Page 28 - papadopoulou-ithiki

ιδιωτικό βίο ή στο δημόσιο βίο της πολιτείας, πρέπει να αποδίδει την αιτία
στον Θεό. Έτσι θα τον έχει σε μεγαλύτερο βαθμό βοηθό και θα φανεί
θεοφιλής, δεν θα παρουσιάσει τον εαυτό του αλαζονικό. 86

Ο Φώτιος αναφέρει ότι έναν άρχοντα δεν πρέπει να τον νικούν οι
ηδονές, αλλά οφείλει να είναι υπόδειγμα σωφροσύνης. Οι άνθρωποι πρέπει
να τον σέβονται και να τον θαυμάζουν. Πρέπει να είναι πράος και να
αναζητά το δίκαιο. Να αποτελεί πρότυπο αρετής και ευσέβειας για όλες
87
τις γενιές των ανθρώπων. Οφείλει να περιφρονεί τον πλούτο και να
88
βοηθά τους φτωχούς. Ο Μέγας Φώτιος αναφέρει ότι ο άρχοντας
χρειάζεται πολλή καλοκαγαθία και κοσμιότητα στα ήθη και τις άλλες
εκδηλώσεις. Γι' αυτό αναφέρει «εξουσία άνδρα δείκνυσι» και ότι όπως ο

χρυσός δοκιμάζεται στα πέτρινα ακόνια, έτσι και ο ανθρώπινος νους
εξετάζεται με τις ενέργειες των αρχόντων και τις σκέψεις των
89
αρχομένων.

Ο Πατριάρχης Φώτιος συμβουλεύει όσα από τα μυστικά αυξάνουν την
αρετή, να τα γνωστοποιεί κανείς στους φίλους του. Όσα όμως εκφαυλίζουν
90
τη γνώμη, ούτε ο ίδιος να τα εκτελεί ούτε στους φίλους να τα κοινοποιεί.
Το φαύλο μυστικό απομακρύνει γρήγορα από την αγάπη. Όταν
δημοσιοποιηθεί προκαλεί βαριά βλάβη και σε διαθέτει δυσμενώς προς
αυτόν που το διέδωσε. Το χρηστό όμως μυστικό και τον συμμεριζόμενο
θα συγκρατήσει από τη διάσπαση της φιλίας, αλλά και αυτόν τον ίδιο αν
παραφερθεί σε κάτι, θα τον πείσει να αναλάβει χωρίς δυσαρέσκεια πάλι
την προς αυτόν συναναστροφή και φιλική σχέση. Πάντοτε λοιπόν πρέπει
κανείς να επαινεί τους φίλους του και ιδιαίτερα τους απόντες ενώπιων των
παρόντων. Έτσι και το κακό της κολακείας αποφεύγει κανείς και στους
φίλους παρουσιάζεται ευάρεστος, καθώς διαβεβαιώνει τους παρόντες ότι
είναι τέτοιας διαθέσεως. Έτσι, ο ηγεμόνας, σύμφωνα με τον Πατριάρχη
Φώτιο, δεν διακρίνεται μόνο από τις χριστιανικές του αρετές που είναι η
ευσέβεια, η αγάπη, η καλοσύνη και η δικαιοσύνη, αλλά και από

86 Βλ. Κεκαυμένος, ό. π., §85, σελ. 264.
87 Βλ. Φώτιος, Ο Ηγεμών, ό. π., σελ. 103-105.

88 Βλ. Αγαπητός, Λόγος προς βασιλέα Ιουστινιανόν, P.G. 86/1, 1181C.

89 Βλ. ό. π. «Μέγα Αγίου Φωτίου: Ο Ηγεμών». Αναρτημένο στην ιστοσελίδα
http://holytrinitylight.blogspot.gr/2009/09/saint-great-photius-ruler-33.html .

90 Βλ. Ψευδο-Ισοκράτης, Προς Δημόνικον 22.

28