Page 7 - karakostas-spilaio-odysseas
P. 7
προτεραία τους κατάσταση, θα καλοτυχίζουν τους εαυτούς τους για την αλλαγή που
υπέστησαν και θα ένιωθαν οίκτο για όσους παρέμεναν δεμένοι. Μάλιστα, αν οι
δεσμώτες είχαν θεσπίσει κάποιες τιμές και επαίνους για όσους έβλεπαν καθαρότερα
τα αντικείμενα, όχι μόνο δεν θα τους ζήλευαν, αλλά όλα αυτά θα τους φαίνονταν
ανούσια και φαιδρά. Τέλος, αν αυτοί που ελευθερώθηκαν γύριζαν στην παλιά τους
θέση, τα μάτια τους θα γέμιζαν με σκοτάδι, αφού πλέον είχαν συνηθίσει στο φως. Κι
αν προσπαθούσαν να διακρίνουν τις σκιές, θα έπρεπε να παρέλθει κάποιος χρόνος
προσαρμογής, κατά την διάρκεια του οποίου θα γίνονταν περίγελως των δεσμωτών,
αφού εκείνοι θα νόμιζαν πως τα μάτια τους χάλασαν μετά την άνοδο που είχαν. Και
τελικά αν κάποιος από αυτούς που λύθηκαν προσπαθούσε να λύσει και τους
υπόλοιπους δεσμώτες και να ανεβάσει κι αυτούς πάνω, τότε οι δεσμώτες θα έφταναν
στο σημείο να τον θανατώσουν.
Αυτή είναι εν ολίγοις η αλληγορία του σπηλαίου, η οποία απεικονίζει
παραστατικότατα την ανθρώπινη φύση και συμπεριφορά. Γι’ αυτό κι όταν ο Γλαύκων
λέει στον Σωκράτη ότι είναι αλλόκοτη η εικόνα που περιγράφει, όπως και οι
δεσμώτες, εκείνος του απαντά ότι είναι όμοιοι με εμάς, δηλαδή τους ανθρώπους. Το
σπήλαιο απεικονίζει τον αισθητό κόσμο και οι δεσμώτες τους ανθρώπους, οι οποίοι
είναι προσκολλημένοι στα υλικά πράγματα, τα οποία και θεωρούν ως τα μόνα
αληθινά. Η λύση των δεσμών επέρχεται όταν ο άνθρωπος γνωρίσει την Αλήθεια, που
δεν είναι άλλη από τον Κύριο Ιησού Χριστό, ο Οποίος λύνει τον άνθρωπο από τα
δεσμά της άγνοιας και της αμαρτίας, όπως μας διαβεβαίωσε λέγοντας: «γνώσεσθε τὴν
ἀλήθειαν, καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ιω. Η’, 32). Όταν λοιπόν ο άνθρωπος
γνωρίσει τον Χριστό, ξεκινά τον πνευματικό του αγώνα, με σκοπό την ένωσή του με
τον Θεό, η οποία επιφέρει και την γνώση της αλήθειας. Η ανηφορική κλίση του
σπηλαίου, δείχνει ακριβώς αυτόν τον αγώνα και την σταυρική πορεία του
Χριστιανού, για να ξεπεράσει τα ανθρώπινα και αισθητά και να γνωρίσει τα
πνευματικά. Η πορεία αυτή βέβαια δεν είναι εύκολη, αλλά έχει πολλές δυσκολίες.
Αυτό υποδηλώνει και ο πόνος των ματιών των δεσμωτών όταν αρχίζουν να
αντικρίζουν το φως, κι αυτό συμβαίνει επειδή ο άνθρωπος από την γέννησή του είχε
συνηθίσει στο σκοτάδι της άγνοιας και της αμαρτίας, ενώ πλέον αρχίζει να ασκείται
πνευματικά και να πηγαίνει ενάντια στον εμπαθή εαυτό του. Με λίγα λόγια
6
