Page 26 - retsianis-pandimia

Κεφάλαιο 5

Συναίνεση στην ιατρική πρακτική - Υποχρεωτικότητα ιατρικών πράξεων

Η συναίνεση του ασθενούς αντιπροσωπεύει τη νομική και ηθική έκφραση του δικαιώματος

της αυτονομίας του ανθρώπου και του σεβασμού της βούλησής του [81]. Το δικαίωμα της
συναίνεσης κατοχυρώνεται Συνταγματικά και αποτελεί έκφανση του δικαιώματος κάθε

ατόμου να «αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική,
οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και

δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη» σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1 του

Συντάγματος και του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης εν γένει στη ζωή και στο θάνατο [81].
Τόσο στην Σύμβαση Οβιέδο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Βιοϊατρική (νόμος

2619/1998) όσο και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

προστατεύεται η ιδιωτικότητα και η προσωπικότητα με τη σωματική, ψυχική, πνευματική,
ηθική και κοινωνική της υπόσταση. Ανάλογες προβλέψεις υπάρχουν στον Αστικό και

Ποινικό κώδικα και στον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας.

Κάθε ιατρική πράξη είτε είναι προληπτική όπως ο εμβολιασμός είτε διαγνωστική όπως η

μοριακή ανίχνευση του SARS-CoV-2 στο ρινοφαρυγγικό επίχρισμα είτε θεραπευτική όπως η

χορήγηση οξυγόνου ή η μηχανική υποστήριξη της αναπνοής, εξαρτάται από την συναίνεση
μετά από ενημέρωση [85] και αυτό πέραν τον προαναφερθέντων αποτελεί και αρχή της

Βιοηθικής σύμφωνα με τους Beauchamp and Childress [82].

Στην περίπτωση της πανδημίας, σταθμίζοντας την προστασία της δημόσιας Υγείας και του
δημοσίου συμφέροντος και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του ατόμου, ελήφθησαν

αποφάσεις και μέτρα που καθιστούν κάποιες ιατρικές πράξεις υποχρεωτικές με την θεώρηση
πως ο περιορισμός του αυτοπροσδιορισμού ενός ατόμου δεν είναι δυσανάλογος όταν ο λόγος

για τον οποίο εφαρμόζεται υπηρετεί τη δημόσια Υγεία [83,84,85].

5.1 Υποχρεωτικός εμβολιασμός

Ας δούμε το θέμα του υποχρεωτικού εμβολιασμού. Σε πολλές χώρες παγκοσμίως τέθηκε από
νωρίς στο δημόσιο διάλογο το θέμα της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού έναντι του

SARS-CoV-2 και εφαρμόστηκε σε επιλεγμένες ομάδες πληθυσμού ή και καθολικά σε όλους

26