Page 2 - lemontzis-idioteleia

«Κάνουμε το καλό ή γιατί φοβόμαστε την κόλαση και τότε βρισκόμαστε

στην κατάσταση του δούλου ή για να πάρουμε μισθό και έχουμε την

κατάσταση του μισθωτού ή για το ίδιο το καλό και τότε βρισκόμαστε στην

κατάσταση του υιού. Γιατί ο υιός δεν κάνει το θέλημα του πατέρα του από

φόβο, ούτε γιατί θέλει να πάρει απ’ αυτόν μισθό, αλλά επειδή θέλει να τον

διακονήσει, να τον τιμήσει και να τον αναπαύσει. Και εμείς έτσι πρέπει να

κάνουμε την ελεημοσύνη, για την ίδια την αρετή, συμμετέχοντας στις

δυσκολίες των άλλων, σαν να ήταν μέλη του σώματός μας. Να διακονούμε
κάποιον σαν να απολαμβάνουμε εμείς οι ίδιοι τον καρπό της διακονίας μας.

Να δίνουμε έτσι σαν να είμαστε εμείς οι ίδιοι που παίρνουμε. Αυτή είναι η
ελεημοσύνη που γίνεται με επίγνωση. Έτσι, όπως είπαμε, βρισκόμαστε στην

ψυχική κατάσταση του υιού»(Αββάς Δωρόθεος)

Το παραπάνω κείμενο του Αββά Δωροθέου εκφράζει τη

δυναμικότητα της χριστιανικής ηθικής η οποία εκτυλίσσεται σε τρία

επίπεδα που αντιστοιχούν στα στάδια της πνευματικής τελειώσεως των

πιστών και συνοψίζονται στα εξής: α) των δούλων, β) των μισθωτών

και γ) των ελευθέρων ή τέκνων του Θεού. Στο πρώτο επίπεδο, των

δούλων, ο πιστός ενεργεί δουλικά και κίνητρο της ηθικής συμπεριφοράς

του είναι ο φόβος της τιμωρίας της κολάσεως είτε της οργής του Θεού.

Στο δεύτερο επίπεδο, των μισθωτών, ο πιστός ενεργεί ωφελιμιστικά και η

ελπίδα της αμοιβής είναι το κίνητρό του. Στο τρίτο και τελευταίο επίπεδο

ο πιστός κινείται και δρα με ελευθερία και ανιδιοτέλεια. Στα δύο πρώτα

επίπεδα η ηθική ζωή είναι ατελής, κινείται μέσα στα πλαίσια της

ετερονομίας ενώ στο τρίτο επίπεδο είναι πλήρης, καθώς η χριστιανική

ηθική αποκαλύπτεται ως ηθική της πραγματικής ελευθερίας και

1