Page 13 - arvanitis-agios-iosif

νά στέκη ὁ Νοῦς εἰς τήν καρδιάν λέγει εἰς κάθε ἀναπνοήν μίαν εὐχήν. “Κύριε Ἰησοῦ

Χριστέ”: ἐμβαίνει ἡ ἀναπνοή, “ἐλέησόν με”: ἐβγαίνει. Αὐτό γίνεται μέχρις ὅτου
51
ἐπισκιάση καί ἀρχίση νά ἐνεργῆ ἡ Χάρις μέσα εἰς τήν ψυχήν », μέχρι «νά καταπιεῖ ἡ
καρδιά τόν Κύριο καί ὁ Κύριος τήν καρδιά καί νά γίνουν τά δύο ἕνα, γιά νά μεγαλυνθεῖ
52
ὁ Χριστός μέσα τους ». Αντιλαμβανόμαστε από τα παραπάνω ότι η άσκηση στη νοερά
προσευχή δεν ήταν μόνο μια πνευματική εργασία στην οποία συμμετείχε μόνο ο νους,

αλλά συμμετείχε και το σώμα, με την καρδιά και την αναπνοή, την άσκηση στην
αγρυπνία και την όρθια στάση. Είναι άρα αναγκαίος και ο κόπος της «μετά προσοχής

και ευλαβείας» εξάσκησης της «πρακτικής μεθόδου», την οποία ερμηνεύει ο γέροντας
Ιωσήφ και οι μαθητές του. Η νοερά προσευχή λοιπόν αναπέμπεται σε όρθια στάση,

ήσυχα, νοερά, και με εναλλαγή στάσεως του σώματος (όρθια, γονατιστά, καθιστά,

περπατητά), ώστε να καταπολεμηθεί η ακηδία και ο ύπνος στην προσπάθεια
53
συγκέντρωσης του όλου ανθρώπου .
Ο αγωνιστής της νοεράς προσευχής μπορεί να χρησιμοποιήσει δύο τρόπους
προσευχής: α) τον αυτοσχέδιο τρόπο της αγαπητικής ευχαριστίας και δοξολογίας και

β) τον νοερό, καρδιακό τρόπο της προσευχής δια της μονολογίστου ευχής "Κύριε Ιησού
54
Χριστέ, ελέησόν με ", με τη σύναξη του νου στην καρδιά και δια της εισπνοής και
55
εκπνοής . Όπως δηλαδή η αναπνοή παρέχει ζωή στο σώμα, η νοερά προσευχή ενώνει
με το Χριστώ και με το αιώνιο έλεός Του.
Σκοπός της «πρακτικής μεθόδου» της νοεράς προσευχής είναι η συγκράτηση του νου

ώστε να μη μετεωρίζεται. Ο γέρων Ιωσήφ αναφέρεται διεξοδικά στον πρακτικό τρόπο
56
εκτέλεσης της ευχής στις Επιστολές του (Έκφρασις, Επιστολή Α΄ σ. 35-36, Επιστολή
Β΄, σ. 39-40, Επιστολή Δ΄ σ. 51, Επιστολή Ε΄, σ. 58, Επιστολή ΛΕ΄σ. 206 κ.α.) και

σύμφωνα με αυτές πληροφορούμαστε για τα εξελικτικά στάδια που ακολουθούνται
κατά την άσκησή της.

Αρχικά, σύμφωνα με τον γέροντα Ιωσήφ, η ευχή είναι αδιάλειπτη και προφορική, και
αυτό βοηθά στο να «πολυκαιρίσει» και να οδηγηθεί ο άνθρωπος στο επόμενο στάδιο

όπου θα τη λέει ο νους αβασάνιστα.

51 Γέρων Ιωσήφ, Ἔκφρασις, Ἐπιστολή Α΄, σ. 36.
52 Γέρων Ιωσήφ, Ἔκφρασις, Ἐπιστολή Α΄, σ. 36.
53 Ν. Σκρέττας, Η Νοερά Προσευχή ..... ο.π, σ. 278.
54 Γέρων Ιωσήφ, Ἔκφρασις, Ἐπιστολή ΚΕ΄, σ. 152-153.
55 Γέρων Ιωσήφ, Δεκάφωνος Σάλπιγξ, σ. 275.
56 Ν. Σκρέττας, Η Νοερά Προσευχή ..... ο.π, σ. 279.

12