Page 10 - arvanitis-agios-iosif

Όπως σημειώνει ο ίδιος, την ησυχαστική τάξη και το Τυπικό του τα παρέλαβε από

33
προγενεστέρους αγίους ασκητές . Στο Άγιον Όρος, κατά την μαρτυρία του, βρήκε
34
τους πνευματικούς προγόνους του «εν πράξει και θεωρία ». Αυτοί ήταν οι «εν πείρα
35
και πράξει διδάκτορες » κατά την πρωτότυπη και επιτυχή διατύπωσή του.
Ο φιλοκαλικός λόγος του μακαριστού ησυχαστή μας έχει βιωμένες τις θεολογικές
προϋποθέσεις, και παρά την απλοϊκή διατύπωσή του έχει μεγάλη θεολογική βαθύτητα.

Είναι οργανικά και άρρηκτα συνδεδεμένος με την αγιοπνευματική ζωή και προβάλλει
με τον δικό του τρόπο τον εμπειρικό χαρακτήρα της πίστεως. Επιπροσθέτως ο άγιος,

με τη σκληρή άσκηση και τη νοερά προσευχή που βίωσε και δίδαξε, ανέδειξε τον
Ησυχασμό.

Ο Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής και η εποχή του

Ο Γέροντος έζησε σε μια περίοδο παρακμής του αγιορειτικού μοναχισμού και

γενικότερα του ορθόδοξου μοναχισμού, ο οποίος είχε επηρεαστεί από την κοινωνική
δράση του Ρωμαιοκαθολικισμού και τον ευρωπαϊκό διαφωτισμό. Σε αυτό το πλαίσιο,

η υιοθέτηση του καρδιακού τρόπου της προσευχής δεν έγινε από όλα τα μέλη του

σώματος του Χριστού, με αποτέλεσμα την αποχή του γέροντος Ιωσήφ από τα κοινόβια
του Άθωνα, γιατί δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί και να επιτύχει τον καρπό της νοεράς

προσευχής που τόσο επιζητούσε. Κατά την εποχή του γέροντα Ιωσήφ στο Άγιον Όρος
αρχές του 20ου αιώνα (1921-1959), όποιος εργαζόταν τη νοερά προσευχή θεωρούταν

πλανεμένος, χλευαζόταν και αποπεμπόταν. Χαρακτηριστικά ανέφερε ο άγιος: «Τήν δέ

σήμερον δέν ἀκούγεται λόγος περί τά τοιαῦτα. Διότι τόσον πολλή μέριμνα καί φροντίς
κατέλαβε τούς ἀνθρώπους καί τέλεια σχεδόν καταφρόνησις εἰς τήν νηπτικήν, ὅπου πολλοί

ὄχι μόνον δέν θέλουν νά ἐρευνήσουν, νά μάθουν, νά πράξουν αὐτά, ἀλλά καί ἂν
ἀκούσουν νά εἰπῆ τοιαῦτα κανείς, εὐθύς ἐξεγείρονται δυσμενῶς ἐνάντιόν του. Καί τόν

ἔχουν διά παράλογον καί μωρόν, διότι εἶναι ἀνόμοιος ὁ βίος του, καί ἐλογίσθη εἰς χλεύην
αὐτοῖς 36 ». Ο ίδιος ο γέροντας με τον συνασκητή του Αρσένιο θεωρήθηκαν

αποκρουστικοί, χλευάστηκαν και έγιναν αντικείμενο ειρωνικών σχολίων 37 . Από

33 Γέρων Ιωσήφ Έκφρασις, Επιστολή, Κς, σ. 157.
34 Γέρων Ιωσήφ Έκφρασις, Επιστολή ΙΑ΄,σ. 90-91
35 Ιωσήφ Βατοπεδινός, Ο Γέροντας Ιωσήφ..., ό.π., σ. 299.
36 Γέρων Ιωσήφ Ἔκφρασις, Ἐπιστολή ΙΑ΄, σ. 92-93.
37 Ιωσήφ Βατοπεδινός, Ὁ Γέροντας μου..., ὅ.π., σ. 77

9