Page 29 - mylonas-ekklisiastikes-prosopikotites

της Εταιρείας, η οποία θα αποτελούσε την ενοποιό δύναμη που θα οργάνωνε τη δράση

των δυνάμεων των υπόδουλων Ελλήνων. Βασικός στόχος των πρωτεργατών της
οργάνωσης ήταν η ανεύρεση οικονομικών πόρων, γεγονός που τους ώθησε να

αποταθούν αρχικά στους Έλληνες εμπόρους των ελληνικών παροικιών του
εξωτερικού. Δυστυχώς, τόσο ο ελληνικός εμπορικός κόσμος της Μόσχας όσο και της

Οδησσού διατήρησε μια αδιάφορη στάση 118 . Αυτή ήταν η τακτική των εμπόρων έναντι
του ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα που συνεχίστηκε ακόμη και όταν τα ηνία της

Φιλικής Εταιρείας ανέλαβε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης 119 . Κατά κάποιον τρόπο ήταν

αναμενόμενη η στάση αυτή, γιατί το εμπόριο σε όλες τις εποχές ήταν φιλικά διακείμενο
με την καθεστηκυία τάξη. Η τουρκική κυβέρνηση είχε δώσει πλήρη ελευθερία στους

Έλληνες εμπόρους μέσα στην αχανή Οθωμανική Αυτοκρατορία. Δεν ήταν ορθή η

κρίση ορισμένων που θεωρούσαν ότι οι έμποροι ενστερνίστηκαν τον αγώνα και τους
στόχους της Φιλικής Εταιρείας και βοήθησαν οικονομικά το έργο της 120 . Επίσης, οι

ξένοι έμποροι δεν επιθυμούσαν να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό, γιατί φοβόντουσαν
για το μέλλον του εμπορίου τους και την ελευθερία κινήσεων των πλοίων τους σε

σημαντικά λιμάνια, όπως αυτό της Σμύρνης 121 . Επίσης, οι συγκρούσεις των ελληνικών
πλοίων με τα τουρκικά μετά την εξέγερση θα δυσκόλευε τον εμπορικό στόλο των

ξένων Κρατών, παρόλο που αρκετές από αυτές ήταν αποδείχτηκαν νικηφόρες για τους

Έλληνες 122 . Βέβαια, υπήρξαν αρκετοί φιλέλληνες που εκτίμησαν τη δράση και τους
στόχους της Φιλικής Εταιρείας και οι οποίοι προέρχονταν από άλλους χώρους πέραν

του εμπορίου 123 .
Σταδιακά άνοιγε ο χώρος της Φιλικής Εταιρείας και μέχρι το 1820 μυήθηκαν

στην οργάνωση σημαντικοί άντρες, μεταξύ των οποίων ήταν ο Άνθιμος Γαζής, ο
Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος, ο Γρηγόριος Λεβέντης ο Α. Κομιτόπουλος κ. α. 124 . Οι

παραπάνω εργάστηκαν κινούμενοι στο πνεύμα των ιδρυτών της Εταιρείας 125 .

Παράλειψη σημαντική θα ήταν να μην αναφερθεί ότι αρκετοί κληρικοί υπήρξαν μέλη

118 Ι. Φιλήμων, Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, τ. Γ., σ. 73.
119 Τ. Κανδηλώρος, Η Φιλική Εταιρεία, σ. 85.
120 Ι. Κορδάτος, (όπως σημ. 92),σ. 182
121 Σ. Λάσκαρης, Ο φιλελληνισμός εν Αμερική κατά την ελληνικήν επανάσταση, σ. 23.
122 Ed. Jurien De La Graviere, Iστορία του αγώνα των Ελλήνων για την ανεξαρτησία 1821- 1833 Κυρίως
του Ναυτικού, μτφρ. Κωνσταντίνος Ράδος, σ. 12.
123 Α. Βακαλόπουλος, “Ιστορία του Νέου Ελληνισμού: Τουρκοκρατία 1669-1812 - Η Οικονομική Άνοδος
και ο Φωτισμός του Γένους”, τ. Δ΄, σ. 677.
124 Κ. Παπαρρηγόπουλος, (όπως σημ. 118), σ. 6.
125 Θ. Σιμόπουλος,(όπως σημ. 65), σ. 33.

30