Page 15 - mantzaridis_ploutosftoxeia

52
τὸν Θεό . Ἡ ἄποψη ὅτι αὐτὸ ἔχει οἰκονομικὴ καὶ κοινωνικὴ μόνο
σπουδαιότητα χωρὶς ἠθικὲς προεκτάσεις εἶναι λανθασμένη. Κατὰ
παράδοξο μάλιστα τρόπο ἡ ἄποψη αὐτὴ ὑποφώσκει καὶ στὸν χῶρο
τῆς ἠθικῆς, γι’ αὐτὸ δὲν γίνεται συνήθως λόγος γιὰ τὸ χρῆμα σὲ

συγγράμματα ἠθικῆς. Τὸ χρῆμα ὅμως ἔχει τεράστιες ἠθικὲς
προεκτάσεις. Μὲ τὴν πάροδο μάλιστα τοῦ χρόνου καὶ μὲ τὴν
μετάβαση ἀπὸ τὸ ἐθνικὸ χρῆμα στὸ πολυεθνικὸ καὶ τὶς πιστωτικὲς

κάρτες οἱ ἠθικὲς προεκτάσεις τοῦ χρήματος ἐνισχύθηκαν καὶ
προσέδωσαν σὲ αὐτὸ φανταστικὲς διαστάσεις. Τὸ ἔκαναν πανίσχυρο

μέσα στὸν κόσμο. Αὐτὸ ἐκφράζεται καὶ μὲ τὴν συνήθη στὶς ἡμέρες
μας φράση, «τὸ χρῆμα κυβερνάει τὸν κόσμο».
Ἡ ἀγάπη πρὸς τὸ χρῆμα νεκρώνει πνευματικὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ

ἀφανίζει τὴν κατεξοχὴν χριστιανικὴ ἀρετὴ τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν Θεὸ
καὶ τὸν πλησίον, ἀντικαθιστώντας την μὲ τὴν ἐγκατάλειψη τῆς

πίστεως καὶ τῆς ἀγάπης. Ἔτσι ἡ πλεονεξία, ὡς ρίζα ὅλων τῶν κακῶν,
δὲν τροφοδοτεῖ μόνο ἠθικὲς ἐκτροπές, ἀλλὰ ὁδηγεῖ καὶ σὲ ἐκτροπὴ
53
ἀπὸ τὴν πίστη, ἢ ταυτίζεται μὲ τὴν εἰδωλολατρία . Ἐξάλλου στὸ
κοινωνικὸ ἐπίπεδο, ἐνῶ ὁ Χριστιανὸς καλεῖται νὰ βοηθάει τὸν
πλησίον του, ὅταν ἔχει ἀνάγκη, ἡ ἀγάπη πρὸς τὸ χρῆμα ὄχι μόνο τὸν
ἐμποδίζει, ἀλλὰ καὶ τὸν ἐκτρέπει στὴν ἐκμετάλλευση τῆς ἀνάγκης

του γιὰ τὴν ἀπόκτηση κέρδους. Κλασικὸς τρόπος τέτοιας
ἐκμεταλλεύσεως εἶναι ἡ τοκογλυφία, ποὺ καταδικάζεται ἔντονα στὴν
Ἁγία Γραφὴ καὶ τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Ἀλλὰ καὶ ἡ θεώρηση

τοῦ χρόνου ὡς χρήματος κατὰ τὴν γνωστὴ ρήση «ὁ χρόνος εἶναι
χρῆμα», ποὺ ἐμπορευματοποιεῖ τὸν χρόνο καὶ μαζὶ μὲ αὐτὸν τὴν ἴδια

τὴν ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου, φανερώνει τὶς καταστρεπτικὲς συνέπειες τῆς
ἀγάπης πρὸς τὸ χρῆμα.
Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι καὶ ἡ παγκοσμιοποίηση τῆς οἰκονομίας

κινεῖται σχεδὸν ἀποκλειστικὰ στὸ ἐπίπεδο τῆς χρηματοοικονομίας,
ποὺ δὲν συμβαδίζει μὲ τὴν παγκοσμιοποίηση τῆς παραγωγικῆς

οἰκονομίας, ἀλλὰ μὲ τὴν παγκοσμιοποίηση τοῦ χρήματος καὶ τῆς

52 . Βλ. Λουκ. 16,9-13.
53 . Βλ. Α΄ Τιμ. 6,10. Κολ. 3,5.

14