Page 39 - stylianidou-parigoritiki

εξαρτώνται από εμάς, και στα «οὐκ ἐφ’ ἡμῖν», δηλαδή σε όσα δεν εξαρτώνται από

εμάς. Στα τελευταία κατατάσσει και το σώμα, κάτι που σημαίνει ότι και όλες οι
λειτουργίες του, συμπεριλαμβανομένων και της αρχής και του τέλους της βιολογικής

ζωής, δεν ανήκουν σε μας, δεν αποτελούν δικαιοδοσία μας. Αυτό όμως μας
υποχρεώνει να μην αποδεχόμαστε την ευθανασία.

Αντίθετα, αυτά που αποδεχόμαστε σαν χριστιανοί ορθόδοξοι είναι τα εξής: α) η
θανάτωση δεν αποτελεί τρόπο αντιμετώπισης των ασθενών τελικού σταδίου, β) η

ανάπτυξη της ανακουφιστικής - υποστηρικτικής αγωγής (support care) μπορεί να

βοηθήσει σημαντικά και να αναιρέσει σε πολλές περιπτώσεις το αίτημα ευθανασίας
και γ) η συνεργασία άλλων μελών της θεραπευτικής ομάδας μπορεί να στηρίξει

ψυχολογικά και κοινωνικά το ασθενή του τελικού σταδίου, συμβάλλοντας σε μια ζωή

με ουσιαστικό περιεχόμενο ως το τέλος. Γιατί η ζωή παραμένει «μέγα καλό και
πρώτο», όπως την αποκάλεσε ο Διονύσιος Σολωμός στο ποίημα «Πόρφυρας».

(Ρηγάτος, 2006).
Αλλά, ακόμη κι αν δεν λάβουμε υπόψη μας την ηθική πλευρά του θέματος, πρέπει

να έχουμε στο μυαλό μας ότι η ιατρική βιβλιογραφία μας παραδίδει περιπτώσεις που,
ακόμη και σε καρκινοπαθείς του τελικού σταδίου, για τους οποίους θεωρητικά και

πρακτικά δεν υπάρχει καμιά ελπίδα σωτηρίας, συμβαίνει συχνά αυτό που η θρησκεία

αποκαλεί «θαύμα» και η επιστήμη «επανάσταση του ανοσοβιολογικού συστήματος».
Πράγματι, για λόγους που από επιστημονικής άποψης δεν καταφέραμε να

εντοπίσουμε ακόμα, το ανοσοβιολογικό σύστημα που μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε
αποδεχθεί το μοιραίο και απλώς περίμενε την έλευσή του, αντεπιτίθεται και εξαλείφει

τον καρκίνο και τις μεταστάσεις του. Το φαινόμενο αυτό έχει παρατηρηθεί ακόμη και
σε περιπτώσεις, όπου οι ασθενείς είχαν υποστεί εγκεφαλικές βλάβες από

εγκεφαλίτιδες ή κακώσεις και ο εγκέφαλός τους φαινόταν να μη λειτουργεί. Παρόλα

αυτά, ύστερα από αρκετό χρονικό διάστημα, ο εγκέφαλος ανέκαμψε. Το ίδιο
συμβαίνει και στους ασθενείς που βρίσκονται σε οποιασδήποτε μορφής κώμα, οπότε

θεωρητικά λογίζονται χαμένοι, αλλά πρακτικά ένα απειροελάχιστο ποσοστό εξ αυτών

μπορεί να ξεφύγει από την κωματώδη κατάστασή του και να επανέλθει στη ζωή.
(Λουδοβίκος, 2003: 197-207).

Βασισμένος σε σύγχρονες επιστημονικές παρατηρήσεις, ο Corr (1992) πρότεινε
μια πιο σύγχρονη άποψη σχετικά με την αντιμετώπιση της πορείας του ατόμου προς

το θάνατο. Σύμφωνα με την άποψη αυτή, κάθε άτομο που φτάνει στο τέλος της ζωής
του καλείται να αντιμετωπίσει ορισμένα καθήκοντα, έργα ή στόχους σε τέσσερα

38