Page 51 - mylonas-ekklisiastikes-prosopikotites

Η μετονομασία εκ μέρους της Πολιτείας έδειχνε πως αντιλαμβανόταν η ίδια τη

θέση του θρησκευτικού φαινομένου στην κοινωνική δομή, στοχεύοντας στον πολιτικό
παραγκωνισμό της. Ο Ανδρούσης Ιωσήφ απομακρύνθηκε από τη θέση του στα τέλη

του 1824, είτε γιατί κατηγορήθηκε, όπως πίστευε ο ίδιος για προσωπικές φιλοδοξίες
και οικονομικές καταχρήσεις, είτε γιατί υπέπεσε σε παράβαση καθήκοντος λόγω της

συμμετοχής του σε τριμελή αποστολή για την κατάπαυση του εμφύλιου. Στη συνέχεια,
η θέση προτάθηκε στον Πανούτζο Νοταρά, αλλά αρνήθηκε. Γενικώς, το Υπουργείο

της Θρησκείας δεν λειτουργούσε ομαλά και μάλλον αδρανούσε, καθώς ο Ανδρούσης

Ιωσήφ που βρέθηκε στη θέση του Υπουργείου από τις 15 Ιανουαρίου 1822 μέχρι τις
23 Μαΐου 1823, στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από τον μάλλον αδρανή ιερομόναχο

Δανιήλ Γεωργόπουλο. Εξάλλου, υπήρχαν και οι πολέμιοι του θεσμού, όπως

ο Παναγιώτης Κοδρικάς που αντιτάχθηκε στον συγκεκριμένο θεσμό θεωρώντας τον
επινόηση της δυτικής πολιτειολογίας οι εκπρόσωποι της οποίας ήθελαν δι' αυτού να

ελέγξουν de jure τα εκκλησιαστικά πράγματα. Ο Κοραής με τη σειρά δεν υποστήριξε
διόλου τον θεσμό, καθώς πρότεινε την ενσωμάτωσή του στο Υπουργείο Δημοσίας

Παιδείας ή ακόμα και στο εσωτερικών ή και το Οικονομίας. Άλλωστε, ο Κοραής
εμφορούμενος επηρεασμένος από τα ιδεώδη της δημοκρατίας και της Γαλλικής

Επανάστασης πρώτος προτείνει να κυβερνάται η Εκκλησία από Σύνοδο επισκόπων και

πρεσβυτέρων, όμοια με τη διαρκή Διοικούσα σύνοδο της ρωσικής Εκκλησίας, καθώς
ήθελε να διοικεί την Εκκλησία ένα συλλογικό όργανο αντίστοιχο του δημοκρατικού

κοινοβουλίου, παρά ένα πρόσωπο ως αρχηγό (Πατριάρχη ή Αρχιεπίσκοπο) 237 .
Τέλος, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος πρότεινε το 1823 ο Υπουργός του

Δικαίου να είναι αρμόδιος και για τις υποθέσεις του Υπουργού της θρησκείας.
Καταληκτικά, στο Σχέδιο που συντάχθηκε για τη μεταρρύθμιση του Προσωρινού

Πολιτεύματος το 1823 στην Ύδρα, προβλεπόταν η κατάργηση του Υπουργού της

Θρησκείας και αντιπροτεινόταν η διοίκηση των εκκλησιαστικών από πλήρως
ελεγχόμενη από την Πολιτεία σύνοδο 238 .

Πριν την Επανάσταση την αρμοδιότητα και την πολιτική ευθύνη των παραπάνω

ζητημάτων την είχε ο κλήρος και δικαίως άλλωστε, αφού αυτός ήταν επικεφαλής του
χριστιανικού μιλλιέτ και υπόλογος απέναντι στο σουλτάνο. Από τη στιγμή, όμως, που

προέκυψε νέα εξουσία στο όνομα του ελληνικού έθνους, δηλαδή μιας πολιτικής πλέον

237 Α. Τσαγκάρη, Η ιστορία και το νομικό πλαίσιο της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, σ. 54-55.
238 Β. Καραγιώργος, (όπως σημ. 180), σ. 85-89.

52