Page 41 - papadopoulou-ithiki
P. 41
130
πάπα. Ο πάπας ήταν ανίσχυρος να ενώσει την Ιταλία, κι από την άλλη
131
ήταν πολύ ισχυρός για να εμποδίσει τους άλλους να το κάνουν.
Στο Μακιαβέλι έκανε εντύπωση ο Καίσαρας Βοργίας, που είχε
διοριστεί από τον πατέρα του, τον Πάπα Αλέξανδρο ΣΤ΄, Δούκας της
Ρωμανίας. Η αποστολή του Μακιαβέλι στην αυλή του Βοργία κράτησε
τέσσερις μήνες. Ο Μακιαβέλι περιέγραφε το Δούκα ως άνθρωπο με
μεγάλα σχέδια τον οποίο θεωρούσε ικανό να αποκτήσει οτιδήποτε
επιθυμούσε, αφού είχε υπεράνθρωπο θάρρος, έπαιρνε αποφάσεις κι
132
εφάρμοζε τα σχέδιά του με τρόπο αιφνιδιαστικό. Όμως θεωρούσε ότι ο
δούκας στηρίχτηκε υπερβολικά στην τύχη του, αφού μόλις αναχαιτίστηκε
από ένα κακόβουλο χτύπημα της τύχης, κατέρρευσε. Από την άλλη, ο
πάπας Ιούλιος Β΄ αν και ενεργούσε απερίσκεπτα, πετύχαινε πάντοτε τους
στόχους του. Γράφει: «ο Ιούλιος με την απερίσκεπτη κίνησή του,
κατόρθωσε ό,τι κανένας άλλος ποντίφικας με τη μέγιστη ανθρώπινη
σύνεση, δε θα μπορούσε ποτέ να κατορθώσει.» 133 Αυτές οι εμπειρίες με
τα ισχυρά πρόσωπα της παπικής αυλής έπαιξαν ένα καθοριστικό ρόλο στη
συγγραφή του έργου του αργότερα.
Μία άλλη πολιτική προσωπικότητα της εποχής εκείνης ήταν ο
Μαξιμιλιανός, ο αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τον
οποίο ο Μακιαβέλι θεωρούσε ως άτομο που δεν είχε τα απαιτούμενα
προσόντα για να κυβερνήσει. Ήταν νωθρός και μωρόπιστος και
επηρεαζόταν διαρκώς από διαφορετικές απόψεις. Γενικότερα, θεωρούσε
πως η βασική αδυναμία όλων των ηγεμόνων ήταν η μοιραία ακαμψία
μπροστά στις μεταβαλλόμενες περιστάσεις. Αρνούνταν να παραδεχτούν
ότι θα ήταν πιο επιτυχημένοι, αν είχαν προσαρμόσει την προσωπικότητά
τους στις απαιτήσεις των καιρών και όχι το αντίθετο, υποστηρίζει ο
134
Μακιαβέλι. Οι κρίσεις που διατύπωνε για αυτά τα πρόσωπα τα οποία
συνάντησε αποτέλεσαν την πρώτη ύλη για το πορτραίτο του ηγεμόνα που
σκιαγράφησε στο έργο του ‘Ο Ηγεμών’. Ο ίδιος γράφει: «τη γνώση των
πράξεων των μεγάλων ανδρών διδάχτηκα από την μακρόχρονη εμπειρία
130 Η Ιταλία απομακρύνθηκε από το φεουδαλιστικό οικονομικό σύστημα του μεσαίωνα και έχουμε την
εμφάνιση της πρώιμης καπιταλιστικής οικονομίας.
131 Βλ. George H. Sabine, Ιστορία των Πολιτικών θεωριών, εκδόσεις Ατλαντίς, 2006, σελ. 371.
132 Βλ. Κουέντιν Σκίνερ, Μακιαβέλι, ό. π., σελ. 25.
133 Βλ. ό. π., σελ. 31.
134 Βλ. ό. π., σελ. 32-34.
41