Page 9 - arvanitis-agios-iosif
P. 9
Προηγούμενοι διδάσκαλοι νοεράς προσευχής
Ο διδάσκαλος της νηπτικής και ασκητικής αγωγής βιώνει τον ψυχοσωματικό τρόπο
της νοεράς προσευχής «δι’ εἰσπνοῆς ρινός ἔνδον καρδίας ἐπισυναγωγῆς τοῦ νοός, καί
29
τῆς κατ’ αὐτήν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐπικλήσεως... » και εκπνοής εμπειρικά. Ασκητικές
μορφές βέβαια και πριν από τον γέροντα Ιωσήφ γνώριζαν περί της προσευχής με τη
μέθοδο της αναπνοής. Εισηγητές αυτής της μεθόδου φέρονται ο άγιος Γρηγόριος ο
Σιναΐτης, ο οποίος και αυτός επικαλείται μάρτυρες της «περί της αναπνοής» μεθόδου
30
παλαιότερους αναχωρητές - όπως τον Ησαΐα και άλλους - καθώς και ο μονάζων
Νικηφόρος, ο οποίος υπήρξε καθοδηγητής και μυσταγωγός του Αγίου Γρηγορίου του
Παλαμά.
Ο άγιος Ιωσήφ ο Ησυχαστής ακολουθούσε την κυκλική προσευχή του Διονυσίου
Αρεοπαγίτου και αναφερόταν στα λόγια του Μεγάλου Βασιλείου: «Νους που δεν
διασκορπίζεται προς τα έξω, επιστρέφει στον εαυτό του… και ανασαίνει στην έννοια τού
Θεού, και με εκείνο το κάλλος περιλαμπόμενος και ελλαμπόμενος, λησμονεί την ίδια του
31
την φύση ». Ακόμη, αναφερόταν και στα λόγια του Γρηγορίου Παλαμά: «Η εντός της
καρδίας κυκλική προσευχή, δεν φοβείται πλάνην ποτέ. Τους άλλους τρόπους, ευκόλως
πλησιάζει η φαντασία… και, όταν πλεονάση η χάρις, αρπάζει τον νουν εις θεωρίαν,
32
φλέγεται η καρδιά από θείον έρωτα… ο νους ευρίσκεται ενωμένος τελείως με τον Θεό ».
Συνεχιστής ησυχαστικής παράδοσης
Ο Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής είναι ένας αυθεντικός συνεχιστής της ησυχαστικής
παράδοσης, την οποία επαναδιατύπωσε, ξαναζωντάνεψε και εμπλούτισε με σύγχρονα
και προσωπικά δεδομένα. Τεκμηρίωσε και ανέδειξε ως ησυχαστής την αγιοπνευματική
- φιλοκαλική ζωή της Εκκλησίας, πιστοποιώντας στην ύπαρξή του την πραγμάτωση
του σκοπού της ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου για την χαρισματική θέωση του
ανθρώπου. Ακόμη, πρόβαλε πειστικά την σπουδαιότητα της προσωπικής εμπειρίας,
που προκύπτει από τη βίωση της χαρισματικής παρουσίας του Αγίου Πνεύματος στο
πλαίσιο της ησυχαστικής ζωής.
29 Φιλοκαλία, τ. Δ, σ. 160
30 Φιλοκαλία, τ. Δ, σ. 221
31 Γέρων Ιωσήφ «Πνευματικαί Εμπειρίαι», σ. 24 και εξής.
32 Φιλοκαλία, τ. Δ, σ. 290
8