Page 24 - Gkrillas_EkklhsiastikoDikaio

ο Μέγας Βασίλειος στην εμμονή θεσμοθετήσεως και διατηρήσεως Κανόνων

άσχετων από το πνεύμα των καιρών της κάθε εποχής, μαρτυρεί ουσιαστικά την
δυνατότητα παραμονής στο πνεύμα του Κανόνα και όχι στο γράμμα και ως εκ

τούτου υποστηρίζει άμεσα την δυνατότητα της Εκκλησίας, να μεταβάλλει από
καιρού εις καιρόν όποια θεσμοθετήματα θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να

διαφοροποιηθούν. Βασικό στοιχείο στη λογική αυτή αποτελεί ο παράγοντας
χρόνος και σαφώς ο παράγοντας τόπος. Εξ’ άλλου, το περιβάλλον του τόπου

και του χρόνου ενός θεσμοθετήματος ποτέ δεν υπήρξε στοιχείο παραθεώρησης

για όσους θεσμοθετούν σε οποιοδήποτε περιβάλλον Δικαίου.
Προς την λογική αυτή της δυνατότητας μεταβολής των Κανόνων

τοποθετείται και ο Τερτυλλιανός ο οποίος λαμβάνει τη θέση ότι όποιο
θεσμοθέτημα αφορά το περιβάλλον του δόγματος και της πίστης δεν συγχωρεί

ουδεμίας μεταβολής, αλλά το όποιο περιβάλλον θεσμοθετημάτων της
Εκκλησίας αφορά στο δίκαιο και στην πειθαρχία δύναται να μεταβληθεί κατά τις

22
εκάστοτε ανάγκες .
Στην ίδια λογική ο ιερός Αυγουστίνος αναφέρει ότι σαφώς οι εποχές
μεταβάλλονται διαρκώς και στην μεταβολή των εποχών παράγεται μεταβολή

των αναγκών της Εκκλησίας. Επιπρόσθετα θεωρεί ότι τα συμπεράσματα της

παραδεδομένης πείρας του παρελθόντος, πολλές φορές δεν περιλαμβάνονται
στην τρέχουσα νομοθεσία της Εκκλησίας και καθίσταται ζωτική ανάγκη η ένταξή

τους εντός αυτής. Στη λογική αυτή του Αυγουστίνου παράγεται αναγκαιότητα
στη μεταβολή των Κανονικών Διατάξεων της Εκκλησίας, έτσι ώστε η νομοθεσία

της Εκκλησίας να αποδεικνύεται ευπροσάρμοστη και εύπλαστη στα δεδομένα
των καιρών. Εξάγεται λοιπόν αβίαστα το συμπέρασμα για τον Αυγουστίνο ότι

κάθε επιγενέστερη Σύνοδος, δύναται να μεταρρυθμίζει τα εκκλησιαστικά

νομοθετήματα σε περιβάλλον ταπείνωσης φιλειρηνισμού γνησιότητας και
αγάπης, με απάλειψη κάθε στοιχείου αυθάδειας και υπερηφάνειας. Στην σκέψη

του Αυγουστίνου η μεταρρύθμιση και η αλλαγή των Κανόνων, αποτελεί

22 De virg. vel. 1, εν: TERTULLIANI Qu. S. F. quae supersunt omnia, εκδ. FR. OEHLER, Lipsiae
1853, σελ. 884: «Hac lege fidei manente cetera iam disciplinae et conversationis admittunt
novitatem correctionis».

24