Page 46 - rizou_tapathi-kinimatografos

Στο περίφημο τροπάριο της Κασσιανής η ενθύμηση των αμαρτιών μας γίνεται

εντονότερη με τη φράση «ὅτι νύξ μοι, ὑπάρχει», το οποίο εν μέρει μπορεί να
παραπέμπει στον Ησαΐα και σε συνάφεια πάντα με την κατηχούμενη περίοδο 147 . Από

την άλλη πλευρά, οι έννοιες των δακρύων και του ύδατος δημιουργούν μια διαλεκτική
με το στοιχείο του εξαγνισμού, της κάθαρσης και της Δημιουργίας. Η δε φράση «τῆ

ἀφάτῳ σου κενώσει» σχετίζεται με την Ενανθρώπηση του Λόγου. Ο Κύριος, σύμφωνα
με τον Απόστολο Παύλο, κένωσε, μίκρυνε τον εαυτό Του, παίρνοντας μορφή δούλου,

ανθρώπου και ταπεινώθηκε διά του Σταυρού, για τη λύτρωση του ανθρώπου 148 .

Κατά την Μεγάλη Πέμπτη, υπάρχει η λειτουργική ανάμνηση τεσσάρων
πραγμάτων: της Παράδοσης και ερμηνείας του Ιερού Νιπτήρος, του Μυστικού Δείπνου

και ειδικότερα αυτών των οποίων ονομάζονται «Συστατικοί Λόγοι του Μυστηρίου της

Ευχαριστίας» και των περί τον Μυστικό Δείπνο γεγονότων, την υπερφυά Προσευχή
και των γεγονότων περί την προδοσία του Κυρίου. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά

τροπάρια είναι το «Ὅτε οἱ ἔνδοξοι Μαθηταί», το οποίο αντικαθιστά στην αρχή του

Όρθρου μετά τα αλληλουάρια το «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται». Οι μαθητές κλήθηκαν στο
Μυστικό Δείπνο προς φώτιση, ενώ ο Ιούδας εξαιτίας της φιλαργυρίας του

κατακλύστηκε από το σκοτάδι, καταντώντας υπόδουλος. Ο ιερός Νιπτήρας φώτισε
τους μαθητές, ενώ το πάθος οδήγησε τον δυσσεβή Ιούδα στην αυτοχειρία.

Στη συνέχεια, τα υπόλοιπα Ιδιόμελα αναφέρονται αρχικά στο Συνέδριο των

Ιουδαίων όπως ο «Συντρέχει λοιπόν, τὸ συνέδριον τῶν Ἰουδαίων», το οποίο είναι
παράνομο, όχι μόνο γιατί πραγματοποιείται τη νύχτα, αλλά κυρίως επειδή δεν ομολογεί

το Χριστό ως Θεό, όπως ορίζει και η πρώτη εντολή του Δεκαλόγου 149 . Τα υπόλοιπα
στιχηρά ιδιόμελα προσδίδουν έμφαση στον Ιούδα, ως τύπο του πιστού που καλείται

στο Μυστικό Δείπνο, αλλά δύναται να προδώσει τον Κύριο. Εκείνος που υπολόγισε

την τιμή του μύρου που σπαταλήθηκε, συμφώνησε με άνομους ανθρώπους για την
προδοσία του Χριστού με αντίτιμο τα τριάντα αργύρια. Μάλιστα το έπραξε με ένα

φίλημα, αποστερώντας από τον εαυτό του τη χαρά της Ανάστασης.

Στα Απόστιχα Ιδιόμελα, που εκκινούν: «Σήμερον τὸ κατὰ τοῦ Χριστοῦ
πονηρὸν συνήχθη συνέδριον», πραγματοποιείται αναφορά στον Καϊάφα που «άκων

προφητεύει». Επεξηγηματικά, αυτός λέει δίχως να συνειδητοποιεί τη σημασία των

147 Ης 9:2.
148 Φιλ 2:7-8.
149 Δτ 5:6-7. Βλ. Φουντούλης Ιωάννης, Αι Μεγάλαι Ώραι της Μεγάλης Πέμπτης, Μεγάλης Παρασκευής
και του Μεγάλου Σαββάτου, Θεσσαλονίκη, 1964.

Σελίδα 46 από 108