Page 7 - liamis-pnevmatikizoi

Αρχέγονος κατάστασις και πτώσις

Κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Σιναϊτη, προέχει η επίγνωση της

αρχέγονης καταστάσεως του ανθρώπου, πριν αυτός

συνειδητοποιήσει την κατάσταση της θεώσεως, στην οποίαν ο

Θεός τον καλεί. «Ἐάν μή γνῶμεν οἵους ἡμᾶς ἐποίησεν ὁ Θεός, οὐκ

ἐπιγνωσόμεθα οἵους ἐποίησεν ἡ ἁμαρτία» , επισημαίνει. Και για
13

τον άγιο Θεόληπτο σημαντικότατη είναι η ανάδυση και διατήρηση

της μνήμης «των εν αρχή συνθηκών» . Η προπτωτική
14

κατάστασις, κατά τον άγιο Γρηγόριο, είχε ως κύριο

χαρακτηριστικό την αφθαρσία. . Θεωρεί την ύπαρξιν «χυμοῦ»,
15

16
καθώς και τα σχετικά «κάθυγρος ἡδύτης», «κάθυγρος ἡδονή»
κ.λ.π ως αποτελέσματα της Πτώσεως. Κατά τον άγιο Θεόληπτο,

ηδονή είναι η αίσθηση της ολοκληρώσεως ενός σκοπού και της

εκπληρώσεως ενός προορισμού, ενώ η ποιότητά της εξαρτάται από

το ποιον και των δύο. Διακρίνει συνεπώς δύο ειδών ηδονές , με
17

13 P.G. 150, 1253C ()
14 Κ9, 121, 3, 40. (Παραπέμπομεν στις συντμήσεις που χρησιμοποιεί η κριτική
έκδοση, στο προαναφερθέν έργο του Ι. Γρηγορόπουλου).
15 «Ἄφθαρτος ὁ ἄνθρωπος ἐπλάσθη χωρίς χυμοῦ». 1241Α Βλ. σχετ. David Balfour,
Discourse...,σελ. 124.
16 Ένθ. ανωτ.
17 Βλ. «Ψυχή γάρ, ἡ τό βέλος τῆς ἀγάπης εἰσδεξαμένη, οὐκ ἀφίησι τόν νοῦν, τῆς
ἀρρήτου καί θείας ἡδονής, ἀποστῆναι. ὡς γάρ ὁ νοῦς προστεθείς τῆ αἰσθήσει τοῦ
σώματος τῆς τῶν παρόντων ἡδονής αἰσθάνεται, οὕτω καί τῆ ἀγάπῃ τοῦ Θεοῦ ὁλικῆς
ἑνωθείς τῆς μακαριωτάτης εὐφροσύνης ἐν ἀπολαύσει γίνεται». Ν3, 231, 4, 51.

6