Page 9 - zaimis-areios

υιοθέτησαν τις απόψεις του. Οι τελευταίοι αξίωσαν την επιστροφή του Αρείου αποστέλλοντας
προς τον Αλέξανδρο έγγραφη ομολογία πίστεώς του, που όμως απορρίφθηκε, για να συγκληθεί

τελικά σύνοδος στην Αλεξάνδρεια, το 320, και να επικυρωθεί επίσημα η καταδίκη του. Λίγο
αργότερα η σύγκρουση μεταξύ Κωνσταντίνου και Λικινίου θα βοηθήσει τον Άρειο να επανέλθει

στην Αλεξάνδρεια και να εργαστεί με μεγαλύτερο ζήλο αναπτύσσοντας πρωτότυπες
προπαγανδιστικές μεθόδους, ώστε να διαδώσει τις ιδέες του. Η κηρυκτική δραστηριότητα του

Αρείου υπήρξε η αφετηρία της εκρήξεως της θεολογικής έριδας μεταξύ των ετών 318 και 320.

Οι κακοδοξίες του διαδίδονταν με μεγάλη ταχύτητα, γεγονός που ανησύχησε τις εκκλησιαστικές
αρχές αλλά και τον αυτοκράτορα, μιας και διασαλευόταν η κοινωνική ειρήνη της

20
αυτοκρατορίας .

Το ζήτημα της διδασκαλίας του Αρείου είχε λάβει μεγάλη έκταση με αποτέλεσμα να

προβληματίσει και τον ίδιο τον αυτοκράτορα. Για το λόγο αυτό κόμισε γράμματα προς τους
ηγέτες των αντιμαχόμενων πλευρών, μέσω του επισκόπου Κορδούης Οσίου, αλλά η αποστολή

τους απέτυχε. Με αφορμή το γεγονός αυτό ο αυτοκράτορας συγκάλεσε γενική σύνοδο στην
Νίκαια, αλλά νωρίτερα οι Ορθόδοξοι της Ανατολής συνασπίστηκαν και καταδίκασαν τις θέσεις

21
του Αρείου σε σύνοδο που συνήλθε στην Αντιόχεια τον Ιανουάριο του 325 . Η γενική σύνοδος
που συνήλθε στη Νίκαια το καλοκαίρι του 325, η οποία στη συνέχεια αναγνωρίστηκε ως η Α’
Οικουμενική Σύνοδος, καταδίκασε τις απόψεις του Αρείου και αναθεμάτισε τον ίδιο. Με την

πλευρά του Αρείου συντάχθηκαν τελικά μόνο δύο επίσκοποι, ο Θεωνάς Μαρμαρικής και ο
22
Σεκούνδος Πτολεμαΐδος, ενώ ακόμη τον υποστήριξαν ασθενέστερα .

Αρχικά ο Άρειος τέθηκε σε περιορισμό στη Νικομήδεια, ενώ στη συνέχεια εξορίστηκε στην

Ιλλυρία. Και πάλι τα μέτρα αυτά όμως δεν απέβησαν καρποφόρα διότι οι υποστηρικτές του

Αρείου εκδηλώθηκαν εκ νέου. Το 327 ανακλήθηκε από την εξορία κατόπιν προτροπής του
Ευσεβίου Νικομηδείας υποβάλλοντας στον αυτοκράτορα ομολογία πίστεως με την οποία έγινε

δεκτός σε κοινωνία από ενδημούσα σύνοδο που έγινε στη Νικομήδεια, χωρίς ωστόσο να γίνει

20 Σωκράτους, Εκκλησιαστική Ιστορία, P.G. 57, 41C «καί ἀνάπτεται ἀπό μικροῦ σπινθῆρος μέγα πῦρ».
21 Βλ. Ιω. Φειδάς, Εκκλησιαστική Ιστορία, τ.Α’, σ.σ. 313 – 327.
22 Αναλυτικά για το έργο της Α’ Οικουμενικής Συνόδου βλ. Βασ. Ν. Γιαννόπουλου, Ιστορία και Θεολογία των
Οικουμενικών Συνόδων, εκδ. Έννοια, Αθήνα 2011, σ.σ. 40 – 102.
8