Page 14 - liamis-pnevmatikizoi

Προέχει να διαγνωστούν οι ασθένειες, όσον το δυνατόν πιο

συγκεκριμένα, ώστε συγκεκριμένες να είναι και οι μέθοδοι ιάσεως.

Όπως ανεφέρθηκε, η Πτώση συνεπάγεται τον χωρισμό

ανθρώπου και Θεού. Ακριβέστερα, ο νους του ανθρώπου

αποσπάται από τον Θεό. Η αίσθησή Του εξαφανίζεται. Ο νους,

αποκομμένος πλέον από το φυσικό σημείο εξαρτήσεώς του,

41
«πανταχοῦ ἄγεται ὡς αἰχμάλωτος» . Στην κατάσταση αυτή, οι

42
«ψιλοί λογισμοί» των πραγμάτων μετατρέπονται σε πονηρούς.
Αρχή λοιπόν και αιτία των πονηρών λογισμών καθίσταται πλέον

η «διαιρεθεῖσα ἑνοειδής διά τῆς παραβάσεως τοῦ ἀνθρώπου ἁπλῆ

μνήμη, δι’ ἧς καί τήν θείαν ἀπώλεσε, σύνθετος ἐξ ἁπλοῦ καί

ποικίλη ἐκ μονοειδοῦς ταῖς οἰκείαις δυνάμεσι γεγονυῖα ὤλλετο» .
43

40 Ν3, 230, 4, 52.
41 1240 Α.
42 1257 Β. Οι ψιλοί λογισμοί είναι οι μνήμες των υλικών πραγμάτων. Όπως
διεύκρινίζει ο άγ, Γρηγόριος, «γεννᾶ ἡ…ὕλη τῶν πραγμάτων ψιλούς λογισμούς».
Φιλοκαλια,Δ’, 40, ξη’. Τον λογισμό, ως απλή αποτύπωση στην διάνοια χαρακτηριζουν
οι Νηπτικοί Πατέρες ὡς ανθρώπινο ή ψιλό. Ο όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός τον
διακρίνει από τον δαιμωνιώδη και τον αγγελικόν και τον ταυτίζει με την ψιλή έννοια
των κτισμάτων (Φιλ. Γ’, 52). Πρβλ. Εὐαγρίου Μοναχοῦ, Περί διακρίσεως παθῶν καί
λογισμῶν, ζ’, Φιλ. Α’, 48. Έναν αντίστοιχο διαχωρισμό κάνει και ο άγ. Γρηγόριος:
«Γεννᾶ ἠ μέν ὕλη τῶν πραγμάτων ψιλούς λογισμούς. ἡ δέ προσβολή ἡ δαιμονιώδης
τούς πονηρούς τεκταίνει. Διαφοράν οὖν έχουσιν οἱ φυσικοί ἐκ τῶν παρά φύσιν καί
ὑπέρ φύσιν λόγων καί λογισμῶν κατά σύγκρισιν». Κεφάλαια περί ἀκήσεως, ξη’,
PG150, 1257B. Ο άγ. Μάξιμος ο Ομολογητής τον χαρακτηρίζει «μνήμη ψιλή» (Φιλ. Β’
33, μβ’) ή ψιλό λογισμό (Φιλ. Β’ 39, πζ’) ή απλό λογισμό (Φιλ. Β’ 25, πδ’). Σε αυτού του
είδους τον λογισμό δεν αποδίδεται ευθύνη για την διάσπαση της διανοίας.
43 1256 Β Η διάσπαση της ανθρωπίνης υπάρξεως ως αποτέλεσμα της Πτώσεως
αποτελεί βασική θέση της νηπτικής παραδόσεως. Βλ. Διαδόχου Φωτικῆς, ένθ. ανωτ.,
κε’ : «Μίαν μέν εἶναι αἴσθησιν φυσικήν τῆς ψυχῆς αὐτή ἡ τῆς ἁγίας ἡμᾶς γνώσεως

13