Page 36 - papadopoulou-ithiki

έστω κι αν φαίνεται να ευημερεί από αυτήν, γιατί και αυτόν που παρανομεί
θα παρακινήσει περισσότερο στην κακία και ο ίδιος θα αποδειχθεί ότι
117
ζητάει ευκαιρία για παρόμοια πράξη.
Σύμφωνα με τον Πατριάρχη, ο φθόνος είναι μεγάλη ασθένεια. Πρέπει
να αποφεύγει κανείς να φθονεί αλλά και να φθονείται. 118 Οφείλει κανείς
να συμπεριφέρεται με μετριοπάθεια και όχι με επίδειξη και πλεονεξία.
Ακόμη, πρέπει να μπορεί να εξουσιάζει και τον εαυτό του, έτσι οι υπήκοοι
του βλέποντας ότι ο ηγέτης τους είναι ικανός να κυβερνάει τα πάθη του,
119
θα υποταχθούν σε αυτόν. Τη διάθεσή του ένας ηγεμόνας δεν πρέπει να
την αλλάζει συχνά και χωρίς λόγο, γιατί θα κατηγορηθεί για αστάθεια στην
κρίση του. Πρέπει να έχει συνείδηση, να λογοδοτεί για τα λάθη του και να

ψάχνει τρόπους να τα διορθώσει. 120 Τονίζει επίσης ότι πρέπει να προσέχει
κανείς επιμελώς να μην είναι μόνο ακροατής, αλλά και εκτελεστής των
καλών και αξιέπαινων πράξεων. Πρέπει να επαινεί τις άριστες πράξεις και
να προσπαθεί να τις μιμηθεί.

Τονίζει ακόμη πως πρέπει κανείς να είναι αμείλικτος με εκείνους που
αδικούν άλλους, αλλά επιεικέστατος με όσους αδικούν εκείνον. Όποιος
ενώ έχει μεγάλη ελευθερία να αδικεί, ενεργεί δίκαια, είναι άξιος πολλών
επαίνων, ενώ αξιοκατάκριτος εκείνος που ενώ δεν στερείται τίποτε από τα
αναγκαία, απλώνει τα χέρια του σε ξένα πράγματα. Προτρέπει λοιπόν να
κυβερνάει κάποιος τους υπηκόους, έχοντας πεποίθηση όχι στην τυραννίδα,
121
αλλά στην αγάπη των αρχομένων διότι η εύνοια είναι σταθερότερο και
ασφαλέστερο βάθρο της αρχής παρά ο φόβος. Αυτό το επιτυγχάνει κανείς
με την απόκτηση των αρετών, τους κόπους και τις φροντίδες προς τους
υπηκόους του. Έτσι και ο ίδιος θα ζήσει ευχάριστα και σε εκείνους θα
διατηρήσει το βίο ελεύθερο από επιβουλή και αλόγιστες συμφορές και θα
αφήσει αείμνηστη τη φήμη του.

117 Βλ. Φώτιος, Ο Ηγεμών, ό. π., σελ. 31. Πρβλ. Θεοφύλακτος Βουλγαρίας, Παιδεία Βασιλική, P.G. 126,
ό. π., 269Α-272D. Πρβλ Συνέσιος, Περί Βασιλείας, Synesii Cyrenensis opuscula, Polygraphica, Rome,
1944, §6.1-17.
118 Βλ. Φώτιος, Ο Ηγεμών, ό. π., σελ. 57. Πρβλ. Κλαύδιος Αιλιανός, Fragmenta, Claudii Aeliani de
natura animalium libri xvii, varia historia, epistolae, fragmenta, vol. 2, εκδόσεις Teubner, Leipzig, 1866,
απόσπασμα 338.

119 Βλ. Φώτιος, Ο Ηγεμών, ό. π., σελ. 59.

120 Βλ. ό. π., σελ. 61- 63.
121 Βλ. Ισοκράτης, Προς Νικοκλέα 21.

36