Page 43 - papadopoulou-ithiki
P. 43
δεκαεννέα χρόνια μετά τη συγγραφή του και πέντε χρόνια μετά το θάνατο
138
του Μακιαβέλι. Το έργο αποτελείται από 26 κεφάλαια και
πραγματεύεται θέματα όπως: ποια είναι τα είδη των ηγεμονιών και με
ποιους τρόπους αυτές κατακτώνται, περί γενναιοδωρίας και φειδούς
καθώς και περί σκληρότητος και ευσπλαχνίας, περί εκείνων οι οποίοι
ανέβηκαν στην ηγεμονία με εγκλήματα, ποια είναι τα είδη των
στρατευμάτων, με ποιον τρόπο πρέπει οι ηγεμόνες να τηρούν τις
υποσχέσεις τους, τι αρμόζει σε έναν ηγεμόνα ώστε να χαίρει εκτιμήσεως,
με ποιον τρόπο πρέπει να αποφεύγονται οι κόλακες, πόση είναι η δύναμη
της τύχης στα ανθρώπινα και με ποιον τρόπο μπορεί κανείς να της
αντιταχθεί. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι καθαρή, κοφτή, χωρίς
υπερβολές και ρητορικά σχήματα.
Ο Μακιαβέλι σε διάφορες στιγμές της διπλωματικής του σταδιοδρομίας
είχε τη δυνατότητα να παρακολουθήσει την επίλυση ενός πολιτικού
139
προβλήματος. Στην αποστολή του στην αυλή του βασιλιά της Γαλλίας
Λουδοβίκου στη Λυών, κατανόησε ότι η Γαλλία είναι μια μεγάλη δύναμη,
αφού είναι ένα κράτος συγκροτημένο με κεντρική διοίκηση. Εκεί του
γεννήθηκε η ιδέα της ένωσης της Ιταλίας. Η αποστολή του στη Ρώμη, στην
αυλή του πάπα Αλέξανδρου ΣΤ΄, τον έκανε να καταλάβει γιατί η Ιταλία δε
μπορούσε να ενωθεί. Ο πάπας αυτός ήταν υποκριτής, ικανός να υπόσχεται
τα πάντα, αλλά να μη τα τηρεί. Η γνωριμία του με τον Καίσαρα Βοργία,
τον έκανε να βρει το πρότυπο του ηγεμόνα. Ο Καίσαρας Βοργίας ήταν
άνθρωπος που ό,τι πέτυχε, το δημιούργησε μόνος του με την αξιοσύνη του
και με τη βοήθεια της τύχης. Έπαιρνε άμεσες αποφάσεις, όπως πρέπει να
κάνει ένας ηγεμόνας.
Ο Μακιαβέλι λειτούργησε στα πλαίσια του γενικότερου πνεύματος της
Αναγέννησης που σήμανε την επιστροφή στην κλασική αρχαιότητα,
απαλλαγμένη όμως από τη διαμεσολάβηση του χριστιανισμού και υπό την
οριστική κατάρρευση του μεσαιωνικού κατασκευάσματος, το οποίο
στηριζόταν στον πάπα ως επίγειο αυτοκράτορα. Θεωρούσε μια από τις
σημαντικότερες αιτίες των συμφορών της Ιταλίας την πολιτική του
παπισμού και την αναζήτηση από τους διαφόρους πάπες εξωτερικής
138 Βλ. Γεράσιμος Βώκος, Ιδέες: Ηγεμόνας: Οδηγίες προς πολιτικούς από «το χέρι του Διαβόλου» ,Το
Βήμα, 05/01/2013. Αναρτημένο στην ιστοσελίδα http://www.tovima.gr/society/article/?aid=491587 .
Ανάκτηση: 22/04/14.
139 Βλ. Κουέντιν Σκίνερ, Μακιαβέλι, ο. π., σελ. 35.
43