Page 5 - tsiolakidis_klimaka

Ενότητα 1η

Εσωτερική διάρθρωση της Κλίμακας

1.1 Δομή και γλωσσικό ύφος
Πριν εισέλθουμε στο κύριο μέρος της πραγμάτευσής μας δόκιμο

είναι να αναφερθούμε στα συστατικά μέρη του ενυπάρχοντος υλικού και
στον τρόπο που αυτά συγκροτούνται, ώστε να πάρουμε μία πρόγευση τόσο
των βασικών αρχών και αξιών τις οποίες η υπαρξιακή-οντολογική κλίμακα
κομίζει όσο και των νοηματικών επιδιώξεων τις οποίες υπηρετεί.

Η Κλίμακα του Ιωάννη είναι ένα σύγγραμα που εμπεριέχει λόγους
πνευματικούς και συμβουλές για τους μετερχόμενους την ασκητική ζωή.
Αφορά όμως και όλους τους χριστιανούς. Καθώς αποτελεί βιωματικό
καρπό εργώδους προσπάθειας μετά από κοπιώδεις φυσικούς και
πνευματικούς αγώνες, λειτουργεί και ως σηματωρός που λαμβάνει αλλά
και εκπέμπει τα πνευματικά εκείνα σήματα που στερεώνουν την πίστη και
οδηγούν στη σωτηρία. Σε αυτή την υπόθεση αγώνας και πίστη αποτελούν
σταθερό φρόνημα διότι επι το ακριβέστερον, «[…]Πίστη είναι πάντοτε η
επικύρωση του Λόγου όπως {ανακοινώνεται από τις φωνές που τον
διαμεσολαβούν]. Αυτή η πεποίθηση αυτοαποκαλείται ‘’πίστη’’, μια λέξη
που σημαίνει ή τον απαντητικό λόγο που δίνεται δια της πράξεως ή την
2
διάθεση στην οποία αναπαύεται αυτή η πράξη» .
Το έργο σε ότι αφορά την ιδέα της Κλίμακας είναι εμπνευσμένο από
το όραμα του Ιακώβ και είναι διαιρεμένο σε τριάντα κεφάλαια -Λόγους-,
3
διαίρεση που έχει χριστολογική χροιά καθώς ο Χριστός σε ηλικία τριάντα
ετών βαπτίσθηκε φέρων την τριακοστή βαθμίδα πνευματικής
τελειώσεως .Κάθε λόγος είναι βαθμίδα –σκαλοπάτι το οποίο σημαίνει
4
ακόμη έναν αναβαθμό στην πνευματική ανέλιξη και στην κλίμακα των
αρετών. Έτσι η Κλίμακα λειτουργεί σαν σύμβολο σταδιακής εξύψωσης
προς την τελειότητα στην κορυφή της οποίας ο αγωνιζόμενος πνευματικά
συναντά το Θεό.

Οι τρείς πρώτοι λόγοι έχουν εισαγωγικό χαρακτήρα όπου
περιγράφεται το πρώτο στάδιο του μοναχικού βίου το οποίο συνίσταται
στην «ξενιτεία», από τον τέταρτο έως και τον έβδομο τονίζονται οι βασικές

2 Βλ. Antoine Vergote, Ο άλλος ως θεμέλιο του εγώ και της διυποκειμενικότητας,
Περιοδικό Ψυχής Δρόμοι, τεύχος1 Ιούνιος 2011
3 Βλ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κ. ΧΡΗΣΤΟΥ, ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΠΑΤΕΡΕΣ ΚΑΙ
ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΎ, τόμος α, εκδοτικός οίκος Κυρομάνος, έκδοση
δεύτερη, θεσσαλονίκη 2005, σ.363
4 Εφ. Δ΄13

4