Page 20 - xaxopoulou-ypati
P. 20
Η επίθεση των πολυάριθμων τουρκικών δυνάμεων εκδηλώθηκε σε δύο μέτωπα. Ο
κίνδυνος όμως εγκλωβισμού ανάγκασε τις ελληνικές δυνάμεις, που ανήκαν στα σώματα
των οπλαρχηγών Μήτσου Κοντογιάννη, Σκαλτσοδήμου, Πανουργιά, Γ. Γιολδάση, και του
Σαφάκα να συμπτυχθούν κι από τα δύο μέτωπα, αρχικά προς το Μοναστήρι, όπου
υπερασπίσθηκαν τις θέσεις τους με σκληρή μάχη και αργότερα προς το γειτονικό χωριό
Λυχνό, όπου αντιστάθηκαν, δίνοντας έτσι τον απαιτούμενο χρόνο στον κύριο όγκο των
αγωνιστών να αποτραβηχτούν στα ασφαλή λημέρια του Αητού και της Πάθαινας. Οι
απώλειες των Ελλήνων συγκριτικά με εκείνες των Τούρκων ήταν ελάχιστες, όπως μας λέει
ο Γιάννης Φαρμάκης: «…εφονεύσαμεν σχεδόν (50) εχθρούς κι ελάβομεν και μίαν σημαίαν.
Πλην μας εκυνήγησαν έως πλησίον του Αητού. Εφονεύθησαν εκ των ημετέρων μόνον (3)
τους οποίους εκυρίευσαν οι εχθροί…».Το τραγικό όμως αποτέλεσμα της μάχης ήταν η
λεηλασία του Μοναστηριού και η πυρπόλησή του στη συνέχεια, που κατέστρεψε τα κελιά
των μοναχών, τις αποθήκες, τη βιβλιοθήκη και τα αρχεία του. Καταστράφηκε ακόμη το
Καθολικό της Μονής με αγιογραφίες του 16ου –17ου αι. και τα καλλιτεχνικά κειμήλια.
Για περισσότερο από ένα μήνα, που αναγκάστηκε ο Δράμαλης να παραμείνει στη
Φθιώτιδα, οργανώθηκαν κι άλλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα,
αναφέρονται τριάντα θέσεις μαχών στην περιοχή της Δυτικής Φθιώτιδας και της
Ευρυτανίας, όπου έγιναν τέτοιες επιχειρήσεις. Τα αποτελέσματα όμως όλων αυτών δεν
ήταν τα αναμενόμενα για τους Οθωμανούς, αφού οι Έλληνες γνωρίζοντας άριστα τη
μορφολογία του εδάφους, τα περάσματα, τους τόπους που μπορούσαν να κρυφτούν ή να
υποχωρούν με τις λιγότερες δυνατές απώλειες, αλλά και τα μέρη που μπορούσαν να
παρασύρουν τον εχθρό σε νικηφόρα μάχη, κατόρθωσαν να επιβιώσουν και να
δυσχεράνουν τον ανεφοδιασμό των εχθρικών στρατευμάτων, όταν αυτά τον Ιούνιο πια
κατευθύνθηκαν στην Πελοπόννησο. Η έλλειψη ανεφοδιασμού υπήρξε άλλωστε η αιτία της
γνωστής πανωλεθρίας που υπέστησαν αργότερα στα Δερβενάκια, αποκαλούμενης και ως
«η νίλα του Δράμαλη», χωρίς βέβαια να παραγνωρίζεται το στρατήγημα του Κολοκοτρώνη
και η ορμητικότητα του Νικηταρά.
Στο διάστημα που ακολούθησε η περιοχή χρησιμοποιήθηκε ως τόπος συγκέντρωσης
στρατευμάτων για τις σχεδιαζόμενες επιχειρήσεις των Τούρκων στη Στερεά και την
Πελοπόννησο. Έτσι τον Ιούνιο του 1824 στρατοπέδευσε στο Λιανοκλάδι ο Δερβής πασάς
με μεγάλη στρατιωτική δύναμη και πολλά πολεμοφόδια, τα οποία όμως καταστράφηκαν
από κεραυνό που έπεσε στον πύργο, όπου φυλάσσονταν. Εντωμεταξύ οι προσπάθειες
διατήρησης της επανάστασης σε διάφορα σημεία της Στερεάς συνεχίζονταν και πολλές
απ’ αυτές είχαν μάλιστα αίσια έκβαση. Ανάμεσα στα πολεμικά γεγονότα αυτής της
περιόδου ήταν η πολιορκία του Μεσολογγίου, στην οποία συμμετείχε σε προχωρημένη
ηλικία ο Μήτσος Κοντογιάννης αλλά κατάφερε να σωθεί. Μετά την πτώση όμως του
Μεσολογγίου τον Απρίλιο του 1826 και την προέλαση του Κιουταχή στην Ανατολική
Στερεά με κατεύθυνση την Αττική, οι περισσότεροι οπλαρχηγοί της κατέφυγαν στα γνωστά
19