Page 33 - mylonas-ekklisiastikes-prosopikotites
P. 33
παράλληλα εθνικιστική εταιρεία με φανερή δράση. Τα μέλη της δραστηριοποιούνταν
υπό την εποπτεία του Ιωάννη Καποδίστρια 147 . Στα σχέδια της συγκεκριμένης εταιρείας
ήταν η ίδρυση δύο αρχαιολογικών σχολών. Η πρώτη θα λειτουργούσε στην Αθήνα και
η Δεύτερη στο Πήλιο και θα αποτελούσαν πνευματικά φυτώρια για τον ελληνισμό 148 .
Επίσης, η Φιλόμουσος Εταιρεία είχε να επιδείξει σημαντικό φιλανθρωπικό έργο, αφού
το 1817 συντηρούσε 120 έλληνες σπουδαστές στην Ευρώπη 149 .
Η Φιλική Εταιρεία είχε καθαρά πολιτικό χαρακτήρα. Επίσης, το μέρος όπου
ιδρύθηκε η οργάνωση αποτελεί από μόνο του μια πολιτική ευρηματική κίνηση. Η
Οδησσός την εποχή αυτή είναι το σπουδαιότερο εμπορικό κέντρο της Ρωσίας, ένα
μέρος όπου συναντιούνται τα ελληνικά και ρωσικά συμφέροντα 150 . Σύντομα
αποδείχτηκε αναγκαία η ύπαρξη μιας μόνο εταιρείας που θα ήταν αρμόδια για τον
συντονισμό των απαραίτητων κινήσεων. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγονταν και ο
κατακερματισμός του υπάρχοντος δυναμικού 151 . Γι’ αυτό ακριβώς, τα ιδρυτικά μέλη
της Εταιρείας εργάζονταν αρκετά, προκειμένου να δεχτούν στους κόλπους της
οργάνωσης σημαίνοντες Έλληνες 152 . Ο απόηχος της δράσης της οργάνωσης
συνεχίστηκε και μετά το 1821, έως την αναγνώριση του Ελληνικού Κράτους το
1830 153 . Αρκετές φορές οι Φιλικοί ήρθαν σε αντιπαράθεση με τις παλιές τάξεις που
έλεγχαν την κατάσταση, όπως οι Πρόκριτοι και οι Φαναριώτες 154 .
2 .2. Η συνεργασία επιφανών κληρικών με τη Φιλική Εταιρεία
Όταν ο Γρηγόριος ο Ε΄ βρισκόταν στο Όρος, τον επισκέφτηκε ο Φιλικός
Ιωάννης Φαρμάκης. Ο Γρηγόριος ενθουσιάστηκε με τη δράση της Εταιρείας, αλλά
αρνήθηκε να γίνει μέλος, γιατί όντας κληρικός δεν μπορούσε να δώσει τον όρκο της
οργάνωσης. Ο Ιωάννης Φαρμάκης αναφέρει χαρακτηριστικά για τον ενθουσιασμό του
147 Στόχος της οργάνωσης ήταν η ανεύρεση χρηματικών κονδυλίων, που ήταν απαραίτητα για αν
σπουδάσουν στο εξωτερικό Έλληνες, οι οποίοι στη συνέχεια θα συντελούσαν στην εθνική
πνευματική αφύπνιση.
ης
148 Κ. Ζέγγελης, « Η σημασία της 25 Μαρτίου 1821», στο Πανηγυρικοί λόγοι Ακαδημαϊκών για την 25
η
η
Μαρτίου 1821 και την 28 Οκτωβρίου 1940, σ. 14.
149 Δ. Μπαλάνος, «Οι πνευματικοί παράγοντες του 1821» στο στο Πανηγυρικοί λόγοι Ακαδημαϊκών για
η
η
την 25 Μαρτίου 1821 και την 28 Οκτωβρίου 1940, σ. 183.
150 Κ. Μέντελσον – Μπάρτολδυ, (όπως σημ. 108), σ. 46.
151 Ελλάς, Η Ιστορία και ο Πολιτισμός του Ελληνικού Έθνους από τις απαρχές μέχρι σήμερα, σ. 67-69.
ος
152 Κ. Κώστας, “Τα κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας”, Η διαμόρφωση του Νεοελληνικού Κράτους 18 -
ος
21 αιώνας, σ. 115-116.
153 Θ. Βερέμης - Ι. Κολιόπουλος, Νεότερη Ελλάδα: Μια ιστορία από το 1821, σ. 43-64.
154 Ε. Κοροβίνης, Η Νεοελληνική Φαυλοκρατία, σ. 50.
34