Page 28 - karabelia-euagrios-ΟΚ

εκκλησιαστικά αξιώματα για να κατεξουσιάζουν, να καταχρώνται τα χρήματα που
προορίζονται για τους φτωχούς και να χρησιμοποιούν κάθε μέσο για να πλουτίσουν
όχι σε πνευματικά χαρίσματα αλλά σε χρήματα και υλικά αγαθά. Χαρακτηριστική
είναι η περίπτωση του πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεοφίλου, ο οποίος συγκρούστηκε
με τους «Μακρούς αδελφούς» γιατί ανέλαβαν την υπεράσπιση του Ισιδώρου. Τι
ακριβώς συνέβη; Ο Ισίδωρος, που τότε ήταν «ξενοδόχος» της Εκκλησίας της
Αλεξάνδρειας, είχε έρθει σε ρήξη με τον πατριάρχη Θεόφιλο για δύο λόγους. Ο
πρώτος λόγος έχει να κάνει με την άρνησή του να μαρτυρήσει μαζί με τον ιερέα
Πέτρο υπέρ της αδελφής του Θεοφίλου, η οποία ισχυριζόταν πως είχε δικαιώματα σε
μία κληρονομιά. Ο δεύτερος λόγος αφορά την αξιοποίηση ενός μεγάλου χρηματικού
ποσού που ο Ισίδωρος δέχτηκε από μία πλούσια χήρα για την προμήθεια ρούχων για
τους φτωχούς της Αλεξάνδρειας, το οποίο και ξόδεψε για τον σκοπό αυτόν δίχως να
ενημερώσει τον Θεόφιλο 125 . Η αντίδραση του Θεοφίλου ήταν η καταδίωξη του
Ισιδώρου, ο οποίος κατέφυγε στους «Μακρούς αδελφούς». Ένας από αυτούς, ο
Αμμώνιος ήρθε στην Αλεξάνδρεια για να συνηγορήσει υπέρ του ενώπιον του
Θεοφίλου. Το μίσος του πατριάρχη για τον Ισίδωρο στράφηκε και στον Αμμώνιο,
στους αδελφούς του και σε όλους τους μοναχούς που βρίσκονταν σε κοινότητα ιδεών
μαζί τους. Ο χαρακτηρισμός του «Ἀμφαλλάξ», δηλαδή «Ανεμοδείκτης», που του
απέδωσαν οι Ωριγενιστές φανερώνει την απότομη αλλαγή του πατριάρχη εξαιτίας της
διαγωγής του Ισιδώρου και των «Μακρών αδελφών» 126 . Συνεπώς, ο πατριάρχης
Θεόφιλος αλλάζει τη συμπεριφορά του απέναντι στους Ωριγενιστές όχι γιατί μετανοεί
για την μέχρι τότε υποστήριξή τους, αλλά γιατί απαιτεί η εξουσία του να ρυθμίζει τη
συμπεριφορά τους. Ακολουθεί η επίδειξη της δύναμής του με την συνδρομή και της
πολιτικής εξουσίας. Χρησιμοποιώντας ως ιδεολογικό πρόσχημα τον ωριγενισμό
καταδιώκει με μανία τους Ωριγενιστές. Η επιδρομή του υπήρξε εξολοθρευτική. Ο
πατριάρχης ισοπέδωσε τα κελιά των Ωριγενιστών μοναχών και έπειτα τα έκαψε· ο
Αμμώνιος και οι αδελφοί του δεν θα γλίτωναν, αν δεν κρύβονταν στον πάτο ενός
πηγαδιού 127 .
Φυσικά, πώς θα άντεχε ο πατριάρχης μία στάση ζωής που διεκδικούσε την
ισότητα των ανθρώπων και την κοινωνική δικαιοσύνη μεταξύ των χριστιανών, αφού
ο ίδιος υπέφερε από το πάθος της «λιθομανίας» 128 , το οποίο σχετίζονταν με την
εξοικονόμηση χρημάτων για την ανέγερση πολυτελών οικοδομημάτων και κυρίως
Εκκλησιών; Η αντιδικία του Θεοφίλου με τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο 129 , ο οποίος
όχι απλώς υποστήριζε αλλά εμπράκτως εφάρμοζε τον νόμο της αγάπης
αναγνωρίζοντας την ισοτιμία όλων των ανθρώπων, είναι και αυτή τυχαία; Θα
μπορούσε να δεχτεί ο Θεόφιλος τη διδασκαλία του Ιωάννου του Χρυσοστόμου
σύμφωνα με την οποία μεταξύ των αδελφικών κοινοτήτων το «ἐμὸν» και το «σὸν»
δεν υπάρχουν «ἀλλὰ ἐξώρισται τοῦτο τὸ ῥῆμα» 130 ; Μέρος της ίδιας της ιεραρχίας δεν

125 Βλ. A. Guillaumont, ό.π., σ. 63, υποσημείωση 68.
126 Βλ. A. Guillaumont, ό.π., σ. 64, υποσημείωση 70.
127 Βλ. A. Guillaumont, ό.π., υποσημείωση 70.
128 Βλ. A. Guillaumont, ό.π., σ. 63, υποσημείωση 68.
129 Βλ. A. Guillaumont, ό.π.,σσ. 82-83.
130 Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ὁμιλία εἰς τὴν Α΄ πρὸς Τιμ. Ἐπιστολή, PG 62, 575 C.

28