Page 3 - lemontzis-idioteleia
P. 3
αυτονομίας. (Βλ.Γ. Μαντζαρίδη, Χριστιανική Ηθική, τομ. Ι, Θεσσαλονίκη
2002, σελ. 127-128).
Η ορθόδοξη χριστιανική ηθική, λοιπόν, αρχίζει με την ετερονομία
στα δύο πρώτα επίπεδα και οδηγείται στο τρίτο, στο στάδιο της αυτόνομης
ηθικής. Ξεκινά δηλαδή με την εξωτερική τήρηση του θελήματος του Θεού
και φτάνει στην εσωτερίκευσή και οικείωσή του. Τι σημαίνουν όμως οι
όροι ετερονομία και αυτονομία στην ηθική; Ετερονομία σημαίνει όταν οι
πράξεις και συμπεριφορές μας προσδιορίζονται από έναν εξωτερικό νόμο.
Ο άνθρωπος συμπεριφέρεται με τον συγκεκριμένο τρόπο διότι υπάρχει
μια εξωτερική αυθεντία που του επιβάλλεται. Με αυτόν τον τρόπο
άλλωστε λειτουργούν και ο νόμοι μέσα στα πλαίσια μιας πολιτείας.
Οι νόμοι επιβάλλονται από την διοίκηση του κράτους και καλούνται
οι πολίτες να τους εφαρμόσουν ειδάλλως επέρχεται η ποινή και τιμωρία.
Αυτόνομη ηθική από την άλλη, υπάρχει όταν οι πράξεις μας δεν
επιβάλλονται από μια εξωτερική αυθεντία αλλά προσδιορίζονται από
έναν νόμο εντός του ανθρώπου, (Βλ. Νικολάου Κόϊου, Επ' ελευθερία
εκλήθητε, Εκδ. Αθ. Σταμούλη, Αθήνα 2004, σελ. 34), τον οποίο έχουμε
ενστερνισθεί και είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι μας εκφράζει. Αυτός ο
νόμος δεν μας επιβάλλεται από μια εξωτερική αυθεντία αλλά αποτελεί
την ίδια μας τη θέληση. Κύριο χαρακτηριστικό της αυτόνομης ηθικής είναι
η ελευθερία, διότι πράττουμε το καλό όχι διότι είτε φοβόμαστε την
τιμωρία είτε προσδοκούμε ανταμοιβή, αλλά διότι αυτός ο νόμος αποτελεί
την βαθύτατη θέλησή μας. Στο παραπάνω παράδειγμα των νόμων του
κράτους που αναφέραμε ορισμένοι πολίτες τηρούν τους νόμους διότι
2
