Page 4 - zaimis-areios

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η λέξη αίρεση δεν κάνει την εμφάνιση της στους χρόνους του Αρείου. Μας είναι ήδη γνωστή

από τους χρόνους της Κ.Δ. Ο απόστολος Παύλος χρησιμοποιεί τη λέξη αίρεση δύο φορές στις

επιστολές του. Συγκεκριμένα στην Α’ Κορινθίους όπου αναφέρει: «Δεῖ γὰρ καὶ αἱρέσεις ἐν ὑμῖν
1
εἶναι, ἵνα οἱ δόκιμοι φανεροὶ γένωνται ἐν ὑμῖν» και στην Προς Γαλάτας όπου γράφει: «Φανερὰ
2
δε ἐστιν τὰ ἔργα τῆς σαρκός, ἅτινα ἐστιν πορνεία, ἀκαθαρσία….αἱρέσεις» . Στις περιπτώσεις
αυτές η λέξη σημαίνει φιλονικεία, φατρία, σχίσμα. Ο Απόστολος δεν μας δίνει περισσότερες

πληροφορίες και έτσι δεν ξέρουμε αν η αίρεση οφειλόταν σε διαστροφή ή σε απόρριψη μιας ή

περισσοτέρων αληθειών της πίστης.

Στην Προς Τίτον επιστολή του όμως ο Παύλος χρησιμοποιεί τι λέξει αιρετικός, γράφοντας

χαρακτηριστικά: «Αιρετικόν άνθρωπον μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού, ειδώς ότι

3
εξέστραπται ο τοιούτως και αμαρτάνει, ων αυτοκατάκριτος» . Οι ερμηνευτές δέχονται ότι στο
συγκεκριμένο χωρίο πρόκειται περί διεστραμμένου περί την πίστη ανθρώπου, περί αιρετικού

4
δηλαδή με την σημερινή έννοια . Με την ίδια έννοια χρησιμοποιείται η λέξη και στο χωρίο Β’
Πετρ. 2,1: «Εγένοντο δε και ψευδοπροφήται εν τω λαώ, ως και εν υμίν έσονται
ψευδοδιδάσκαλοι, οίτινες παρεισάξουσιν αιρέσεις απωλείας, και τον αγοράσαντα αυτούς

δεσπότην αρνούμενοι». Η αίρεση στο χωρίο αυτό χαρακτηρίζεται από τον Απόστολο Πέτρο ως
5
ψευδοδιδασκαλία και ειδικότερα ως άρνηση του δεσπότη Χριστού .

Είναι φανερό, στα χαρακτηριστικά αποσπάσματα που αναφέραμε παραπάνω, ότι η συνειδητή

παραποίηση των αληθειών της πίστης από κάποιο μέλος της Εκκλησίας , άσχετα από τη λέξη με
την οποία αποδίδεται, αποτελεί βεβήλωση της αληθινής πίστης, απόρριψη της αυθεντικότητας

1 Α’ Κορ. 11,19.
2 Γαλ. 5, 19 – 20.
3 Τιτ, 3, 10 – 11.
4 Ο καθηγητής Γεώργιος Α. Γαλίτης αναφέρει: «Δια τον Παύλον η αίρεσις είναι η κατε’ εξοχήν αμαρτία. Ουδεμία
άλλη αμαρτία οδηγεί εις την διακοπήν της κοινωνίας του αμαρτανοντός μετά της εκκλησίας. Ο μετά τας
επανειλημμένας νουθεσίας επιμένων εις την αίρεσιν δεν έχει πλέον την δικαιολογίαν της αγνοίας. Ούτως η πλάνη
δεν είναι πλέον συγγνωστή και ακούσια, αλλά εκούσια και ασύγγνωστος. Ο πλανώμενος κινείται πλέον εντός της
περιοχής της αμαρτίας», Γ. Α. Γαλίτη, Η προς Τίτον επιστολή του αποστόλου Παύλου, Θεσσαλονίκη 1985, σ.σ. 361
– 362.
5 Βλ. Π. Βασιλειάδη, «Αιρέσεις ή Θεολογικές τάσεις στον αρχέγονο Χριστιανισμό», ΔΒΜ (Δεκέμβριος 1977 –
Ιούνιος 1978), σ.σ. 101 – 118.
3