Page 42 - mpotsari-vioithiki
P. 42
3. Βιοηθική θεώρηση της περιβαλλοντικής επιδημιολογίας
Έως το 1985 δεν σημειώθηκαν κάποιες αξιόλογες προσπάθειες για την ηθική
θωράκιση της επιδημιολογικής έρευνας. Από τη χρονιά εκείνη και στο εξής
έγιναν σημαντικά βήματα με περισσότερο αξιοσημείωτο τα αποτελέσματα ενός
συνεδρίου του Βιομηχανικού Επιδημιολογικού Φόρουμ των Η.Π.Α. το 1989. Στα
αποτελέσματα του συνεδρίου αυτού διατυπώθηκαν και καταγράφηκαν
συγκεκριμένες προτάσεις για το ηθικό και δεοντολογικό πλαίσιο της
επιδημιολογικής έρευνας. Οι προτάσεις αυτές αποτέλεσαν αντικείμενο
ενασχόλησης ορισμένων σημαντικών βιοηθικολόγων οι οποίοι δεν έμειναν την
μελέτη και στον σχολιασμό, αλλά προσπάθησαν να τις συμπληρώσουν και να
τις βελτιώσουν.
Κατ’ αρχήν αναγνωρίστηκε η ανάγκη ύπαρξης κεντρικών ηθικών αξιών άμεσα
συνδεόμενες με τον βασικό σκοπό της περιβαλλοντικής επιδημιολογίας, ο οποίος
είναι η προαγωγή της δημόσιας υγείας μέσω της μελέτης και πρόληψης και ως
εκ τούτου η ευεργεσία της κάθε κοινωνίας τοπικά και εν γένει της
ανθρωπότητας . Οι μελετητές της βιοηθικής διάστασης της περιβαλλοντικής
54
επιδημιολογίας συμφωνούν ότι η ατομική ηθική αντίληψη, καθώς και η πηγή της
ηθικής κρίσης μπορεί να διαφέρουν στα άτομα και στις κοινωνίες. Ωστόσο η
θέσπιση κάποιων βασικών αρχών ως ένα κοινό σημείο αναφοράς και ως
εργαλεία διενέργειας της ηθικής αποτίμησής της είναι απαραίτητη για την
ιατρική. Αυτός άλλωστε ήταν εξαρχής και ο στόχος προβολής των τεσσάρων
αρχών της βιοηθικής, της αρχής της αυτονομίας ή της αυτοδιάθεσης, της αρχής
της ωφέλειας ή της αγαθοεργίας, της αρχής της δικαιοσύνης και της αρχής της
μη πρόκλησης βλάβης και πόνου, με το κείμενο του Belmont . Βέβαια η
55
54 C.L. Soskolne, G.S. Jhangri, B. Hunter, M. Close, «Joint International Society for Environmental
Epidemiology and Global Environmental Epidemiology Network ethics survey», Science of Total
Environment, τ. 184, 1996, σελ. 5-11.
55 Πρβλ. Νικολάου Κόϊου, Ηθική θεώρηση των τεχνικών παρεμβάσεων στο ανθρώπινο
γονιδίωμα, Αθήνα 2003, σελ. 104-116 και 216-221.
41
