Page 2 - dellasoudas_paraolympiakoi

Η θεματική τής εργασίας κινείται πάνω σε 3 άξονες:
Ο πρώτος αφορά στην αγωγή γενικώς, ο δεύτερος στον αθλητισμό ως παράγοντος αγωγής και
ο τρίτος στα κοινωνικά μηνύματα που εκπέμπουν οι Παραολυμπιακοί αγώνες, ως "αντίδοτο"
για την..."θεραπεία" τής ανυπαίτιας διάκρισης και διαφοράς .

Ι. ΑΓΩΓΗ: ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ, ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ

α. Εννοιολογικό περιεχόμενο τού όρου αγωγή
Η λέξη αγωγή παράγεται από το ρήμα άγω, η αρχική και θεμελιώδης σημασία του οποίου είναι το
οδηγώ, φέρνω, κατευθύνω, ενώ το μεσοπαθητικό άγομαι σημαίνει την κατεύθυνση –κυριολεκτική
ή μεταφορική– που παρέχεται από οδηγό ή καθοδηγητή, η αρνητική χρήση τού οποίου
εμπεριέχεται στην έκφραση άγεται και φέρεται. Σήμερα ο όρος χρησιμοποιείται με την έννοια της
καθοδήγησης ή της ανατροφής.

Πρόκειται για έναν όρο που στο χώρο τής εκπαίδευσης χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο και
κυρίως σε σύμπλοκα (σταθερή σύναψη λέξεων που αποτελούν μια φράση), όπως: αισθητική
αγωγή, αντισταθμιστική (π.χ., ενισχυτική ή/και πρόσθετη διδασκαλία), μουσειακή ,
περιβαλλοντική, γλωσσική, κοινωνική , σωματική, θρησκευτική, αγωγή τού πολίτη, αγωγή υγείας,
αγωγή τού λόγου, αγωγή ειρήνης) αλλά και σε εκφράσεις όπως: λειτουργική αντίληψη στην αγωγή
[στηρίζεται στο νόμο τής ανάγκης και τού ενδιαφέροντος και χρησιμοποιεί την «επί μέτρω αγωγή»
(Claparède)].

Όμως η αγωγή δεν αποτελεί προνόμιο –και μάλιστα αποκλειστικό– τού χώρου τής εκπαίδευσης.
Έχομε χρήση τού όρου αγωγή και σε άλλα επιστημονικά πεδία, όπως π.χ., στη νομική επιστήμη με
την έννοια τής διαδικαστικής πράξης στα πολιτικά δικαστήρια και στην ιατρική (θεραπευτική ,
φαρμακευτική αγωγή κ.λπ.).
Η αγωγική διαδικασία σε όλες τις εκδοχές της, σύμφωνα με τη θεωρητική προσέγγιση και την
αντίστοιχη εφαρμογή της, έχει συνέχεια, συνέπεια, διάρκεια, συχνότητα επανάληψης και τελεί
πάντοτε σε συνάρτηση:
(i) με τον σκοπό που επιδιώκει, (ii) με τους παράγοντες, τα μέσα και τις μεθόδους που συντελούν
στην επίτευξή τού σκοπού της και (iii) με την αποτελεσματικότητα των μεθόδων, των μέσων και των
παραγόντων αυτών.
Ειδικά στον χώρο τής εκπαίδευσης η αγωγή ορίζεται ως μια διαδικασία, η οποία αποβλέπει σε κάτι
πολυσύνθετο. Έχει ως στόχο τη βοήθεια τού νέου ανθρώπου που βρίσκεται εν εξελίξει,
προκειμένου να αναπτύξει όλες τις πτυχές τής προσωπικότητάς του και, προοδευτικά, να
συγκροτήσει ελεύθερη, υπεύθυνη και δημοκρατική προσωπικότητα, ώστε να συμμετέχει στο
κοινωνικό γίγνεσθαι αναλαμβάνοντας την ευθύνη των πράξεών του, αφενός, και σκεπτόμενος
πάντοτε, αφετέρου, ότι χθες ο πριν απ’ αυτόν δεν υπήρξε αλλά συνυπήρξε και σήμερα ο ίδιος
δεν υπάρχει αλλά συνυπάρχει, για να συνυπάρξουν οι άλλοι αύριο.

β. Παράγοντες και μέσα τής Αγωγής
Όπως προαναφέραμε, η αγωγική διαδικασία υπηρετείται από τους παράγοντες τής αγωγής.
Στους παράγοντες της αγωγής εντάσσονται δύο ομάδες ή κατηγορίες: i. πρωτεύοντες (οικογένεια,
σχολείο, κοινωνικό περιβάλλον, πολιτειακό σύστημα και μέχρι προ τινος και Εκκλησία) και ii.

2