Page 10 - mantzaridis_ploutosftoxeia

τὴν πεμπτουσία τῆς χριστιανικῆς ζωῆς δαπανᾶ τὸν πλοῦτο. Καὶ

ὅποιος ἀγαπᾶ τὸν πλησίον του εἶναι φυσικὸ νὰ μὴ διατηρεῖ πλούτη
30
γιὰ τὸν ἑαυτό του , ἀλλὰ νὰ τὰ διαθέτει γιὰ νὰ καλύπτει τὶς ἀνάγκες
ἐκείνου. Τέλος ὄχι μόνο ἡ διατήρηση ἀλλὰ καὶ ἡ ἐπιθυμία τοῦ

πλούτου δημιουργεῖ στὸν ἄνθρωπο ἠθικὰ καὶ πνευματικὰ
προβλήματα. Ἡ ἐπιθυμία αὐτὴ δὲν ἀφήνει τὸν ἄνθρωπο νὰ ζήσει καὶ
31
νὰ καρποφορήσει στὴν πίστη , ἀλλὰ τὸν ὁδηγεῖ σὲ πνευματικὴ
στειρότητα. Γι’ αὐτὸ ὁ πιστὸς πρέπει νὰ ἀρκεῖται στὰ ἀπαραίτητα γιὰ
32
33
τὶς βασικὲς ἀνάγκες του . Ὅσα δὲν εἶναι ἀπαραίτητα εἶναι περιττά .
Ἐξάλλου οἱ πλούσιοι προτρέπονται νὰ μὴν ὑπερηφανεύονται οὔτε νὰ
στηρίζονται στὸν πλοῦτο τους, ἀλλὰ νὰ ἔχουν ἐμπιστοσύνη στὸν
34
Θεό . Ἄλλωστε, ὅπως παρατηρεῖ ὁ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς, πλούσιος
δὲν εἶναι ὅποιος κατέχει, ἀλλὰ ὅποιὁς μεταδίδει, «καὶ ἡ μετάδοσις τὸν
μακάριον, οὐχ ἡ κτῆσις δείκνυσιν» .
35
Ὁ πλοῦτος καὶ ἡ πολυτέλεια καλλιεργοῦν τὴν ἔπαρση, ἐνῶ ἡ
φτώχεια καὶ ἡ ἁπλότητα τὴν ταπείνωση. Τέλος ἡ φτώχεια ὡς ἑκούσια
προσωπικὴ ἐπιλογὴ αὐξάνει τὴν ἐλευθερία καὶ τὸν πνευματικὸ

36
πλοῦτο . Στὴν περίπτωση αὐτήν, ὅπως παρατηρεῖ ὁ ὅσιος Ἰσαὰκ ὁ
Σύρος, ὅσο ὁ ἄνθρωπος στερεῖται τὰ ἀγαθά, τόσο τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ
τὸν συνοδεύει καὶ τὸν στηρίζει ἡ θεία φιλανθρωπία . Ἡ ἑκούσια αὐτὴ
37
φτώχεια ἀνυψώνει τὸν ἄνθρωπο πνευματικὰ καὶ τὸν καθιστᾶ μιμητὴ

ἐμπαθῶς κτῶνται· διότι μέλλοντες στερεῖσθαι, περίλυποι γίνονται· ὡς ὁ ἐν τῷ Εὐαγγελίῳ
πλούσιος ἀπῆλθε λυπούμενος. Εἰ δὲ καὶ στεροῦνται, μέχρι θανάτου λυποῦνται. Τοῦ οὖν
ἀπαθοῦς καὶ τοῦ ἐμπαθοῦς τὴν διάθεσιν ἡ στέρησις ἐλέγχει». Κεφάλαια περὶ ἀγάπης 2,89,
PG 90,1013AB.
30 . «Ὁ ἀγαπῶν τὸν πλησίον ὡς ἑαυτὸν οὐδὲν περισσότερον κέκτηται τοῦ πλησίον... ὅσον
οὖν πλεονάζεις τῷ πλούτῳ, τοσοῦτον ἐλλείπεις τῇ ἀγάπῃ». Μ. Βασιλείου, Πρὸς
πλουτοῦντας 1, PG 31,281B.
31 . Πρβλ. Ματθ. 19,22.
32 . «Ἔχοντες διατροφὰς καὶ σκεπάσματα τούτοις ἀρκεσθησόμεθα». Α΄ Τιμ. 6,8.
33 . «Περιττὸν δέ ἐστιν ὃ τῆς χρείας πλέον ἐστίν. Ὅταν γὰρ καὶ χωρὶς τούτου δυνάμεθα
διάγειν ὑγιῶς καὶ εὐσχημόνως, περιττὸν πάντως ἐκεῖνό ἐστι προστεθέν». Ἰω.
Χρυσοστόμου, Ὁμιλία εἰς τὴν Β΄ Κορινθίους 15,3, PG 506.
34 . Βλ. Α΄ Τιμ. 6,17.
35 . Κλήμεντος Ἀλεξανδρέως, Παιδαγωγὸς 3,6,35,5.
36 . «Οὐκ ἀεὶ ἐπαινετὴ ἡ πτωχεία, ἀλλ' ἡ ἐκ προαιρέσεως κατὰ τὸν εὐαγγελικὸν σκοπὸν
κατορθουμένη». Μ. Βασιλείου, Ὁμιλία εἰς Ψαλμοὺς 33,5, PG 29, 361A.
37 . Ἰσαὰκ Σύρου, Λόγος 25, ἔκδ. Ἰ. Σπετσιέρη, σ. 105.

9