Page 21 - karakostas-xristian-epist

Αυτά όσον αφορά την ανάλυση και την δομή των χωρίων της Γενέσεως που αφορούν
την δημιουργία του κόσμου. Σχετικά με τον κύριο στόχο του βιβλίου, τα όσα
περιγράφει η βιβλική κοσμογονία δεν αποσκοπούν στο να εξηγηθεί επιστημονικά η
δημιουργία της κτίσεως, αλλά να απαντηθεί το ερώτημα του νοήματος του κόσμου.
Το κείμενο εμπεριέχει θεολογία «θεόθεν εμπνευσθείσαν, αποσκοπούσα δε να μας
καταστήσει γνωστόν τον Θεόν, την φύσιν Του, τα ιδιώματά Του τας σχέσεις Του προς
τον κόσμον, τον οποίον εδημιούργησε, και προς τον άνθρωπον, τον οποίον έπλασε
βασιλέα της δημιουργίας…», με την εξιστόρηση να εκτίθεται με καταληπτή μορφή για
72
τους αναγνώστες πάσης εποχής. Ο αρχαίος άνθρωπος όταν διηγείται αφηγήσεις για
την δημιουργία του κόσμου, δεν αποβλέπει στο να δείξει πως έγινε ο κόσμος, και
αφού δεν είναι αυτό το ερώτημα που τίθεται προς απάντηση, δεν δημιουργείται εκ
των προτέρων κάποια σύγκρουση με την επιστήμη. Στην Γένεση υπάρχουν δύο
κοσμογονικές αφηγήσεις με την κάθε μία να έχει συγκεκριμένο στόχο.

73
Η δεύτερη αναφέρεται πιο αναλυτικά στην δημιουργία του ανθρώπου, ενώ η πρώτη
που πραγματεύεται την δημιουργία του σύμπαντος, έχει ως στόχο να δείξει ποιος θεός
είναι μεγαλύτερος, αφού κατά την βαβυλώνια αιχμαλωσία είναι δυνατόν οι Εβραίοι
να σκέπτονταν το ενδεχόμενο ότι ο θεός των Βαβυλωνίων είναι ισχυρότερος του
Αληθινού Θεού. Η Γένεση δείχνει όχι μόνο ότι ο Θεός του Αβραάμ είναι
ισχυρότερος, αλλά ότι δεν υπάρχει άλλος θεός εκτός Αυτού, αφού η αφήγηση είναι
δομημένη τοιουτοτρόπως, έτσι ώστε ό,τι ον προκύπτει να μην μπορεί να αξιώσει ότι
είναι θεός. Για παράδειγμα, στην αναφορά της δημιουργίας του φωτός ο βιβλικός
συγγραφέας δεν συζητάει πως αυτό προέκυψε, αλλά απλώς το αναφέρει όπως και όλα
τα άλλα δημιουργήματα. Ο Θεός το πρώτο που κάνει είναι ο χρόνος και εφ’ όσον ο
χρόνος δημιουργείται από τον Θεό και ό,τι έπεται δημιουργείται μέσα σε
συγκεκριμένο χρόνο έχει μία αρχή, και ό,τι έχει αρχή έχει και τέλος, άρα δεν μπορεί
74
να είναι θεός.

Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα, πως η Γένεση δείχνει ότι όλα υπόκεινται στον
Θεό, ο Οποίος δίνει νόημα στον κόσμο, και παράλληλα επιχειρεί να ανακόψει την
αποστασία των Εβραίων, χωρίς να μας δίνει επιστημονικές πληροφορίες. Άλλωστε
κάτι τέτοιο φαίνεται αδύνατον και από το ύφος του κειμένου, το οποίο ο Μ.
Βασίλειος χαρακτηρίζει ιδιότροπο κατά την διατύπωση, προειδοποιώντας όσους
σπεύδουν να εκμεταλλευτούν αυτό το χαρακτηριστικό για να ασκήσουν κριτική, να
αποβλέπουν στην ουσία του κειμένου και όχι στις χρησιμοποιούμενες εκφράσεις. Εξ’
άλλου σε άλλο σημείο της Εξαημέρου ο Άγιος διευκρινίζει τις παρεξηγήσιμες
75
εκφράσεις περί ανθρωπομορφισμού, για αποφυγή τυχουσών παρερμηνειών, κάποιες
εκ των οποίων μέχρι και σήμερα παρερμηνεύονται, διότι όσοι υποπίπτουν σε αυτές
τις εσφαλμένες θεωρήσεις δεν γνωρίζουν πως οι ιδιόμορφες αναφορές πρέπει να
νοηθούν αλληγορικά, κατά την άποψη των αρχαίων Χριστιανών διδασκάλων, και πως
τα ανθρωπομορφικά στοιχεία που αποδίδονται στο Θεό «συμβολικῶς ἐστι λεγεγμένα»
κατά τον Άγιος Ιωάννη τον Δαμασκηνό και θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνται για
21