Page 32 - liamis-pnevmatikizoi

Είναι σαφές και για τους δύο Πατέρες ότι δεν υπάρχει

στεγανή οριοθέτησις μεταξύ των δύο οδών, δηλαδή της πρακτικής

και της καρδιακής. Ενώπιόν μας ευρίσκονται δύο είδη προσευχής,

εκείνη των ησυχαστών και εκείνη της εργασίας των εντολών. Δεν

πρόκειται περί δύο διαφορετικών επιπέδων ποιότητος, αλλά

περισσότερο περί δύο κατευθύνσεων στην ίδια δυναμική ευθεία,

που βρίσκονται όχι σε κατάσταση αλληλοαποκλεισμού αλλά

μάλλον αλληλοπεριχωρήσεως. Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε

ότι διαφέρουν ως προς την τεχνική: Η πρώτη οδός χαρακτηρίζεται

από έργα συνεπή προς τις θείες εντολες, έργα που προϋποθέτουν

κόπον και αγωνιώδη προσπάθεια. Στην οδό του ησυχαστού, η

κόπωση και η προσπάθεια έχουν σαν κύριο αποδέκτη το ίδιον το

115
σώμα , το οποίον περισσότερο αμέσως συμμετέχει στην

ενοποίηση του νου. Απευθύνονται προφανώς εις πρόσωπα

διαφορετικής φύσεως και δυνατοτήτων. Όμως, η

αλληλοσυμπλήρωσή τους καθίσταται αναγκαία. Αν και το

ποσοστό που κατέχουν στην λειτουργία της προσευχής διαφέρει, η

αποκλειστικότητα της μιας ή της άλλης οδηγεί σε παραλείψεις και

ατέλειες. Όπως προαναφέραμε, η ησυχαστική οδός υπερέχει ως

προς τα αμεσότερα και ταχύτερα αποτελέσματα. Γι’ αυτό και ο

άγιος Γρηγόριος κατακρίνει εκείνους οι οποίοι διδάσκουν την

115 Πρβλ. «If the way of inner prayer is termed <shorter>, it is such only in a relative

31