Page 8 - arvanitis-agios-iosif

25
επισκοπώντας τους κινουμένους έσωθεν και έξωθεν λογισμούς . Ο αγώνας της νοεράς
προσευχής είναι αδιάλειπτος και για να καρποφορήσει είναι ανάγκη να προηγείται η
σωματική προετοιμασία με τη νηστεία, την εγκράτεια, την αγρυπνία, την υπακοή, την

ταπείνωση, ώστε ο πνευματικός αγώνας να στεφθεί με επιτυχία.

Σημειωτέον ότι στο πρόγραμμα της συνοδείας του Γέροντος Ιωσήφ υπήρχε πάντα η
κοινή λατρεία, η συνεχής μετάληψη και η αγρυπνία, ενασχολήσεις οι οποίες δεν

καθιστούσαν τη νοερά προσευχή ως απασχόληση που τους αποξένωνε. Εξάλλου, στην
έκφραση της ευχής περιλαμβάνεται όλη η ορθόδοξη σωτηριολογία, καθώς

απευθυνόμαστε ως δούλου ταπεινοί και αμαρτωλοί στον τέλειο άνθρωπο και τέλειο
26
Θεό για να μας δώσει το έλεός του, ως σωτήρ φιλάνθρωπος .
Η νοερά προσευχή είναι το σημείο εκκίνησης από το οποίο ο άνθρωπος αρχίζει τον

πνευματικό του αγώνα προς τον αγιασμό και τη θέωση. Αν και σήμερα γίνονται
ανούσιες προσπάθειες να συγκριθούν οι καρποί της με τα αποτελέσματα στα οποία

καταλήγουν εμπειρίες πανθεϊστικής τάξεως (ανατολικές μέθοδοι και θρησκευτικές
τεχνικές, όπως ινδουισμός, γιόγκα) ωστόσο η νοερά προσευχή απέχει μακράν από

τέτοιου είδους ορθολογιστικές μεθόδους. Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος κάνει διάκριση

μεταξύ «πνευματικής αισθήσεως», που είναι από τη φύση της θεία ενέργεια (άκτιστη
χάρη) και «νοητής θεωρίας» του «φυσικού φωτός» που αποτελεί γνώση σε φυσικό

επίπεδο και όχι κοινωνία με τον Θεό. Πρόκειται για το φυσικό φως του νου, το οποίο
ο γέροντας Σωφρόνιος ονομάζει σκοτάδι, γιατί δεν υπάρχει εκεί ο Θεός, καθώς δεν

είναι γνήσια εμπειρία του ακτίστου θείου φωτός.

Στη νοερά προσευχή οι τελειωτικοί καρποί είναι δωρεά του Αγίου Πνεύματος, έργο
και ενέργεια της θείας χάριτος, και πολλές φορές της Υπεραγίας Θεοτόκου∙ ποτέ όμως

27
αποτέλεσμα των προσωπικών προσπαθειών ή προγραμματισμών του ανθρώπου .
Μέσω της νοεράς προσευχής καθίστανται μεθεκτές, μέσω της πορείας της καθάρσεως,

του φωτισμού και της θεώσεως, οι άκτιστες αγιαστικές και σωστικές ενέργειες του
28
Θεού .

25 Ν. Σκρέττας, Η Νοερά Προσευχή ..... ο.π, σ. 268
26 Γέρων Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης, Πατρικαί Νουθεσίαι, ό.π, σ. 383
27 Γέρων Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης, Πατρικαί Νουθεσίαι, ό.π., σ. 408-409
28 Ν. Σκρέττας, Η Νοερά Προσευχή ..... ο.π, σ. 267

7