος γιατρός Gilbert. Οι πολυάριθμες
κατηγορίες εναντίον του Μουσσά μπέη είχαν σαν αποτέλεσμα την
αντικατάσταση του από τον Μουσταφά εφέντη, ο οποίος κατέφτασε με τη
συνοδεία ενός άγγλου γιατρού. Ο Μουσταφά εφέντης παρέμεινε στην
πόλη χωρίς να συμβεί κάποιο σημαντικό περιστατικό μέχρι το Μάρτιο του
1844, οπότε αντικαταστάθηκε από τον Σεχίρ εφέντη, ο οποίος έφερε μαζί
36 Ευχαριστώ τον συνάδελφο Βασίλη Μεϊχανετσίδη για την πολύτιμη βοήθεια
του στη μετάφραση των γαλλικών κειμένων.
37 Daniel Panzac, La Peste…, ό.π., σ. 485.
38 Στο ίδιο.