Page 3 - liamis-talento
P. 3
αν όχι όλοι είναι σε θέση να θαυμάσουν την εντυπωσιακή δεξιοτεχνία.
Κανείς δεν εντυπωσιάζεται από το παίξιμο της τεχνικά εύκολης αλλά,
ερμηνευτικά, άκρως απαιτητικής «σονάτας υπό το σεληνόφως» του
Μπετόβεν, όλοι όμως μένουν άφωνοι από την δεξιοτεχνία του παιξίματος
της «Καμπανέλλας» για βιολί του Παγκανίνι. Το ταλέντο συνδέεται με την
επιδεξιότητα. Αυτή είναι που εξασφαλίζει τη φήμη. Αυτή δημιουργεί τον
σταρ. Σε όλους τους τομείς της ζωής μας αναζητείται ο σταρ. Συνεπώς η
Τέχνη, και ιδιαίτερα η μουσική που αποτελεί την μορφή εκείνη της Τέχνης
που απευθύνεται στις μεγάλες μάζες, δεν θα μπορούσε να αποτελεί
εξαίρεση. Το πράγμα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα σύμπτωμα των
καιρών, αν και ανέκαθεν, οι περιπτώσεις αυτές συγκινούσαν το μεγάλο
κοινό.
Δυστυχώς, οι επιπτώσεις αυτής της νοοτροπίας είναι άκρως
επιζήμιες σε παιδαγωγικό, αλλά και σε πνευματικό επίπεδο. Κατ΄ αρχάς,
το «ταλέντο» ως μέτρο και ζητούμενο της καλλιτεχνικής σπουδής, έχει
προκαλέσει τον αποθάρρυνση πολλών …κοινών θνητών να ασχοληθούν ή
και να συνεχίσουν μια καλλιτεχνική σπουδή. Ιδιαίτερα στη μουσική, δεν
είναι λίγες οι περιπτώσεις, όπου, όταν τα σχολικά μαθήματα ενταθούν,
εγκαταλείπεται η εκμάθηση ενός οργάνου ή η συμμετοχή σε μια χορωδία,
αφού, όπως δήλωσε μητέρα σε πρόσφατη συνομιλία μας, «δεν είδαμε και
τίποτε σπουδαίο μέχρι τώρα». Ακόμη, δεν είναι σπάνια η περίπτωση, όπου
ο δάσκαλος κρίνεται από τους γονείς κατώτερος του «ταλέντου» που
χτύπησε την πόρτα του, με αποτέλεσμα να αλλάζουν συχνά οι
διδάσκοντες, μέχρι να βρεθεί ο «κατάλληλος». Το χειρότερο είναι πως στην
παγίδα αυτή «πέφτουν» και πολλοί δάσκαλοι: Ο διδακτικός ζήλος
κατευθύνεται προς τον «προικισμένο», που σε σύντομο χρονικό διάστημα
παρουσιάζει εντυπωσιακά αποτελέσματα, εις όφελος βεβαίως και της
φήμης του διδάσκοντα. Αντίθετα, η διδασκαλία προς τον κοινό μαθητή
παίρνει τη μορφή μιας διεκπεραίωσης, με την δικαιολογία –όπως ελέχθη σε
μητέρα μικρού σπουδαστή- πως δεν είναι και «σπουδαία πάστα», για να
ανταπαντήσει εύστοχα η ετοιμόλογη μητέρα: «Εγώ στον έφερα για να μου
τον κάνεις σπουδαία πάστα». Επιγραμματικά, το «ταλέντο» έχει ως
χαρακτηριστικό το τρίπτυχο «νωρίς-εντυπωσιακά-εύκολα».
Ακόμη κι έτσι όμως, αργά ή γρήγορα, εμφανίζεται το ερώτημα: Πώς
εξηγείται το ταλέντο; Οι απαντήσεις είναι ποικίλες: Δώρο Θεού, εξαιρετικά
εγκεφαλικά χαρακτηριστικά, δώρο της φύσης, ακόμη και προϊόν
…μετεμψύχωσης. Οι όποιες μεταφυσικές απαντήσεις είναι δύσκολο να
2