Page 49 - mylonas-ekklisiastikes-prosopikotites
P. 49
πρόσωπο, ο Ιωσήφ Ανδρούσης. Μετά το 1823, οι υποθέσεις ιδιωτικού δικαίου
εκδικάζονταν και από τους δύο φορείς. Στις περισσότερες περιπτώσεις το υπουργείο
Θρησκείας συνεργαζόταν στενά με τις κατά τόπους πολιτικές και εκκλησιαστικές
αρχές (προεστοί, πρόκριτοι, επίσκοποι), παρέχοντας το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο
όφειλαν αυτές να κινηθούν και τους επέτρεπαν να φέρουν εις πέρας άλλες επιμέρους
υποθέσεις. Οι τοπικές αρχές, προκειμένου να εκδικάσουν μια απόφαση, έκαναν
επιτροπές αποτελούμενες από λαϊκούς ή εκκλησιαστικούς ή και μεικτές. Το υπουργείο
Θρησκείας αναλάβανε να επικυρώσει τις αποφάσεις τους, και κατόπιν ανέθετε την
εκτέλεσή τους συνήθως στους Επάρχους 231 .
Η δικαιοδοσία του υπουργείου της Θρησκείας να εκδικάζει υποθέσεις ιδιωτικού
δικαίου με βάση το βυζαντινό και εθιμικό δίκαιο αμφισβητήθηκε από τον Ιωάννη
Θεοτόκη, ο οποίος ανέλαβε στις 13 Ιουνίου 1824 νέος υπουργός Δικαίου. Ο Θεοτόκης,
όντας γνώστης και υποστηρικτής του γαλλικού δικαίου, ζητούσε τον περιορισμό του
στα αμιγώς εκκλησιαστικά θέματα και επεδίωκε την κατάργηση της εκκλησιαστικής
ανάμειξης στις αστικές υποθέσεις. Κατά τη γνώμη του, ζητήματα όπως ο γάμος
ενέπιπταν στην αποκλειστική σφαίρα αρμοδιότητας της πολιτικής εξουσίας 232 . Ο Η
τοποθέτηση του Ανδρούσης Ιωσήφ στο Υπουργείο Θρησκείας είναι απόρροια της
δράσης του κλήρου και κυρίως του ανώτερου κλήρου στην πολιτική κατάσταση που
γινόταν αποδεκτή από όλους τους υπόλοιπους 233 . Σημαντικό εφόδιο αυτής της μερίδας
του κλήρου είναι η μόρφωση. Όλοι οι ιεράρχες αλλά και ο υπόλοιπος κλήρος, που
επέδειξε πολιτική και όχι μόνο στρατιωτική δράση, έτυχαν σημαντικής μόρφωσης που
συνέβαλε καθοριστικά να αναλάβουν δράση στην πολιτική ζωή του εξεγερμένου
έθνους, να ταξιδέψουν στην Ευρώπη, είτε για τις σπουδές τους, είτε για να
συναντήσουν σημαίνουσες προσωπικότητες της πολιτικής, διπλωματίας, οικονομίας,
αποσκοπώντας στην ενίσχυση του αγώνα.
Όμως, οι αρμοδιότητες αυτές του κλήρου αμφισβητήθηκαν και από σύγχρονους
πολιτικούς. Η δικαιοδοσία του υπουργείου της Θρησκείας να εκδικάζει υποθέσεις
ιδιωτικού δικαίου με βάση το βυζαντινό και εθιμικό δίκαιο αμφισβητήθηκε από τον
Ιωάννη Θεοτόκη, ο οποίος ανέλαβε στις 13 Ιουνίου 1824 νέος υπουργός Δικαίου. Ο
Θεοτόκης, όντας γνώστης και υποστηρικτής του γαλλικού δικαίου, ζητούσε τον
περιορισμό του στα αμιγώς εκκλησιαστικά θέματα και επεδίωκε την κατάργηση της
231 Ι. Βισβιζής, Η πολιτική δικαιοσύνη κατά την Ελληνικήν Επανάστασιν, σ. 36-37, 105-107, 143-144.
232 Β. Καραγιώργος, (όπως σημ. 180), σ. 152.
233 Κ. Οικονόμος, Σωζόμενα Εκκλησιαστικά Συγγράμματα, τ.Β ΄, σ. 10.
50